STUDIUM WYKONALNOŚCI

Niniejszy dokument ma charakter zaleceń będących podstawą do opracowywania dokumentacji projektowej dla przedsięwzięć inwestycyjnych realizowanych w ramach Działania 2.3 „Inwestycje związane z rozwojem infrastruktury informatycznej nauki” w ramach 2 osi priorytetowej Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka „Infrastruktura sfery B+R”.

Głównym celem przedmiotowego dokumentu jest ujednolicenie zasad przygotowywania Studiów Wykonalności (SW) przez Wnioskodawców pozwalające na porównywalność przedsięwzięć aplikujących o dofinansowanie w ramach POIG. Zalecenia mają również ułatwić Wnioskodawcom proces przygotowywania SW poprzez usystematyzowanie pojęć, wprowadzenie jednolitych założeń oraz stanowić będą bazę do merytorycznej oceny projektów przeprowadzaną przez Zespół oceniający wnioski. Jest to bowiem jedyny załącznik rozszerzający i objaśniający informacje zawarte we wniosku o dofinansowanie realizacji projektu.

Należy także zwrócić szczególną uwagę na zgodność treści Studium ze stanem rzeczywistym, zwłaszcza w zakresie analiz i projekcji stanu bieżącego i oczekiwanego przedstawianego projektu. Nadmierny, nieuzasadniony optymizm jak i pesymizm może stać się powodem nieuzyskania przez projekt oceny zapewniającej dofinansowanie. Należy także pamiętać, że wniosek i SW są dokumentami związanymi - SW uzasadnia i wyjaśnia tezy, fakty i dane zamieszczone we wniosku - a więc jakiekolwiek rozbieżności pomiędzy tymi dokumentami podważają wiarygodność wniosku i mogą być powodem obniżenia oceny.

Zakłada się, że wniosek o dofinansowanie zostaje wypełniony po sporządzeniu SW i możliwe jest wystąpienie różnic w dokonanych obliczeniach czy kosztorysach. Dlatego dopuszczalnym jest aktualizacja SW lub przedstawienie zweryfikowanych obliczeń w zakresie analizy finansowej w formie załącznika.

W segmentach opisowych SW zaleca się zwięzłość i klarowność, unikanie zbędnej drobiazgowości jak i ogólności opisów, mając ciągle na uwadze, że rezultatem projektu będą udokumentowane lub uprawdopodobnione w treści zmiany ekonomiczno-społeczne jakie zajdą w bliższym i dalszym otoczeniu gospodarczym Wnioskodawcy po zrealizowaniu tego projektu.

Wskazane jest także zapoznanie się Wnioskodawcy, przed rozpoczęciem formułowania SW, z kryteriami merytorycznymi oceny projektu w działaniu, do którego aplikuje, a szczególnie z ich ważnością (liczbą punktów, jakie można w nich uzyskać) aby zapewnić, że treść SW będzie umożliwiała dokonanie oceny wniosku w sposób satysfakcjonujący Wnioskodawcę.

Wskazane zostały również podrozdziały SW, w których rekomendowane jest rozwinięcie poszczególnych kryteriów wyboru projektów dla działań. Nie oznacza to jednak, że są to jedyne części w opisie, gdzie należy scharakteryzować stopień wypełniania danego kryterium.

Jeżeli chodzi o informacje finansowe wszystkie dane zawarte w studium/wniosku powinny być wyrażone w PLN.

Niniejsze „Zalecenia” zostały opracowane zgodnie z najlepszą aktualną wiedzą Instytucji Pośredniczącej oraz Instytucji Zarządzającej. W przypadku przekazania nowych interpretacji lub w przypadku istotnych problemów wskazywanych przez potencjalnych beneficjentów instytucje oceniające niniejsze zalecenia mogą podlegać dalszym zmianom.

SPIS TRESCI

2. Doświadczenie Wnioskodawcy i uczestników w realizacji najważniejszych projektów.

I. Wprowadzenie

Z tej części powinien jednoznacznie wynikać charakter projektu i podmioty realizujące.

1.1. Tytuł i cel projektu

1.2. Wnioskodawca i podmioty współpracujące

Należy wymienić zaangażowane podmioty oraz ich podstawowe dane (nazwa/siedziba).

II. Streszczenie Studium

2.1. Streszczenie projektu

Max. 4000 znaków. W streszczeniu powinien znaleźć się skrótowy przegląd kluczowych informacji o projekcie sporządzony po przygotowaniu całości dokumentu SW. Zaleca się unikanie sformułowań specjalistycznych oraz przekształcenie specjalistycznego języka

w przeprowadzonych analizach techniczno-technologicznych na jak najbardziej zrozumiałą i czytelną formę rozszerzającą populację czytelników streszczenia poza specjalistów w dziedzinie projektu. Należy odnieść się, powiązać tę część z opisem projektu oraz uzasadnieniem realizacji zamieszczonych również we wniosku o dofinansowanie POIG.

2.2. Podsumowanie przeprowadzonych analiz i ich wyniki wraz z rekomendacjami

Max. 4000 znaków. Zaleca się uwzględnienie wyników rozdz. III, IV, V, VI, VII, VIII i IX. Należy szczególnie zwrócić uwagę na klarowne wskazanie :

III. Analiza otoczenia społeczno-gospodarczego

3.1. Lokalizacja projektu - potencjał położenia geograficznego

Należy podać lokalizację/lokalizacje projektu (województwo, powiat, adres) oraz informację, czy lokalizacja/lokalizacje są odpowiednio przygotowane do realizacji projektu czy też niezbędne są dodatkowe działania podjęte przez Wnioskodawcę.

Na podstawie kontekstowych danych społeczno-gospodarczych danego regionu (demograficznych, ekonomicznych, itp) należy wskazać aspekty położenia geograficznego lokalizacji projektu uzasadniające interwencję.

Punkt dotyczący lokalizacji projektu powinien dostarczać informacji pozwalających na ocenę następujących kryteriów:

• zasięg wykorzystania rezultatów projektu (ogólnokrajowy, środowiskowy) oraz okres jej użytkowania.

3.2. Uwarunkowania społeczno-gospodarcze

Należy opisać powiązania społeczno-gospodarcze Wnioskodawcy z otoczeniem oraz uwarunkowania społeczno-gospodarcze realizacji i wykorzystania rezultatów projektu uwzględniając:

• specyficzne cechy przemysłowe, demograficzne, krajobrazowe, przyrodnicze, kulturowe, oświatowe, które mogą mieć wpływ na realizację i wykorzystanie rezultatów projektu;

• powiązania planowanego programu badawczego ze zwiększaniem konkurencyjności regionu;

3.3. Identyfikacja dostępnych zasobów i kluczowych potrzeb Wnioskodawcy

Należy opisać dostępną badawczą infrastrukturę, zasoby informacyjne w postaci cyfrowej, zaawansowane aplikacje i usługi teleinformatyczne, z których korzysta Wnioskodawca, wskazać jego kluczowe potrzeby w powyższych obszarach stanowiące barierę w zwiększeniu oddziaływania na otoczenie społeczno-gospodarcze oraz umiejscowić na tym tle proponowany projekt, uzasadniając wybór.

Jest to ważny element dla poprawnie sporządzonej analizy technicznej - jasno sformułowany opis stanu aktualnego przed realizacją projektu pozwala przejść do identyfikacji problemów i niedogodności dotychczasowych rozwiązań/technologii.

Punkt dotyczący stanu zasobów oraz identyfikacji potrzeb powinien dostarczać informacji pozwalających na ocenę kryterium:

• stopień dotychczasowego wykorzystania usług ICT, infrastruktury sieciowej lub specjalizowanej dla potrzeb badań naukowych i prac rozwojowych.

3.4. Polityka naukowa państwa oraz zbieżność z dokumentami strategicznymi

Należy przedstawić znaczenie projektu dla rozwoju dziedzin nauki uznanych za priorytetowe w polityce naukowej państwa, przede wszystkim w oparciu o strategiczne dokumenty opracowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, w tym m.in. „Program rozwoju infrastruktury informatycznej nauki na lata 2007-2013

• znaczenie projektu dla rozwoju dziedzin nauki uznanych za priorytetowe w polityce naukowej państwa.

3.5. Powiązania projektu z innymi programami lub inicjatywami UE

Należy wskazać powiązania realizowanego projektu z innymi Programami Operacyjnymi na lata 2007-2013, 7 Program Ramowy, Eureka lub inne inicjatywy UE.

• znaczenie przewidzianych do realizacji prac lub zadań dla rozwoju międzynarodowej współpracy w zakresie nauki i techniki.

IV. Logika interwencji

4.1. Cele projektu - Spójność z celami POIG

Należy uzasadnić, że proponowany projekt jest zgodny z celami działania i poddziałania POIG, do którego aplikuje Wnioskodawca, a także z celami 2 osi priorytetowej POIG. W przypadku wystąpienia w projekcie elementów, do których brak będzie powyższego uzasadnienia, koszty związane z realizacją tych elementów będą zaliczone do kosztów niekwalifikowanych (nie podlegających refundacji).

Rozdział ten powinien więc jednoznacznie wskazywać zgodność projektu z celami Programu oraz celami osi priorytetowej. Należy więc sformułować cel bezpośredni oraz cele ogólne/pośrednie projektu. Cel bezpośredni musi wynikać ze zidentyfikowanego problemu kluczowego, natomiast cele ogólne/pośrednie z jego skutków.

Zaleca się skwantyfikowanie celów ogólnych/pośrednich projektu poprzez wyznaczanie wskaźników oddziaływania projektu oraz dążenie do ich możliwej kwantyfikacji, np. w okresie 5 lat od zakończenia projektu.

Pomocną w opracowaniu logiki projektu, a następnie jego ocenie i realizacji, jest matryca logiczna. Opracowanie matrycy logicznej dotyczy wszystkich projektów i stanowi ona będzie załącznik do Studium Wykonalności (Załącznik 1).

Punkt dotyczący spójności z celami POIG powinien dostarczać informacji pozwalających na ocenę następującego kryterium:

• zgodność z celami POIG i opisem działania w Szczegółowym opisie priorytetów.

4.2. Wskaźniki realizacji celów projektu

• wskaźniki produktu kwantyfikujące nakłady rzeczowe w realizację projektu przez cały okres jego realizacji (w podziale na lata), np. liczba zakupionej aparatury badawczej, prace modernizacyjne lub adaptacyjne;

• wskaźniki rezultatu kwantyfikujące cele bezpośrednie, które zostaną osiągnięte w wyniku realizacji projektu, np. liczba projektów badawczych zrealizowanych w laboratorium będącym przedmiotem projektu, liczba uzyskanych patentów;

• wskaźniki oddziaływania (nie będące elementem wniosku o dofinansowanie) kwantyfikujące cel ogólny projektu, który zostanie osiągnięty w otoczeniu społeczno-gospodarczym Wnioskodawcy po osiągnięciu celów bezpośrednich projektu, np. zastosowanie nowoczesnych technologii w gospodarce.

W przypadku podania wskaźników, których obliczenie na podstawie dostępnych danych nie będzie możliwe, należy przedstawić źródła danych i metodę obliczenia.

Punkt dotyczący wskaźników realizacji celów projektu powinien dostarczać informacji pozwalających na ocenę kryterium:

• wskaźniki produktu są: obiektywnie weryfikowalne, odzwierciedlają założone cele projektu, adekwatne dla danego rodzaju projektu.

V. Analiza popytu

5.1. Identyfikacja odbiorców rezultatów proponowanego projektu

Należy wskazać i scharakteryzować odbiorców rezultatów projektu w kraju i zagranicą. W punkcie tym należy uwzględnić odbiorców (beneficjentów) ostatecznych projektu. Charakterystykę można poprzeć odpowiednimi listami intencyjnymi, porozumieniami lub umowami.

• zasięg użytkowania infrastruktury informatycznej / baz danych / zaawansowanych aplikacji i usług teleinformatycznych.

5.2. Określenie popytu na rezultaty przedsięwzięcia inwestycyjnego

Należy przedstawić prognozę przewidywanego zapotrzebowania na rezultaty realizacji projektu uwzględniające zidentyfikowanych powyżej odbiorców, poziom cen, konkurencję lokalną, regionalną, krajową i międzynarodową. Przedstawioną prognozę można poprzeć profesjonalną analizą rynku, opracowaną dla Wnioskodawcy, analizą danych statystycznych

• zasięg wykorzystania rezultatów projektu (ogólnokrajowy, środowiskowy) oraz okres ich użytkowania;

• znaczenie przewidzianych do realizacji prac lub zadań dla rozwoju międzynarodowej współpracy w zakresie nauki i techniki.

VI. Analiza instytucjonalno-prawna

6.1. Status prawny Wnioskodawcy i innych uczestników projektu

Należy określić status prawny Wnioskodawcy, określić charakter i obszar jego działalności oraz przedstawić sposób reprezentacji i osobę/osoby go reprezentujące. W przypadku konsorcjum naukowo-przemysłowego lub sieci naukowej należy podać wszystkich uczestników tych gremiów, datę zawarcia porozumienia/umowy oraz cel(e) ich utworzenia. Należy także określić podmiot odpowiedzialny za koordynację działalności konsorcjum lub sieci w odniesieniu do proponowanego projektu oraz podmiot odpowiedzialny finansowo za realizację projektu (zgodnie z porozumieniem/umową).

6.2. Doświadczenie Wnioskodawcy i uczestników w realizacji najważniejszych projektów

Należy wymienić projekty infrastrukturalne i badawcze o wartości powyżej 1 mln PLN realizowane przez Wnioskodawcę na przestrzeni 5 lat przed datą złożenia wniosku niezależnie od źródła finansowania, podając datę zakończenia realizacji lub stopień zaawansowania oraz określając terminowość i prawidłowość ich realizacji.

Punkt dotyczący doświadczenia Wnioskodawcy powinien dostarczać informacji pozwalających na ocenę kryterium:

• stopień dotychczasowego wykorzystania usług ICT, infrastruktury sieciowej lub specjalizowanej dla potrzeb badań naukowych i prac rozwojowych;

• poziom posiadanego doświadczenia wystarczającego do przeprowadzenia projektu.

6.3. Wykonalność inwestycji pod względem organizacyjnym

Należy przedstawić przewidywany system zarządzania realizacją projektu (rekomenduje się wykorzystanie metodyki PRINCE2).

Punkt dotyczący wykonalności inwestycji pod względem organizacyjnym powinien dostarczać informacji pozwalających na ocenę następujących kryteriów dostępu:

• zasadność planowanego zakresu rzeczowego inwestycji oraz następujących kryteriów merytorycznych punktowych:

• poziom posiadanego doświadczenia wystarczającego do przeprowadzenia projektu;

6.4. Wykonalność inwestycji pod względem prawnym

Należy przedstawić kwestie prawne związane z realizacją projektu, w tym stan formalnoprawny nieruchomości, gruntów, dokumenty warunkujące wykonanie przedsięwzięcia (np. pozwolenia na budowę, struktura właścicielska, status ruchomości).

6.5. Gotowość formalno-administracyjna Wnioskodawcy - wymagane zezwolenia

W sytuacji gdy Wnioskodawca będzie wymagał jakichkolwiek zezwolę/dokumentów niezbędnych do realizacji projektu, należy podać przewidywany harmonogram ich otrzymania.

VII. Analiza techniczna

7.1. Opis zasobów Wnioskodawcy

Należy opisać zasoby Wnioskodawcy, które zostaną wykorzystane do realizacji proponowanego projektu oraz wskazać, jakie zasoby wymagają uzupełnienia lub dostarczenia z zewnątrz. Należy wyjaśnić, czy zasoby ludzkie, organizacyjne i techniczne Wnioskodawcy są wystarczające dla przyjętego systemu zarządzania realizacją projektu.

Punkt dotyczący zasobów Wnioskodawcy powinien dostarczać informacji pozwalających na ocenę kryterium:

7.2. Opis techniczny inwestycji

Należy wymienić, opisać i szczegółowo uzasadnić wybór wszystkich elementów projektu przewidzianych do realizacji. Dotyczy to zwłaszcza przyjętych rozwiązań technicznych tak w zakresie aparatury naukowo-badawczej, jak i architektoniczno-budowlanym oraz użytkowym (wyposażenie). Należy wskazać rozwiązania zapewniające projektowi co najmniej neutralność w stosunku do polityk horyzontalnych UE. Należy także zwrócić szczególną uwagę na zastosowane rozwiązania ICT, infrastrukturę sieciową lub

specjalizowanej dla potrzeb badań naukowych i prac rozwojowych podnoszące efektywność funkcjonowania infrastruktury naukowo-badawczej, odnosząc się do zalecenia neutralności oraz trwałości technologicznej przyjętych rozwiązań. Należy uzasadnić zgodność proponowanych rozwiązań ICT nie tylko z wymaganiami obowiązujących przepisów ale także zaleceń krajowych i unijnych.

Należy także uzasadnić, że przyjęte rozwiązania techniczne proponowanego projektu zapewnią jego wykonalność, są zgodne z najlepszymi, znanymi praktykami oraz charakteryzują się optymalną efektywnością technologiczną, cenową i jakością. Należy przedstawić także inne warianty realizacji inwestycji i uzasadnić ich odrzucenie.

Zamieszczony opis techniczny proponowanego projektu powinien kończyć się planem inwestycyjnym przedsięwzięcia przedstawiającym w sposób usystematyzowany opisaną inwestycję .

Punkt dotyczący opisu technicznego inwestycji powinien dostarczać informacji pozwalających na ocenę następujących kryteriów:

• stopień dotychczasowego wykorzystania usług ICT, infrastruktury sieciowej lub specjalizowanej dla potrzeb badań naukowych i prac rozwojowych;

7.3. Lokalizacja projektu - uwarunkowania techniczne

Należy podać cechy fizyczne terenu oraz parametry techniczne przewidywanej zabudowy (jeśli występuje) lub aparatury i opisać wpływ (zwłaszcza zagrożenia) proponowanego projektu na środowisko naturalne w trakcie realizacji i eksploatacji. Jeżeli wymagana jest Ocena Oddziaływania na Środowisko należy w niniejszym punkcie zamieścić streszczenie Raportu z Oceny Oddziaływania na Środowisko.

VTTT. Plan wdrożenia i finansowania przedsięwzięcia

8.1. Harmonogram realizacji projektu

Należy przedstawić harmonogram realizacji projektu, zgodny z planem inwestycyjnym przedsięwzięcia zamieszczonym w rozdz. 7.2 SW i uwzględniający wszystkie jego etapy. Nie należy pomijać etapu przygotowania dokumentacji, czy czasu niezbędnego na ogłoszenie i przeprowadzenie przetargu lub przetargów. Określając częstotliwość etapów harmonogramu należy wziąć pod uwagę określone w planie finansowania przedsięwzięcia (rozdz. 8.2)

terminy wystąpienia, otrzymania i rozliczenia zaliczek uwzględniające możliwość stwierdzenia wykonania standardowych etapów realizacji inwestycji, takich jak stan surowy, wykończenie czy wyposażanie. Ze względu na czytelność harmonogramu zaleca się

Punkt dotyczący harmonogramu realizacji projektu powinien dostarczać informacji pozwalających na ocenę następującego kryterium:

• harmonogram projektu umożliwia prawidłową i terminową realizację przedsięwzięcia.

8.2. Plan finansowania przedsięwzięcia

Należy, zapewniając pełną zgodność z harmonogramem realizacji projektu podanym w rozdz. 8.1 SW, przedstawić harmonogram rzeczowo-finansowy projektu, zawierający nakłady na poszczególne zadania (zgodnie z uzyskanymi kosztorysami wstępnymi i ofertami) i źródła finansowania nakładów w podziale na lata realizacji i kategorie kosztów kwalifikowanych oraz koszty niekwalifikowane. W przypadku zaliczenia podatku VAT w całości lub w części do kosztów kwalifikowanych, należy podać uzasadnienie oparte na aktualnym stanie prawnym, powołując się na jego źródło. Harmonogram rzeczowo-finansowy wg zadań powinien zawierać wszystkie nakłady związane z projektem, także te, które zostały poniesione przed złożeniem wniosku. Powołując się na kosztorysy i oferty należy je oznaczyć umożliwiając ich identyfikację w dokumentacji związanej z realizacją projektu.

W przypadku projektów realizowanych przez konsorcjum należy w harmonogramie rzeczowo-finansowym wskazać członka konsorcjum realizującego zadanie.

Terminy występowania o refundację bądź otrzymywania i rozliczania zaliczek powinny znaleźć swoje miejsce w harmonogramie realizacji projektu na lata, towarzyszącemu harmonogramowi rzeczowo-finansowemu.

Punkt dotyczący planu finansowania przedsięwzięcia powinien dostarczać informacji pozwalających na ocenę następujących kryteriów:

• zasadność planowanych wydatków w stosunku do przedmiotu i zakresu projektu.

8.3. Trwałość przedsięwzięcia

Należy uzasadnić zgodność przewidywanej trwałości projektu z wymaganiami UE. Należy przedstawić zdolność beneficjenta lub członka/członków konsorcjum do utrzymania trwałości rezultatów realizacji projektu przynajmniej przez 5 lat od chwili jego zakończenia pod względem organizacyjnym (zarządzanie) i finansowym.

Punkt dotyczący trwałości rezultatów projektu powinien dostarczać informacji pozwalających na ocenę następujących kryteriów:

• Wnioskodawca zapewnia trwałość rezultatów projektu przez okres minimum 5 lat od zakończenia projektu;

• zasięg wykorzystania rezultatów projektu (ogólnokrajowy, środowiskowy) i przewidywany okres użytkowania;

Punkt dotyczący trwałości projektu powinien dostarczać informacji o wykorzystaniu wyników projektu pozwalających na ocenę kryterium

• planowany zakres wykorzystania efektów realizacji projektu po jego zakończeniu dla potrzeb badan naukowych lub prac rozwojowych w szczególności ukierunkowanych na zastosowanie w gospodarce.

8.4. Promocja projektu

Punkt ten powinien zawierać informacje na temat jawności i publicznej świadomości dotyczącej realizacji działań finansowanych przy udziale Funduszy Strukturalnych UE 20072013 (EFRR). W związku z tym należy określić cel jaki ma być osiągnięty, grupy docelowe do jakich planowana promocja będzie skierowana, środki i metody realizacji, odpowiedzialność za realizację, jak również aktualny budżet.

Instrumenty promocji to m.in. tablice pamiątkowe, plakaty i inne materiały informacyjne. Należy zwrócić uwagę, aby była to rzeczywista promocja programu / priorytetu / działania / projektu, a koszty ujęte do dofinansowania z EFRR były kwalifikowalne. Opracowując ten rozdział należy korzystać z wytycznych dotyczących Informacji i promocji dla okresu programowania 2007-2013.

IX. Analiza finansowa¹

9.1. Sytuacja finansowa Wnioskodawcy

Na podstawie sprawozdania finansowego Wnioskodawcy należy ocenić jego sytuację finansową, finansową zdolność do podjęcia się realizacji przedsięwzięcia, wrażliwość na zakłócenia procesu dotacji, jak również skutki możliwego niedoszacowania wydatków projektu i proponowane metody zaradcze. W przypadku konsorcjum należy uwzględnić wpływ sytuacji finansowej konsorcjantów oraz rzeczywiste terminy przepływów finansowych między nimi oraz rozliczeń. Biorąc pod uwagę skomasowaną na koordynatorze konsorcjum odpowiedzialność za merytoryczną i finansową realizację projektu, należy wnioski z oceny sytuacji finansowej własnej i pozostałych członków konsorcjum oraz obiegu dokumentacji finansowej i sprawozdawczej uwzględnić w umowie konsorcjum.

9.2. Przepływy pieniężne

W studium należy przedstawić analizę przepływów pieniężnych podczas realizacji projektu, oszacowaną w ramach metody standardowej (dotyczy inwestycji, dla których możliwe jest oddzielenie przepływów pieniężnych od ogólnych przepływów pieniężnych beneficjenta) lub złożonej (dotyczy inwestycji, dla których niemożliwe jest rozdzielenie przepływów pieniężnych, zarówno osobno dla kategorii przychodów oraz kosztów, jak i dla obydwu kategorii równocześnie)².

zdyskontowanego przychodu netto (zdyskontowanego dochodu) w metodzie standardowej należy określić prognozowane na przestrzeni całego okresu analizy:

a. wydatki, tj. nakłady inwestycyjne projektu współfinansowanego ze środków UE oraz koszty działalności operacyjnej;

W złożonej metodzie analizy finansowej przepływy finansowe powinny zostać obliczone zgodnie z metodologią różnicowego modelu finansowego, wg następujących założeń:

1. Należy sporządzić prognozę dla podmiotu/operatora (działalność gospodarcza) bez inwestycji (scenariusz bez projektu), uwzględniając:

• nakłady odtworzeniowe dotyczące innych nakładów o charakterze rozwojowym i modernizacyjnym;

c) dostosowanie taryf za świadczone usługi w oparciu o stosowne przepisy. Wynikiem sporządzenia powyższej prognozy jest ustalenie wartości przepływów pieniężnych obejmujących nakłady, koszty operacyjne i przychody w scenariuszu bez projektu.

2. Należy sporządzić prognozę dla podmiotu/operatora (działalność gospodarcza) z inwestycją (scenariusz z projektem) uwzględniając:

a) cały plan inwestycyjny (bez rezerw w nakładach inwestycyjnych projektu współfinansowanego ze środków UE);

c) korektę taryf, biorąc pod uwagę dostępność cenową (tzw. affordability), jeżeli jest to wymagane w szczegółowych wytycznych dla poszczególnych programów operacyjnych (dalej: „wytycznych sektorowych”).

Wynikiem sporządzenia powyższej prognozy jest ustalenie wartości przepływów pieniężnych obejmujących nakłady, koszty operacyjne i przychody w scenariuszu z projektem.

Poszczególne kategorie przepływów pieniężnych dla projektu (m.in. dochód, koszty operacyjne) stanowią różnicę pomiędzy odpowiednimi kategoriami przepływów pieniężnych dla scenariusza „podmiot (lub działalność gospodarcza) z projektem” oraz scenariusza „podmiot (lub działalność gospodarcza) bez projektu”. Tak uzyskane przepływy określa się jako przepływy przyrostowe lub różnicowe.

Przepływy różnicowe są wykorzystywane między innymi dla ustalenia wskaźnika luki w finansowaniu oraz ustalenia wskaźników efektywności finansowej projektu.

Zgodnie z Metodologią CBA (rekomendowaną przez UE), system taryf/opłat powinien być oparty o rzeczywiste spożycie zasobów, a opłaty powinny przynajmniej pokrywać koszty operacyjne (w tym koszty eksploatacji), jak również znaczną część amortyzacji majątku.

Analizę przypływów pieniężnych należy dokonać w okresie odzwierciedlającym okres ekonomicznego życia projektu. Jako punkt odniesienia przyjmuje się zalecane przez KE okresy, który dla projektów inwestycyjnych w sferze b+r wynosi 15 lat. Początkiem tego okresu jest rok poniesienia pierwszych wydatków związanych z faktyczną realizacją projektu. Okres ten ma charakter indykatywny i dopuszcza się stosowanie innych okresów odniesienia w przypadku podania przez beneficjenta odpowiedniego uzasadnienia.

W przypadku konsorcjum należy wskazać udział wszystkich członków i określić sposób finansowania eksploatacji rezultatu projektu. Analiza ta powinna być zgodna z warunkami zapisanymi w umowie konsorcjum.

9.3. Określenie luki w finansowaniu

Metoda luki w finansowaniu ma na celu określenie poziomu wydatków kwalifikowanych. Zgodnie z art. 55 ust 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006, który z jednej strony gwarantuje, że projekt będzie miał wystarczające zasoby finansowe na jego realizację, z drugiej zaś pozwala uniknąć przyznania nienależnych korzyści odbiorcy pomocy, czyli finansowania projektu w wysokości wyższej niż jest to konieczne.

• które nie generują dochodu (np. drogi za korzystanie z których nie trzeba płacić);

W celu obliczenia luki w finansowaniu należy odnieść się do przepływów pieniężnych oszacowanych na podstawie metody standardowej lub złożonej, uwzględniając następujące kategorie zdyskontowanych przepływów pieniężnych:

Nakłady inwestycyjne są to nakłady poniesione na realizację projektu, do momentu oddania do użytkowania majątku powstałego w wyniku realizacji projektu; nakłady inwestycyjne dotyczące realizacji projektu to nakłady ponoszone w okresie realizacji projektu (na poszczególnych jego etapach), niezbędne do realizacji projektu, a więc mające z projektem bezpośredni lub pośredni związek, obejmujące zarówno wydatki kwalifikowalne, jak i niekwalifikowalne ponoszone w związku z realizacją projektu, dozwolone na mocy obowiązujących przepisów.

Przychody są to wszelkiego typu wpływy finansowe związane z wykorzystywaniem infrastruktury powstałej w wyniku projektu.

Koszty operacyjne są to koszty poniesione w związku z realizacją i eksploatacją inwestycji, w tym koszty zwykłej i nadzwyczajnej eksploatacji, jednak z wyłączeniem amortyzacji i kosztów kapitałowych.

Wartość rezydualną należy określić jako wartość bieżącą netto majątku w ostatnim roku odniesienia przyjętym do analizy, obliczaną jako wartość bieżącą przewidywanych przepływów pieniężnych netto w tych latach gospodarczego życia projektu, które wykraczają poza okres analizy.

Zalecana finansowa stopa dyskontowa, jaka powinna zostać przyjęta w analizie finansowej dla inwestycji planowanych do dofinansowania z funduszy UE wynosi:

DNR to zdyskontowany przychód netto (dochód) = zdyskontowane przychody -zdyskontowane koszty operacyjne + zdyskontowana wartość rezydualna.

MaxCRpa to maksymalna wielkość współfinansowania określana dla osi priorytetowej.

9.4. Wnioski z analizy finansowej

Analiza musi wykazać, że środki finansowe przewidziane na realizację omawianego projektu są wystarczające do sfinansowania kosztów projektu, a sytuacja finansowa Wnioskodawcy umożliwia nie tylko realizację projektu, lecz także zachowanie trwałości rezultatów co najmniej 5 lat od zakończenia realizacji.

W przypadku braku pozytywnych wyników analizy finansowej należy ocenić powody tego stanu i w niezbędnym zakresie zmienić założenia projektowe. Zakres zmian i ich wpływ na realizację przedsięwzięcia należy opisać i uzasadnić.

Załączniki:

Zał. 1. Matryca logiczna projektu (LogFrame)

Macierz struktury logicznej projektu składa się z pól, które należy wypełnić posługując się

Zał. 2. Wzór harmonogramu rzeczowo-finansowego wg zadań dla projektu ...

Tabele wynikowe do formularza znajdują się w oddzielnym pliku w formacie .xls i obejmują one kategorie wydatków kwalifikowanych przypisanych do poszczególnych zadań.

Zał. 3. Wzór harmonogramu realizacji projektu ... na lata

Załączona w formacie pliku .xls tabela zawiera wyszczególnienie kolejnych zadań realizowanych w ujęciu rocznym wraz wielkością kosztów kwalifikowanych.

³ (źródło) Jerzy Skrzypek, Zasady konstrukcji studium wykonalności lub biznesplanu dla projektów współfinansowanych ze środków UE, TWIGGER, Warszawa, 2007 r.

III. Charakterystyka podmiotów odpowiedzialnych za realizację przedsięwzięcia. 13

IX. 1. Charakterystyka kosztów i korzyści związanych z realizacją projektu. ...55

Wstęp

Niniejszy dokument został opracowany na potrzeby wdrażania projektów informatycznych realizowanych w ramach 7. osi priorytetowej Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka - Społeczeństwo Informacyjne - Budowa Elektronicznej Administracji.

Przy opracowaniu niniejszych wytycznych korzystano m.in. z następujących dokumentów:

1) Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 ustanawiające przepisy ogólne dotyczące EFRR, EFS oraz FS i uchylające rozporządzenie (WE) 1260/1999.

2) Rozporządzenie Rady (WE) nr 1080/2006 z dnia 5 lipca 2006w sprawie EFRR, uchylające rozporządzenie (WE) 1783/1999.

3) NARODOWE STRATEGICZNE RAMY ODNIESIENIA 2007-2013 wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie, NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI, Dokument zaakceptowany decyzją Komisji Europejskiej zatwierdzającą pewne elementy Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia - MRR maj 2007

4) Przewodnik do analizy kosztów i korzyści projektów inwestycyjnych (Fundusz Strukturalny - EFRR, Fundusz Spójności i ISPA).

5) Wytyczne dotyczące metodologii przeprowadzania analizy kosztów i korzyści. Dokument roboczy nr 4, sierpień 2006. Opracowany przez KOMISJĘ EUROPEJSKĄ, DYREKCJĘ GENERALNĄ ds. POLITYKI REGIONALNEJ

6) Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 - Wytyczne w zakresie wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód, Dokument Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, 19 września 2007 r.

7) Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013, 25 października 2007 r.

Wprowadzenie

W procesie przygotowania inwestycji istotną rolę odgrywa początkowy etap analiz, do których należy między innymi Studium wykonalności (ang. Feasibility study). Analizy wstępne pozwalają na ocenę zasadności realizacji inwestycji, możliwości jej przeprowadzenia i późniejszej eksploatacji oraz wybór najlepszej opcji inwestycyjnej.

Studium wykonalności pozwala uniknąć bezpośredniego przechodzenia od fazy koncepcyjnej - która często nie wymaga ponoszenia znaczących kosztów przez inwestora do fazy projektowej, wymagającej zaangażowania znacznych środków finansowych i nakładu pracy. Realizacja studium wykonalności jako dokumentu post-koncepcyjnego pozwala na bardziej szczegółowe określenie wymagań inwestora i beneficjentów projektu oraz istniejących ograniczeń, często eliminując tym samym konieczność realizacji wielu dodatkowych dokumentów okołoprojektowych i wpływając na większą precyzję dokumentów części projektowej.

- wstępne określenie zakresu przedsięwzięcia oraz jego kluczowych parametrów;

- oszacowanie nakładów inwestycyjnych, harmonogramu realizacji i finansowania inwestycji oraz źródeł pokrycia nakładów inwestycyjnych;

- analiza zasadności realizacji projektu ze względu na potrzeby grupy docelowej.

Studium wykonalności jest dokumentem przygotowywanym we wstępnej fazie inwestycji, zatem oszacowanie parametrów finansowych i technicznych inwestycji może wykazywać odchylenia od końcowych wartości rzędu 10-30%. Jeszcze raz podkreślić należy, że celem realizacji Studium Wykonalności jest przede wszystkim zbadanie zasadności realizacji projektu w proponowanym kształcie.

Słownik pojęć

Na potrzeby Wytycznych stosuje się poniższe definicje wskazane w wytycznych MRR:

Analiza efektywności kosztowej: jest to metoda oceny projektów, którą stosuje się wtedy, gdy zmierzenie korzyści w kategoriach pieniężnych nie jest praktycznie możliwe. Polega ona zazwyczaj na wyliczeniu jednostkowego kosztu korzyści. Warunkiem przeprowadzenia takiej analizy jest możliwość skwantyfikowania korzyści; nie jest konieczne natomiast przypisanie korzyściom konkretnej ceny pieniężnej lub ekonomicznej wartości. Analiza kosztów i korzyści może zostać przeprowadzona przy zastosowaniu metodyki analizy efektywności kosztowej, w przypadku projektów, których korzyści nie mogą być zmierzone w kategoriach pieniężnych. W związku z tym, analiza efektywności kosztowej jest szczególnym typem analizy kosztów i korzyści.

Analiza ekonomiczna: analiza posługująca się wartościami ekonomicznymi, które odzwierciedlają wartości, jakie społeczeństwo byłoby gotowe zapłacić za określone dobro lub usługę. Analiza ekonomiczna wycenia wszystkie czynniki zgodnie z ich wartością użytkową lub kosztem alternatywnym dla społeczeństwa. Analiza ekonomiczna jest szczególnym rodzajem analizy kosztów i korzyści - przeprowadzana jest w drodze skorygowania wyników analizy finansowej o efekty fiskalne, efekty zewnętrzne oraz odchylenia cenowe(ceny rozrachunkowe).

Analiza finansowa: analiza mająca na celu ustalenie wartości wskaźników efektywności finansowej projektu, weryfikację trwałości finansowej projektu oraz ustalenie właściwego (maksymalnego) dofinansowania z funduszy UE. Dokonywana jest ona zazwyczaj z punktu widzenia właściciela infrastruktury. W przypadku, gdy właściciel i operator (np. infrastruktury) są odrębnymi podmiotami, można zastosować skonsolidowaną metodę analizy (patrz: analiza skonsolidowana). W analizie finansowej, w celu ustalenia wskaźników efektywności finansowej oraz wyliczenia luki w finansowaniu, stosuje się metodę zdyskontowanego przepływu środków pieniężnych (DCF).

Analiza kosztów i korzyści (ang. Cost-Benefit Analysis - CBA): schemat analityczny, mający na celu ustalenie, czy lub w jakiej mierze dany projekt zasługuje na realizację z publicznego lub społecznego punktu widzenia. Analiza kosztów i korzyści różni się od zwykłej oceny finansowej tym, że uwzględnia wszystkie zyski (korzyści) i straty (koszty), niezależnie od tego, kto je ponosi (również jako Analiza K/K). Analiza K/K przybiera często postać analizy ekonomicznej, w której koryguje się wyniki analizy finansowej o efekty fiskalne, efekty zewnętrzne oraz odchylenia cenowe. Wyniki analizy K/K można wyrazić na wiele sposobów, w tym w postaci wewnętrznej stopy zwrotu, bieżącej wartości netto i współczynnika korzyści-koszty.

Analiza ryzyka: badanie prawdopodobieństwa tego, że projekt wygeneruje określone wyniki, jak również ustalanie najbardziej prawdopodobnego przedziału odchyleń tych wyników od wartości reprezentującej najbardziej dokładny ich szacunek. Analiza ryzyka daje lepszą podstawę do oceny stopnia ryzykowności określonego projektu indywidualnego lub stosunkowego ryzyka obciążającego alternatywne projekty niż analiza wrażliwości.

Analiza skonsolidowana: szczególne podejście w ramach analizy finansowej, stosowane w przypadku projektów realizowanych w systemie kliku podmiotów, w których: (a) obok beneficjenta występuje operator (system beneficjent - operator), przy czym operator to podmiot odpowiedzialny za eksploatację majątku powstałego lub zmodernizowanego w wyniku zrealizowanych przez beneficjenta umów związanych z przeprowadzanym projektem inwestycyjnym. Operator może stać się właścicielem majątku wytworzonego w ramach powyższych umów. (b) występuje wiele podmiotów (system wielu podmiotów).

W przypadku analizowania projektu, w którego realizację zaangażowany jest więcej niż jeden podmiot, rekomendowane jest przeprowadzenie analizy dla projektu oddzielnie z punktu widzenia każdego z tych podmiotów (np. gdy projekt budowy platformy e-usług jest realizowany przez jednostkę administracji publicznej oraz przedsiębiorstwo -właściciela łączy przesyłowych lub właściciela infrastruktury serwerowej), a następnie sporządzenie analizy skonsolidowanej (tzn. ujęcie przepływów wcześniej wyliczonych dla podmiotów zaangażowanych w realizację projektu i wyeliminowanie wzajemnych rozliczeń między tymi podmiotami związanych z realizacją projektu). Dla potrzeb dalszych analiz (analizy ekonomicznej oraz analizy wrażliwości i ryzyka) należy wykorzystywać wyniki analizy skonsolidowanej.

Analiza trwałości finansowej: ma na celu weryfikację tego, czy zasoby finansowe wystarczą na pokrycie wszystkich wydatków finansowych, rok po roku, na przestrzeni całego okresu odniesienia. Trwałość finansowa inwestycji zostaje potwierdzona, jeśli skumulowane przepływy pieniężne netto nie są ujemne w żadnym z analizowanych lat. Ponadto, trwałość finansowa powinna zostać zbadana w odniesieniu do beneficjenta/operatora.

Analiza wrażliwości: technika analityczna umożliwiająca systematyczne badanie tego, co dzieje się z wynikami projektu w sytuacji, kiedy zdarzenia odbiegają od ich wartości szacunkowych ustalonych na etapie planowania. Polega ona na określeniu wpływu zmiany pojedynczych zmiennych krytycznych o określoną procentowo wartość, na wartość finansowych i ekonomicznych wskaźników efektywności projektu. Istotą analizy wrażliwości jest to, iż zmianie poddawana być powinna tylko jedna zmienna, podczas gdy inne parametry powinny pozostać niezmienione.

nieposiadająca osobowości prawnej, korzystająca z publicznych środków wspólnotowych i publicznych środków krajowych na podstawie umowy o dofinansowanie projektu zawartej przez właściwego ministra, jeśli pełni funkcję Instytucji Zarządzającej albo Instytucji Pośredniczącej,.

Bieżąca wartość netto (NPV): suma otrzymana po pomniejszeniu zdyskontowanej wartości oczekiwanych kosztów inwestycji o zdyskontowaną wartość oczekiwanych korzyści. W ramach analizy finansowej wylicza się finansową bieżącą wartość netto -FNPV. Wyróżnia się finansową bieżącą wartość netto inwestycji (FNPV/C), która jest sumą zdyskontowanych strumieni pieniężnych netto generowanych przez projekt oraz finansową bieżącą wartość netto kapitału (FNPV/K), będącą sumą zdyskontowanych strumieni pieniężnych netto wygenerowanych dla beneficjenta w wyniku realizacji rozważanej inwestycji.

W ramach analizy ekonomicznej ustala się ekonomiczną bieżącą wartość netto -ENPV. Ekonomiczna bieżąca wartość netto inwestycji (ENPV) jest różnicą ogółu zdyskontowanych korzyści i kosztów związanych z projektem. Szczegółowy zakres przepływów pieniężnych uwzględnianych w celu wyliczenia poszczególnych wskaźników oraz wzory dla ich wyliczenia przedstawiono w tekście.

Ceny bieżące: (Ceny nominalne) są to ceny występujące faktycznie w danym czasie. Ceny takie uwzględniają efekt ogólnej inflacji i należy je odróżniać od cen stałych.

Ceny rozrachunkowe (ukryte - ang. shadow prices): alternatywny koszt dóbr, który zazwyczaj różni się od cen rynkowych i od wysokości regulowanych taryf. Użycie cen rozrachunkowych we wstępnej ocenie projektu pozwala ująć w bardziej adekwatny sposób rzeczywiste koszty nakładów i rzeczywiste korzyści dla społeczeństwa.

Ceny stałe: ceny według roku bazowego, stosowanie których pozwala wyeliminować wpływ inflacji na dane ekonomiczne. Należy odróżniać je od cen bieżących.

Crossfinancing: finansowanie krzyżowe. Finansowanie części projektu ze środków pochodzących z innego rodzaju funduszu.

Dostępność cenowa taryf: zasada ta oznacza, iż poziom taryf powinien uwzględniać zdolność gospodarstw domowych do płacenia za usługi. Poziom taryf może zostać ustalony poprzez odniesienie się do określonego procentu dochodu do dyspozycji gospodarstw domowych. Metodologię ustalania wartości dochodu rozporządzalnego przedstawiono w rozdziale 11 określającym wytyczne do przygotowania inwestycji w zakresie środowiska współfinansowanych przez Fundusz Spójności i Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego w latach 2007-2013”.

Duże projekty: zgodnie z zapisami art. 39 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 są to operacje o całkowitym koszcie przekraczającym 25 mln EUR w przypadku środowiska naturalnego oraz 50 mln EUR w przypadku pozostałych dziedzin.

Dyskontowanie: proces dostosowywania przyszłej wartości kosztu lub korzyści do ich obecnej wartości przy użyciu stopy dyskontowej, w celu ujęcia kosztu pieniądza w czasie, tzn. na drodze przemnożenia przyszłej wartości kosztu lub korzyści przez współczynnik dyskontowy, który maleje wraz z upływem czasu.

Efekty zewnętrzne: w analizie projektów efekt zewnętrzny jest to rezultat projektu odczuwany przez jego otoczenie i stąd nie uwzględniony w ewaluacji projektu jako takiego. Ogólnie rzecz biorąc, efekt zewnętrzny występuje wtedy, gdy fakt produkcji lub konsumpcji dobra lub usługi przez jedną jednostkę gospodarczą ma bezpośredni wpływ na poziom dobrobytu producentów lub konsumentów wchodzących w skład innej jednostki. Efekty zewnętrzne mogą być pozytywne lub negatywne.

Jednostka sektora finansów publicznych: jednostka wymieniona w art. 4 Ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych z późn. zm.

Koszty operacyjne: dla potrzeb ustalania wskaźników efektywności finansowej oraz wyliczania wartości dofinansowania przyjmuje się, że są to koszty poniesione w związku z realizacją i eksploatacją inwestycji, w tym koszty zwykłej i nadzwyczajnej eksploatacji, jednak z wyłączeniem amortyzacji i kosztów kapitałowych.

Metoda/zasada kasowa: metoda rachunkowości polegająca na ujmowaniu operacji księgowych tylko wtedy, gdy następuje wpływ środków pieniężnych lub ponoszone są wydatki. Zasadę tę należy odróżniać od zasady memoriału.

Nakłady inwestycyjne: nakłady poniesione na realizację projektu, do momentu oddania do użytkowania majątku powstałego w wyniku realizacji projektu; nakłady inwestycyjne dotyczące realizacji projektu to nakłady ponoszone w okresie realizacji projektu (na poszczególnych jego etapach), niezbędne do realizacji projektu, a więc mające z projektem bezpośredni lub pośredni związek, obejmujące zarówno wydatki kwalifikowalne, jak i niekwalifikowalne ponoszone w związku z realizacją projektu, dozwolone na mocy obowiązujących przepisów.

Nakłady odtworzeniowe: nakłady inwestycyjne ponoszone w okresie eksploatacji projektu (po zakończeniu jego realizacji), przeznaczone na odtworzenie lub ulepszenie pewnych elementów projektu i powiększające wartość tych elementów majątku powstałego w wyniku realizacji projektu, których dotyczą.

Okres odniesienia: okres, za który należy sporządzić prognozę przepływów pieniężnych generowanych przez analizowany projekt, liczony od ostatniego roku poniesienia wydatków związanych z faktyczną realizacją projektu.

Plan inwestycyjny: zestawienie wartości i kategorii nakładów inwestycyjnych, w tym nakładów odtworzeniowych; plan inwestycyjny może być zestawiany dla danego projektu lub dla całego podmiotu (lub działalności gospodarczej). Plan inwestycyjny jest sporządzany w ramach analizy finansowej projektu, w celu określenia całkowitych nakładów inwestycyjnych projektu.

Projekt: operacja o jasno określonych celach, składająca się z całej serii robót, działań lub usług, której celem jest wykonanie niepodzielnego zadania, posiadającego sprecyzowany charakter gospodarczy lub techniczny. Zespoły działań tworzących projekt powinny zachować spójny i skoordynowany charakter i prowadzić do ściśle określonego celu. W ramach projektu operuje się również następującymi pojęciami:

- etap projektu - jest technicznie i finansowo niezależny i cechuje się własną efektywnością;

- grupa projektów - powstaje wówczas, gdy projekty o mniejszej wartości bądź wielkości zostają ze sobą połączone (zgrupowane) w jeden duży projekt. Może to nastąpić, jeżeli projekty te są ze sobą odpowiednio powiązane; projekty można uznać za powiązane, jeżeli są zlokalizowane na tym samym obszarze / wzdłuż tego samego korytarza transportowego, są częścią ogólnego planu dla obszaru / korytarza transportowego, są nadzorowane przez tę samą instytucję, w przypadku, gdy są one realizowane przez różne podmioty. W przypadku grupowania, należy sporządzić odpowiednie analizy w ramach studium wykonalności dla całego projektu, jak również dla poszczególnych projektów zgrupowanych w jeden projekt.

Projekt indywidualny: zgodnie z art. 28 ust. 1, pkt 1 znowelizowanej ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, to projekt o strategicznym znaczeniu dla realizacji programu, wskazany przez instytucję zarządzającą zgodnie z kryteriami zatwierdzonymi przez Komitet Monitorujący.

Projekt inwestycyjny: projekt zdefiniowany jak wyżej, zakładający realizację określonej inwestycji.

Projekt generujący dochód: w myśl art. 55 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 są to wszelkie operacje obejmujące inwestycję w infrastrukturę, korzystanie z której podlega opłatom ponoszonym bezpośrednio przez korzystających oraz wszelkie operacje pociągające za sobą sprzedaż gruntu lub budynków lub dzierżawę gruntu lub najem budynków, lub wszelkie inne odpłatne świadczenie usług.

Przychód netto (dochód): jest to różnica między oczekiwanymi przychodami (w przypadku ostatniego roku okresu odniesienia powiększonymi o wartość rezydualną) oraz oczekiwanymi kosztami operacyjnymi spodziewanymi w trakcie realizacji projektu oraz w późniejszym okresie funkcjonowania. Ze względu na fakt, że w ramach analiz projektu wnioskodawca posługuje się na ogół metodą kasową, odnosząc powyższe pojęcia do zasad rachunkowości można przyjąć, że przychody i wartość rezydualna są tożsame z wpływami, a koszty operacyjne są tożsame z wydatkami.

Różnicowy model finansowy: model finansowy sporządzany dla projektu, w którym zestawia się przepływy pieniężne dla scenariusza „podmiot (lub działalność gospodarcza) z projektem” oraz scenariusza „podmiot (lub działalność gospodarcza) bez projektu” i poprzez porównanie tych przepływów ustala się przepływy różnicowe, stanowiące podstawę między innymi dla ustalenia wskaźnika luki w finansowaniu, wartości dofinansowania projektu oraz ustalenia wartości wskaźników efektywności finansowej projektu.

Stopa dyskontowa: stopa, przy użyciu której przyszłe wartości sprowadza się do wartości bieżącej.

Trwałość finansowa: zapewnienie, że realizacja projektu i jego eksploatacja w okresie referencyjnym nie zostanie zagrożona z uwagi na płynność finansową Beneficjenta i Operatora.

Trwałość instytucjonalna: zapewnienie, że Beneficjent posiada odpowiednie zasoby, zdolności, uzyskał odpowiednie pozwolenia i licencje, oraz odpowiednio przygotował się organizacyjnie do realizacji i eksploatacji projektu. Ponadto w okresie referencyjnym nie może dojść do zmiany charakteru własności lub do zaprzestania użytkowania elementów infrastruktury nabytych w ramach projektu.

Trwałość techniczna projektu: zapewnienie, że projekt w okresie referencyjnym pozostanie w stanie technicznie nie pogorszonym, ale też - że projekt nie zostanie w okresie referencyjnym poddany znaczącej modyfikacji, tj. mającej wpływ na charakter lub warunki realizacji projektu lub powodującej uzyskanie nieuzasadnionej korzyści przez Beneficjenta.

Wartość rezydualna: wartość bieżąca netto majątku w ostatnim roku okresu odniesienia przyjętego do analizy, obliczana jako wartość bieżąca przewidywanych przepływów pieniężnych netto w tych latach gospodarczego życia projektu, które wykraczają poza okres odniesienia.

Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR): stopa dyskontowa, przy której bieżąca wartość netto strumienia kosztów i korzyści równa jest 0. W ramach analizy finansowej ustalana jest finansowa stopa zwrotu (FRR). Natomiast w ramach analizy ekonomicznej, kiedy szacunki dokonywane są na podstawie cen rozrachunkowych, otrzymujemy ekonomiczną stopę zwrotu (ERR). Wewnętrzną stopę zwrotu porównuje się z wysokością wskaźnika wzorcowego, aby ocenić efektywność proponowanego projektu. Szerzej kwestię finansowej i ekonomicznej wewnętrznej stopy zwrotu opisano w odpowiednich podrozdziałach części Wytycznych poświęconych tym analizom. Szczegółowy zakres przepływów pieniężnych uwzględnianych w celu wyliczenia poszczególnych wskaźników oraz wzory dla ich wyliczenia przedstawiono w tekście.

Wskaźnik „luki w finansowaniu”: jest to ta część zdyskontowanych nakładów inwestycyjnych poniesionych na realizację projektu, która nie jest pokryta sumą zdyskontowanych dochodów z projektu.

Wynagrodzenie ukryte: wynagrodzenie odzwierciedlające rzeczywisty alternatywny koszt pracy, o poziomie innym (na ogół niższym) niż wynagrodzenie obserwowane w gospodarce (tzw. wynagrodzenie finansowe), na skutek zniekształceń rynku pracy (takich jak płace minimalne, świadczenia z tytułu bezrobocia, itp.) W przypadku występowania wysokiego przymusowego bezrobocia, wynagrodzenie ukryte można obliczyć według następującego wzoru:

FW oznacza wynagrodzenie finansowe (rynkowe, obserwowane w gospodarce) u oznacza regionalny wskaźnik stopy bezrobocia

t oznacza stawkę wpłat z tytułu ubezpieczenia społecznego i innych podatków dotyczących wynagrodzenia.

Zwykle oczekiwana rentowność: występuje wówczas, gdy projekt generuje dochód w wysokości pozwalającej na pokrycie alternatywnego kosztu wkładu w projekt (czyli najlepszego alternatywnego zwrotu, uzyskanego przez siłę roboczą, zarządzanie i kapitał własny inwestora).

Studium wykonalności

W rozdziale tym należy umieścić skrótowy przegląd kluczowych informacji o projekcie, takich jak:

Rozdział ten powinien w prosty sposób przedstawiać podstawowe wyniki studium. Winien on być zrozumiały dla osób bez specjalistycznego przygotowania.

W niniejszym punkcie należy określić tytuł projektu - w sposób zwięzły, jasny i w pełni oddający sens i charakter planowanego projektu.

W niniejszym punkcie należy skrótowo naświetlić cele, które mają zostać osiągnięte dzięki realizacji projektu. Należy w skrócie wykazać zgodność celów projektu z celami 7. osi priorytetowej Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka oraz samego Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.

Szczegółowa analiza celów projektu, ich zgodność z celami dokumentów strategicznych i Programem Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka zostanie przedstawiona w dalszej części studium wykonalności.

Jako lokalizację projektu należy wskazać zarówno lokalizację elementów infrastruktury, która powstanie jako efekt realizacji projektu, jak i planowany zasięg terytorialny projektu - obszar (cały kraj / inne), na którym wykorzystywane będą produkty (system informatyczny, platforma e-usług itp.) powstałe w wyniku realizacji projektu.

W niniejszym punkcie należy krótko opisać grupę odbiorców ostatecznych projektu -określić, kto będzie korzystać z infrastruktury teleinformatycznej, systemów informatycznych, platform e-usług, które powstaną w wyniku realizacji projektu. Należy również wykazać zgodność grupy odbiorców ostatecznych projektu z grupą określoną w 7 osi PO IG.

III. Charakterystyka podmiotów odpowiedzialnych za realizację przedsięwzięcia.

W punkcie tym należy umieścić następujące informacje o podmiotach biorących udział w realizacji projektu:

- osoby odpowiedzialne za koordynację prac nad projektem ze strony podmiotu -dane kontaktowe.

III.2. Stosunki prawno - własnościowe między poszczególnymi stronami projektu.

Punkt nie dotyczy projektów, w których realizacji uczestniczy tylko jeden podmiot.

- relacje finansowe między podmiotami obowiązujące w ramach projektu, zapisane w umowie konsorcjum;

III.3. Doświadczenie stron projektu

Należy określić dotychczasowe doświadczenie poszczególnych stron projektu w realizacji projektów podobnego typu i wielkości oraz projektów finansowanych z funduszy strukturalnych.

W punkcie tym należy określić kluczowe dla projektu dane społeczne, gospodarcze, demograficzne, ekonomiczne, finansowe - tak, aby możliwe było zrozumienie problemów, które dany projekt powinien rozwiązać.

Projekty realizowane w ramach 7. Osi priorytetowej PO IG będą projektami realizowanymi co najmniej na szczeblu ponadregionalnym, a ich celem jest dalsza rozbudowa i integracja ogólnokrajowej infrastruktury teleinformatycznej administracji publicznej, stanowiącej zaplecze dla spójnej realizacji usług elektronicznych. Umożliwi ona nie tylko przesyłanie danych między poszczególnymi platformami, rejestrami elektronicznymi i samymi urzędami, integrując jednostki administracji publicznej, ale też zapewni zestaw niezbędnych usług horyzontalnych wspomagających świadczenie elektronicznych usług publicznych, m.in. dzięki systemowi elektronicznego poświadczenia tożsamości (eID). Istotnym obszarem interwencji będzie również tworzenie i rozwój polskich zasobów cyfrowych w Internecie, w szczególności zasobów o istotnym znaczeniu dla konkurencyjności polskiej gospodarki w UE, rozwoju przedsiębiorczości oraz zwiększenia spójności społecznej i gospodarczej.

Podstawowym zadaniem w tym zakresie będzie przebudowa i integracja rejestrów państwowych w celu zapewnienia bezpiecznego i skutecznego dostępu do zawartych w nich danych oraz rozwój systemów udostępniania informacji publicznej. Stąd analiza powinna precyzyjnie odnosić się do obszarów tematycznych, w których wdrażane będą rozwiązania projektu, pomijając wszelkie dane nieistotne z punktu widzenia tematu projektu.

Punkt ten powinien zawierać opis i analizę problemów, które dotykają bezpośrednich i pośrednich beneficjentów. Naświetlone problemy powinny mieć związek z przeprowadzoną analizą otoczenia. Następnie należy zaprezentować te problemy, które są związane z projektem będącym przedmiotem studium wykonalności - ich określić, które z nich mogą zostać przynajmniej częściowo rozwiązane dzięki realizacji projektu.

Proponuje się przeprowadzenie analizy SWOT zgodnie z praktyką w tym zakresie - dla projektu oraz dla inwestora w obszarze związanym z realizowanym projektem.

Punktem wyjścia do przeprowadzenia oceny planowanego projektu jest dokładne zdefiniowanie celów projektu. Cele projektu powinny być określone w oparciu o dokonaną w poprzednim rozdziale analizę otoczenia projektu, a w szczególności -problemów wynikających z cech otoczenia projektu.

- pozwolić na jasne określenie korzyści społeczno - ekonomicznych, które zostaną uzyskane dzięki realizacji projektu;

- być mierzalne, a ich opis - uzupełniony o proponowaną metodę pomiaru ich osiągnięcia

- być logicznie powiązane ze sobą w przypadku realizacji wiązki kilku celów jednocześnie;

- zapewniać sprawność podejmowanych działań - tzn. korzyści osiągnięte dzięki realizacji celów powinny przeważać nad kosztami ich osiągnięcia.

W punkcie tym należy wykazać zgodność przyjętych celów projektu z zapisami:

Należy wykazać, że przedmiot projektu jest zgodny z celem i zakresem merytorycznym 7 osi priorytetowej - zgodnie z zapisami Szczegółowego opisu priorytetów PO IG, 2007-2013 Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013. Bezpośrednim celem 7. osi priorytetowej jest wspieranie budowy systemów elektronicznej administracji. W ramach PO IG wspierane będą działania z zakresu innowacyjności produktowej, procesowej, marketingowej i organizacyjnej, które w sposób bezpośredni lub pośredni przyczyniają się do powstawania i rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw.

W odniesieniu do Planu Informatyzacji Państwa - w szczególności należy wykazać, że zadania realizowane w ramach projektu (przedmiot projektu) są zgodne z następującymi jego priorytetami:

- przekształcenie Polski w państwo nowoczesne i przyjazne dla obywateli i podmiotów gospodarczych,

- neutralność technologiczna rozwiązań informatycznych wykorzystywanych w procesie informatyzacji administracji publicznej.

Projekt może być również zgodny z zapisami innych, istotnych z punktu widzenia rozwiązywanych problemów, dokumentów strategicznych - należy wówczas pokazać zgodność projektu z tymi dokumentami i jego wpływ na realizację celów przyjętych w wymienionych dokumentach.

W niniejszym punkcie należy określić, czy projekt ma wpływ na polityki horyzontalne UE, wymienione w art. 16 i 17 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006.

- zapobiegania wszelkiej dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność, płeć, wiek;

- propagowania na poziomie Wspólnoty celu, jakim jest ochrona i poprawa jakości środowiska naturalnego określonego w art. 6 Traktatu WE

Każda pozytywna lub negatywna odpowiedź na powyższe kwestie powinna być przez Wnioskodawcę uzasadniona.

Jeśli wymaga tego specyfika projektu, należy ponadto określić i uzasadnić, czy projekt zapobiega wszelkiej dyskryminacji ze względu na rasę i pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, orientację seksualną.

W niniejszym punkcie należy opisać długofalowe konsekwencje zrealizowanego projektu, wykraczające poza natychmiastowe jego efekty dla beneficjentów końcowych.

W niniejszym punkcie należy określić produkty, które zostaną uzyskane dzięki realizacji projektu. Produktem jest bezpośredni, materialny efekt realizacji projektu mierzony konkretnymi wielkościami.

Wskaźniki produktu muszą być mierzalne, realne (możliwe do osiągnięcia), nieprzeszacowane. Wskaźniki te należy podać za lata, w których projekt jest realizowany.

Lista przykładowych produktów dla projektów realizowanych w ramach osi priorytetowej 7. PO IG została przedstawiona poniżej.

Wnioskodawca może posługiwać się własnymi miarami produktów, jeśli są one mierzalne i bezpośrednio związane z realizowanym projektem.

W niniejszym punkcie należy określić rezultaty, które zostaną uzyskane dzięki realizacji projektu. Rezultatami produktu są korzyści, które zostaną osiągnięte przez beneficjenta dzięki realizacji projektu bezpośrednio po jego zakończeniu. Wskaźniki rezultatu muszą być, podobnie jak wskaźniki produktu - nieprzeszacowane, realne do osiągnięcia, mierzalne. Wskaźniki te są raportowane dla lat następujących po roku realizacji projektu, jako że są wynikiem jego realizacji.

Przykładowe rezultaty projektu realizowanego w ramach 7. Osi priorytetowej zostały przedstawione poniżej.

Wnioskodawca może przedstawić własne miary rezultatów - jeśli są one spójne z celami projektu i mierzalne.

- wykazanie, że projekt jest wykonalny z technicznego punktu widzenia i jest trwały;

- wykazanie, że wybrany wariant realizacji i zastosowana technologia są optymalne z punktu widzenia dostępności różnych technologii, w których można zrealizować projekt;

- wykazanie, że wybrana technologia zapewnia niezawodność eksploatacji projektu i nie powoduje powstania nadmiernych kosztów jego późniejszego utrzymania.

W niniejszym punkcie należy scharakteryzować posiadaną infrastrukturę teleinformatyczną, która jest istotna dla planowanego projektu, przykładowo:

- oprogramowanie - systemy operacyjne, programy specjalistyczne związane z realizowanym projektem;

- infrastrukturę sieciową - rodzaj łącz, dostawca, przepustowość od i do Wnioskodawcy, stan techniczny;

Jeśli projekt ma na celu wdrożenie zupełnie nowych rozwiązań teleinformatycznych, budowę nowej infrastruktury teleinformatycznej - należy określić obecny sposób zaspokajania potrzeb odbiorców ostatecznych projektu. Przykładowo - jeśli projekt przewiduje budowę platformy e-usług pozwalających na wnoszenie opłat administracyjnych - należy krótko scharakteryzować: w jaki sposób obecnie obsługiwani są interesanci w tym zakresie, czy i w jakim zakresie system obsługi interesantów wykorzystuje infrastrukturę teleinformatyczną i systemy informatyczne.

W przypadku, gdy w projekcie planuje się wykorzystanie (udostępnianie, przesyłanie) danych przechowywanych w formie analogowej (papierowej, kartoteki danych), należy scharakteryzować zakres, format zapisywanych danych i możliwość ich przeniesienia do formy cyfrowej, oraz ewentualne przeszkody w tym zakresie.

Jeśli celem projektu jest przystosowanie, rozbudowa, integracja już istniejących rozwiązań informatycznych oraz infrastruktury teleinformatycznej - należy opisać najważniejsze składowe istniejącego systemu teleinformatycznego, przykładowo:

- kluczowe jednostki serwerowe - w szczególności te, które mogą zostać wykorzystane do realizacji projektu;

- liczbę i rodzaj stacji roboczych, które są wykorzystywane w obszarze związanym z realizowanym projektem (na stanowiskach pracy, które będą wykorzystane w trakcie eksploatacji projektu);

- stosowane specjalistyczne oprogramowanie (dedykowane i standardowe) -wykorzystywane w obszarze, którego dotyczy projekt;

W szczególności należy zawrzeć opis tych elementów, które mogą zostać wykorzystane jako część projektu będącego przedmiotem niniejszego studium wykonalności.

Analiza opcji ma na celu wykazanie, że przyjęty przez Wnioskodawcę wariant realizacji projektu jest najlepszym rozwiązaniem spośród wszelkich możliwych rozwiązań projektu. W tym celu Wnioskodawca powinien przeprowadzić analizę wykonalności i rozwiązań alternatywnych.

Głównym celem analizy opcji jest doradzenie Beneficjentowi projektu i Instytucji Pośredniczącej, która opcja pozwala na uzyskanie pożądanych korzyści społecznych i ekonomicznych przy najniższym koszcie dla całego społeczeństwa. Wyniki analizy opcji są punktem wyjścia do dalszych analiz, w tym - analiz finansowych i ekonomiczno - społecznych. Analiza powinna zostać przeprowadzona na wczesnym etapie przygotowania projektu, w miarę możliwości - podczas realizacji pre-studium wykonalności lub studium wykonalności.

Jako instrument oceny optymalności rozwiązania proponuje się zastosować analizę opartą na badaniu jednego z następujących wskaźników:

Bt - korzyści generowane przez projekt w kolejnych latach okresu referencyjnego, Ct - koszty generowane przez projekt w kolejnych latach okresu referencyjnego,

Należy zaznaczyć, że korzyści w powyższym wzorze nie są tożsame z przychodami projektu i widziane powinny być z punktu widzenia grupy docelowej (społeczeństwo). Korzyści powinny być określone w wartościach pieniężnych, nawet jeśli nie są one wprost dochodem projektu. Przykładowo:

- budowa platformy umożliwiającej wnoszenie opłat administracyjnych i komunikację w obszarze administracja przedsiębiorstwo daje możliwość zaoszczędzenia czasu określonej ilości użytkowników systemu, co - po określeniu kosztu jednostki czasu (np. na podstawie przeciętnego wynagrodzenia) daje możliwość pokazania korzyści w formie pieniężnej z wdrożenia systemu informatycznego;

- budowa platformy e-zdrowie może wpłynąć na zwiększenie wykrywalności chorób cywilizacyjnych, co będzie mieć wpływ na polepszenie stanu zdrowia społeczeństwa, a w konsekwencji - na zmniejszenie kosztów leczenia, wydłużenie długości aktywności zawodowej; wszystkie wymienione czynniki można przełożyć na wartości pieniężne.

- projekt powinien być realizowany w tym wariancie, dla którego wskaźnik K/K jest wyższy.

W wielu przypadkach trudne jest rzetelne zidentyfikowanie wszystkich korzyści wynikających z realizacji projektu, a jeszcze trudniejsze - ich przełożenie na wartości pieniężne, lub inne miary - pozwalające na porównanie różnych wariantów realizacji projektu.

Wówczas - w szczególności dla projektów, które muszą zostać zrealizowane z uwagi na dobro społeczne lub konieczność dostosowania działań i usług do obowiązujących

przepisów (np. dotyczących udostępniania, przechowywania informacji) - zaleca się porównanie przynajmniej dwóch wariantów realizacji inwestycji, które pozwalają na osiągnięcie porównywalnej funkcjonalności i porównywalnych korzyści - pod kątem bieżącej wartości sumy kosztów w okresie referencyjnym (mianownik wzoru na obliczenie wskaźnika K/K). Wariantem optymalnym z punktu widzenia tak uproszczonej analizy jest wariant tańszy.

Przykładowo - Beneficjent ma do wyboru realizację platformy e-usług w oparciu o oprogramowanie w standardzie otwartym oraz oprogramowanie komercyjne, z koniecznością zakupu licencji. Oprogramowanie w standardzie otwartym jest darmowe, lecz wymaga poniesienia wyższych nakładów na wdrożenie i częściowe przystosowanie do własnych potrzeb, jednak późniejsza eksploatacja jest tańsza (brak konieczności zakupu dodatkowych licencji). Oprogramowanie licencjonowane wymaga okresowego zakupu licencji, jednak wdrożenie jest łatwiejsze i tańsze. Oba rozwiązania zapewniają uzyskanie porównywalnej funkcjonalności. Beneficjent powinien porównać ze sobą zdyskontowane koszty inwestycji i eksploatacji w każdym z wariantów i wybrać wariant bardziej opłacalny, pomijając analizę korzyści - które de facto są tożsame w obu wariantach.

t - kolejny rok, przyjmuje wartości od 0 do n, gdzie 0 jest rokiem, w którym ponosimy pierwsze koszty, natomiast n jest ostatnim rokiem funkcjonowania projektu. W praktyce r=0 jest rokiem wykonania analizy.

Jako koszty inwestycyjne należy rozumieć również nakłady odtworzeniowe. Jako koszty eksploatacyjne - koszty bieżące, z pominięciem amortyzacji.

W analizie DGC kluczowym z punktu widzenia 7. Osi priorytetowej jest dobór rezultatu, który jest „wyceniany” z punktu widzenia kosztów jego osiągnięcia. Zaleca się, aby dobierać rezultat kluczowy z punktu widzenia celów realizowanego projektu. Rezultat badany w analizie opcji może być w wielu przypadkach oparty na rezultatach właściwych dla całego priorytetu 7. PO IG:

- Zmiana liczby usług publicznych ujętych w klasyfikacji Unii Europejskiej, udostępnionych na platformach elektronicznych administracji publicznej;

- Zmiana odsetka przedsiębiorstw wykorzystujących internet w celu interakcji z instytucjami administracji publicznej spośród ogólnej liczby przedsiębiorstw objętych oddziaływaniem projektu.

Jeśli nie jest możliwe osiągnięcie wybranego do analizy rezultatu w wariancie zaniechania projektu, wówczas wariant ten powinien być naturalnie eliminowany, jako zawsze gorszy. Niemniej jednak należy wówczas uzasadnić opisowo przewagę wariantu realizacji projektu nad wariantem zaniechania. Należy również zwrócić uwagę na to, czy rezultaty projektu nie są osiągane zbyt dużym kosztem (przykładem może być kosztowna budowa platformy e-usług skierowanej do niewielkiej grupy odbiorców lub modernizacja posiadanej infrastruktury informatycznej - głównie sprzętu - przy braku wdrożenia e-usług lub informatyzacji rejestrów państwowych).

VI.2.1. Opis możliwych opcji realizacji projektu.

W niniejszym punkcie należy zidentyfikować warianty realizacyjne - dokładnie opisać, na czym będą one polegać, zidentyfikować - w zależności od wybranej metody analizy opcji - koszty i korzyści / rezultaty realizacji każdego z wariantów.

VI.2.2. Analiza opcji

- założenia, które przyjęto w przeprowadzonej analizy opcji, w tym - wybór metody analizy opcji;

Analiza wariantów, jak już wspomniano, może zostać wykonana za pomocą powszechnie przyjętych metod - analizy Koszty/Korzyści lub analizy DGC -Dynamicznego Kosztu Jednostkowego.

VI.2.3. Podsumowanie analizy opcji

Podsumowanie powinno zawierać przede wszystkim informację o tym, który z wariantów został wybrany jako optymalny.

W niektórych przypadkach część korzyści uzyskanych dzięki realizacji projektu ma charakter jakościowy lub jest trudna do klasyfikacji ilościowej. Wówczas - w uzasadnionych przypadkach - możliwy jest wybór wariantu niezgodnie z przeprowadzonymi analizami ilościowymi. Dotyczy to w szczególności porównania wariantów: zaniechania i realizacji projektu. Przykładowo w przypadku zaniechania projektu część kosztów i negatywnych skutków społecznych zaniechania może być trudna do określenia.

W przypadku wyboru - jako optymalnego - wariantu niezgodnie z przeprowadzonymi analizami ilościowymi, konieczne jest szczegółowe uzasadnienie dokonanego wyboru, w tym: określenie, jakie niewymierne korzyści mogą zostać osiągnięte dzięki realizacji projektu.

W niniejszym punkcie należy określić, w zależności od rodzaju i zakresu planowanego projektu:

- parametry wyposażenia informatycznego, które zostanie zakupione w ramach projektu (konfiguracje serwerów, stacji roboczych);

W przypadku, gdy założenia systemu informatycznego realizowanego w ramach projektu zakładają komunikację z innymi systemami informatycznymi, Beneficjent powinien wykazać, że rozwiązania przyjęte w zakresie komunikacji są oparte na otwartych standardach.

Beneficjent powinien ponadto wykazać, że przyjęte rozwiązania informatyczne i techniczne zapewniają bezpieczeństwo przechowywanych, zapisywanych i

Podstawą opisu technicznego projektu może być specyfikacja planowanych prac / zakupów sporządzona przez informatyków, projekt planowanego do wdrożenia systemu informatycznego. Opis techniczny powinien jednak również wykazać, że przyjęto rozwiązania najbardziej korzystne pod względem technicznym.

VI.4. Zgodność projektu z wymaganiami dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w formie elektronicznej.

W przypadku, gdy projekt przewiduje stworzenie cyfrowych rejestrów publicznych i wymianę informacji w formie elektronicznej, powinien on spełniać wymogi rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 października 2005 r. w sprawie minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w formie elektronicznej (Dz. U. Nr 214, poz. 1781).

Analizę zgodności z wymaganiami ww. rozporządzenia proponuje się sporządzić:

- w formie opisowej, przedstawiając kluczowe z punktu widzenia zgodności z ww. rozporządzeniem elementy planowanego projektu, lub:

- przedstawiając projekt systemu informatycznego, bądź jego część, która zawiera informacje o rozpatrywanych cechach, lub:

- w formie tabelarycznej - w przypadku zastosowania formy tabelarycznej należy:

1) ocenić poprawność zaimplementowania każdej cechy referencyjnej, która jest analizowana z punktu widzenia zgodności z wymaganiami Rozporządzenia;

2) uzasadnić zgodność danej cechy systemu z wymaganiami rozporządzenia; poniżej prezentowana jest wzór tabeli, który może zostać zastosowany do analizy zgodności projektu z wymaganiami przedmiotowego rozporządzenia.

VI.5. Zgodność projektu z minimalnymi wymaganiami dla systemów teleinformatycznych.

Projekt realizowany w ramach 7. Osi priorytetowej powinien być zgodny z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 11 października 2005 r. w sprawie minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych (Dz. U. Nr 212, poz. 1766). Zgodność dotyczy:

- doboru składników sprzętowych i oprogramowania tak, aby możliwa była wymiana danych z innymi systemami teleinformatycznymi używanymi do realizacji zadań publicznych;

- doboru składników sprzętowych i oprogramowania zapewniającego dostęp do zasobów informacji udostępnianych przez systemy teleinformatyczne używane do realizacji zadań publicznych;

- polityki bezpieczeństwa dla systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publicznych.

Podobnie, jak w punkcie c., analizę zgodności z wymaganiami ww. rozporządzenia proponuje się sporządzić:

- w formie opisowej, przedstawiając kluczowe, z punktu widzenia zgodności z ww. rozporządzeniem, elementy projektu (planowany do modyfikacji lub wdrożenia system informatyczny, planowane do zakupu sprzęt / wyposażenie, projekt systemu informatycznego, lub te jego części, które pozwolą stwierdzić, że projekt spełnia wymagania przedmiotowego rozporządzenia), lub:

1) ocenić poprawność zaimplementowania każdej cechy referencyjnej, która jest analizowana z punktu widzenia zgodności z wymaganiami Rozporządzenia;

OASIS - Organization for the Advancement of Structured Information Standards OGC - Open Geospatial Consortium Inc.


Lp.	Zakres kontroli/weryfikacji	Poprawność			Uzasadnienie
		Tak	Nie	Nie dotyczy
15	Czy system teleinformatyczny posiada właściwości i cechy w zakresie używalności określone w normach ISO zatwierdzonych przez krajową jednostkę normalizacyjną?
16	Czy system teleinformatyczny posiada właściwości i cechy w zakresie wydajności określone w normach ISO zatwierdzonych przez krajową jednostkę normalizacyjną?
17	Czy system teleinformatyczny posiada właściwości i cechy w zakresie przenoszalności określone w normach ISO zatwierdzonych przez krajową jednostkę normalizacyjną?
18	Czy system teleinformatyczny posiada właściwości i cechy w zakresie pielęgnowalności określone w normach ISO zatwierdzonych przez krajową jednostkę normalizacyjną?

Składniki sprzętowe i oprogramowanie umożliwiające wymianę danych z innymi systemami teleinformatycznymi używanymi do realizacji zadań publicznych

Czy do wymiany danych z systemami teleinformatycznymi stosuje się co najmniej jeden z następujących protokołów:

1) IP wersja 4 (Internet Protocol) - Protokół komunikacyjny dla Internetu, IETF, RFC 0791;

2) TCP (Transmission Control Protocol) - Strumieniowy protokół komunikacyjny, IETF, RFC 0793;

3) UDP (User Datagram Protocol) - Datagramowy protokół użytkownika, IETF, RFC 0768;

4) ICMP (Internet Control Message Protocol) - Protokół

W odniesieniu do wdrożenia projektu należy m.in. określić: kto będzie odpowiedzialny za realizację projektu w całości i poszczególnych jego elementów, w jaki sposób zostaną wybrani członkowie zespołu projektowego, jakie wymagania formalne powinni spełniać, jak wyglądać będzie struktura organizacyjna i zależności służbowe zespołu projektowego, w jaki sposób finansowana będzie praca zespołu projektowego, jakiego rodzaju umowy będą podpisane z członkami zespołu projektowego oraz udzielić wszelkich istotnych informacji pozwalających na ocenę projektu pod kątem przygotowania organizacyjnego do wdrożenia. Jeśli już w momencie wykonywania studium wykonalności projektu wiadome jest, jakie osoby będą odpowiedzialne za realizację projektu lub jego istotnych części, można zamieścić curriculum vitae tych osób, jako świadectwo posiadania odpowiednich kwalifikacji przez osoby nadzorujące realizację projektu.

Ponadto należy określić, czy we wdrożeniu projektu będą brały udział podmioty zewnętrzne, a jeśli tak - jakie zadania będą spełniać, w jaki sposób zostaną wybrane i z jakich źródeł pochodzić będzie ich wynagrodzenie.

W przypadku prac budowlanych należy określić, kto będzie pełnić rolę inspektora nadzoru, inwestora zastępczego.

W odniesieniu do eksploatacji projektu należy określić: kto będzie odpowiedzialny za eksploatację projektu, czy eksploatacja zostanie zlecona podmiotom zewnętrznym, czy sam Beneficjent projektu będzie jego późniejszym operatorem. W przypadku eksploatacji zewnętrznej należy udzielić wszelkich informacji na temat sposobu wyboru oraz wynagradzania operatora zewnętrznego.

Wnioskodawca powinien określić, które z zadań cząstkowych projektu podlegają procedurom przetargowym określonym w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. z późn. zm. Prawo zamówień publicznych. Jeśli ustawa nakłada na Wnioskodawcę obowiązek przeprowadzenia procedury przetargowej - należy określić, jakiego zakresu zakupów / prac dotyczyć będzie procedura, w jaki sposób zostanie przeprowadzona, kto zajmie się przygotowaniem dokumentów do przetargowych (SIWZ) i przeprowadzeniem przetargu.

VII.3.1. Wydane decyzje i pozwolenia.

Wnioskodawca ma za zadanie określić wymagane pozwolenia i decyzje, które już zostały przez niego pozyskane. Należy zamieścić informację o zakresie projektu, dla którego wydane zostały stosowne dokumenty, krótką charakterystykę dokumentu, nazwę organu wydającego dokument, ewentualne daty uprawomocnienia, ważności dokumentu.

VII.3.2. Wymagane decyzje i pozwolenia i termin ich pozyskania.

Należy sprecyzować, jakie pozwolenia i decyzje są konieczne do pozyskania przez Wnioskodawcę, w jakim terminie zostaną one pozyskane, kto będzie odpowiedzialny za ich uzyskanie.

VII.3.3. Harmonogram realizacji przedsięwzięcia.

Harmonogram realizacji przedsięwzięcia powinien obejmować wszystkie istotne działania podejmowane w ramach realizowanego projektu. Zaleca się sporządzenie harmonogramu w okresach miesięcznych, a jeśli z powodu specyfiki projektu nie jest to możliwe - co najmniej w okresach kwartalnych.

Harmonogram powinien ujmować odpowiednio długi okres przeznaczony na pozyskanie zezwoleń i decyzji, ich uprawomocnienie, przygotowanie i przeprowadzenie procedury przetargowej, łącznie z czasem na ewentualne oprotestowanie przetargów.

Proponuje się prezentację harmonogramu w formie tabelarycznej lub wykresu Gannt’a.

Projekty realizowane w ramach 7. osi priorytetowej Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka są finansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (85%) oraz krajowych środków publicznych (15%). Celem analizy finansowej nie jest zatem określenie należnej wielkości dofinansowania, wynikającej z analizy luki finansowej, a udowodnienie, że planowane w ramach projektu wydatki są uzasadnione i racjonalne z punktu widzenia założonych celów i zakresu projektu.

Dodatkowo Beneficjent powinien wykazać, że ciągłość eksploatacji projektu, co najmniej w okresie referencyjnym, nie jest zagrożona z finansowego punktu widzenia, tj. Beneficjent zapewni środki finansowe na utrzymanie projektu w odpowiednim stanie technicznym w okresie jego eksploatacji - na pokrycie kosztów bieżących oraz nakładów odtworzeniowych. Dotyczy to w szczególności jednostek, które weszły w konsorcjum z jednostkami administracji publicznej w celu realizacji projektu, nie będących jednostkami publicznymi: przedsiębiorstw, organizacji pozarządowych, organów samorządu zawodowego, jednostek badawczo-rozwojowych.

Efektywność projektów informatycznych jest trudna do określenia z uwagi na ich szeroki wpływ na działalność organizacji wdrażającej oraz jej otoczenie. Niemniej jednak, jeśli możliwe jest rzetelne określenie przez Beneficjenta poziomu efektywności finansowej projektu - należy przeprowadzić stosowną analizę efektywności projektu oraz wykorzystanych środków krajowych. Analiza taka wzmocni zasadność dofinansowania projektu.

Aby zapewnić porównywalność projektów realizowanych w ramach niniejszego priorytetu PO IG, proponuje się przedstawienie prognoz finansowych projektu w formie sprawozdań finansowych: rachunku zysków i strat, rachunku przepływów pieniężnych oraz bilansu, zgodnych z Ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości.

W niniejszym punkcie należy zdefiniować podstawowe założenia przyjęte w analizie finansowej. Analiza finansowa powinna opierać się na następujących założeniach³:

- w analizie należy wykorzystać wskaźniki inflacji zaproponowane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego w dokumencie „Warianty rozwoju gospodarczego Polski, o których mowa w Podrozdziale 7.4 Założenia do analizy finansowej oraz w Podrozdziale 11.3.1 Założenia i struktura modelu -Wytycznych w zakresie wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód (MRR/H/14(1)09/2007)”; dla okresu po 2013 r. należy zastosować wskaźniki tożsame z wartościami dla 2013 r.;

- podawane ceny towarów i usług powinny być cenami netto, tj. bez podatku VAT w przypadku, gdy beneficjent jest jego płatnikiem, w przeciwnym zaś razie, gdy podatek VAT nie podlega zwrotowi, powinien zostać uwzględniony w cenach; niemniej jednak w przypadku wątpliwości, należy odnieść się do zasad kwalifikowalności, klasyfikujących VAT jako koszt kwalifikowalny bądź niekwalifikowalny;

- zaleca się wykorzystanie dwóch scenariuszy makroekonomicznych: podstawowego i pesymistycznego. Podstawowy scenariusz makroekonomiczny wykorzystywany jest w całej analizie projektu, natomiast scenariusz pesymistyczny ma zastosowanie jedynie w przypadku analizy wrażliwości i ryzyka;

- w przypadku stawek podatkowych (w tym stawek podatku VAT), należy stosować ich bieżące wartości, zgodnie z odpowiednimi obowiązującymi przepisami;

- analiza efektywności projektów realizowanych w ramach 7. Osi priorytetowej nie jest wymagana z uwagi na brak udziału własnego Beneficjenta, jednak w przypadku, gdy Beneficjent chce ocenić efektywność finansową planowanego projektu lub efektywność wykorzystania środków krajowych, zalecana finansowa stopa dyskontowa, jaka powinna zostać przyjęta w analizie finansowej dla inwestycji planowanych do dofinansowania z funduszy UE, wynosi:

- w przypadku analizy efektywności przedsięwzięcia lub analizy efektywności ulokowanych środków własnych (krajowych) wartość rezydualna nie powinna być niższa od wartości netto aktywów projektu dofinansowanego z funduszy UE i związanych z nim inwestycji odtworzeniowych na koniec ostatniego roku okresu odniesienia przyjętego do analizy; może ona być również obliczona za pomocą metody dochodowej - jako bieżąca wartość wszystkich przychodów netto (dochodów), jakie projekt wygeneruje po zakończeniu przyjętego okresu odniesienia.

- okres odniesienia przyjęty na potrzeby analizy rozumiany jest jako okres, za który należy sporządzić prognozę przepływów pieniężnych generowanych przez projekt, licząc od roku poniesienia pierwszych wydatków związanych z faktyczną realizacją projektu; jako okres odniesienia (okres referencyjny) dla projektów realizowanych w ramach 7. osi priorytetowej PO IG należy przyjąć 5 lat;

- okres amortyzacji dla każdego typu aktywa powinien odzwierciedlać jego faktyczny okres użytkowania, a nie minimalny okres amortyzacji wynikający z właściwych przepisów prawnych. Wiąże się to z faktem, iż okres amortyzacji (i wynikająca z niego wartość amortyzacji) brany jest pod uwagę przy ustalaniu poziomu opłat w oparciu o zasadę dostępności cenowej jak również przy ustalaniu wartości rezydualnej;

- nakłady inwestycyjne projektu planowanego do dofinansowania z funduszy UE mogą obejmować rezerwy na nieprzewidziane wydatki, pod warunkiem, że wartość tych rezerw nie przekracza 10% łącznych kosztów inwestycji, a do proponowanego projektu załączona jest szczegółowa analiza ryzyka. Rezerwy

te mogą być uwzględniane w kosztach kwalifikowalnych (tj. kwalifikują się do dofinansowania z funduszy UE), wartość rezerw na nieprzewidziane wydatki powinna być prezentowana oddzielnie w ramach planu nakładów inwestycyjnych.

W punkcie tym należy określić wartość nakładów na realizację projektu - w kwotach netto i brutto. Nakłady na realizację projektu należy przedstawić w precyzyjnie określonych kategoriach zbiorczych odnoszących się do poszczególnych rodzajów wydatków, celem zwiększenia czytelności zestawienia. W przypadku szczegółowego zestawienia nakładów inwestycyjnych proponuje się przedstawienie ich w grupach wydatków i podsumowanie wartości każdej z grup nakładów.

- nakłady na prace budowlane - dostosowanie pomieszczeń do wymagań infrastruktury teleinformatycznej;

Jak wspomniano w poprzednim rozdziale, nakłady inwestycyjne mogą obejmować rezerwy w wysokości do 10% łącznych kosztów inwestycji.

W ramach projektu, za pomocą narzędzia „cross-financing”, możliwe jest finansowanie szkoleń specjalistycznych. Wysokość udziału cross-financingu może wynieść do 10% wydatków kwalifikowalnych projektu.

Nakłady należy przedstawić w podziale na wydatki kwalifikowalne i niekwalifikowalne. Do wydatków kwalifikowalnych w ramach 7. Osi priorytetowej, według wytycznych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, zalicza się:

1) wydatki na pokrycie kosztów usług doradczych w przygotowaniu projektu oraz jego realizacji, zapewnienie wsparcia technicznego;

3) wydatki na zakup narzędzi warstwy sprzętowej i programowej niezbędnych dla zapewnienia bezpieczeństwa przesyłanych informacji, identyfikacji osób (np. elektronicznego poświadczania tożsamości), współpracy z urzędami i firmami wraz z kosztami ich utrzymania;

6) wydatki na pokrycie kosztów stworzenia i utrzymania domen (platform) i portali, usług zapewnienia dostępu do sieci internet, usługi hostingu, kolokacji i innych;

7) wydatki na wdrażanie oprogramowania typu open source (np. Linux, OpenOffice);

8) wydatki na pokrycie kosztów stworzenia i zakupu oprogramowania, wraz z zakupem, rozszerzeniem i aktualizacją licencji;

13) koszty robót budowlanych mających na celu budowę lub adaptację pomieszczeń dla celów instalacji sprzętu objętego projektem (wraz z wykonaniem odpowiednich projektów, pracami instalacyjnymi oraz niezbędnymi materiałami i wyposażeniem);

14) wydatki na zakup gruntu lub nieruchomości zabudowanych koniecznych dla realizacji projektu;

16) koszty audytu i księgowości w okresie realizacji projektu oraz koszty audytu końcowego;

17) wynagrodzenia wraz z pozapłacowymi kosztami pracy, w tym składkami na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, osób zaangażowanych w realizację projektu;

18) amortyzację środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz nieruchomości zabudowanych wykorzystywanych w realizacji projektu, z zachowaniem zasad ogólnych dotyczących amortyzacji danych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, bądź nieruchomości zabudowanych, w zakresie niezbędnym i w czasie, w jakim są one wykorzystywane do realizacji projektu;

19) wkład niepieniężny w formie dóbr lub usług wniesionych do projektu przez beneficjenta w postaci: materiałów lub surowców nabytych przed rozpoczęciem realizacji projektu i wniesionych do projektu, o ile są one niezbędne do jego realizacji oraz nieodpłatnej pracy wolontariuszy;

21) wydatki na obsługę instrumentów zabezpieczających realizację umowy o dofinansowanie, określone w umowie o dofinansowanie.

22) Podatek VAT, który nie może zostać odzyskany przez beneficjenta, w oparciu o obowiązujące przepisy krajowe;

23) zakupy inwestycyjne: środki trwałe, wartości niematerialne i prawne (w szczególności: sprzęt komputerowy, oprogramowanie);

24) wydatki na budowę lub rozbudowę w istniejących ośrodkach przetwarzania danych (serwerowniach) systemów zabezpieczeń fizycznych (kontrola dostępu, klimatyzacja, systemy przeciwpożarowe) i zabezpieczeń logicznych (firewall, systemy IDS, IPS).

Oprócz określenia nakładów inwestycyjnych na realizację projektu należy przedstawić plan inwestycji nie związanych z realizowanym projektem w okresie referencyjnym. Dopuszczalne jest przedstawienie planu inwestycji nie związanych z projektem jako sumy wydatków dla każdego roku prognozy, niemniej jednak zaleca się przedstawienie nakładów inwestycyjnych przynajmniej w podziale na grupy wg Klasyfikacji Środków Trwałych (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) (Dz. U. Nr 112, poz. 1317) lub poszczególne aktywa trwałe wg Ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. z późn. zmianami.

Harmonogram rzeczowo-finansowy projektu opiera się na przedstawionych nakładach inwestycyjnych. Harmonogram należy sporządzić co najmniej w okresach rocznych (zalecane - okresy kwartalne), przedstawiając wydatki w takim samym układzie, jak to zostało pokazane w zestawieniu nakładów inwestycyjnych.

W niniejszym punkcie należy zaprezentować nakłady odtworzeniowe w podziale na trzy grupy:

Amortyzacja środków trwałych powinna być szacowana w podziale na trzy grupy:

- amortyzacja powstałych w wyniku realizacji inwestycji środków trwałych -oszacowana przy uwzględnieniu wartości początkowej oraz ekonomicznego okresu życia środka trwałego,

- amortyzacja istniejących środków trwałych - oszacowana na podstawie planu amortyzacji,

Okres amortyzacji dla każdego typu aktywów powinien odzwierciedlać ich faktyczny okres użytkowania a nie minimalny okres amortyzacji wynikający z przepisów prawa.

Według wytycznych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego wyróżnia się dwie kategorie inwestycji, które są przedmiotem różnych metod analizy finansowej. Kwalifikacji poszczególnej inwestycji do danej kategorii dokonuje się na podstawie odpowiedzi uzyskanych na następujące pytania:

a) Czy możliwe jest oddzielenie strumienia przychodów inwestycyjnych od ogólnego strumienia przychodów beneficjenta?

b) Czy możliwe jest oddzielenie strumienia kosztów operacyjnych i nakładów związanych z inwestycją od ogólnego strumienia kosztów operacyjnych i nakładów beneficjenta?

W przypadku, gdy odpowiedź na oba powyższe pytania jest pozytywna, możliwe jest zastosowanie standardowej metody analizy finansowej. W przypadku, gdy przynajmniej jedna z odpowiedzi na powyższe pytania jest negatywna, konieczne jest zastosowanie metody złożonej.

Jeśli nie jest możliwe proste, standardowe określenie strumienia przychodów i kosztów, wówczas konieczne jest zastosowanie metody złożonej. W ramach tej metody dopuszczalne jest zastosowanie dwóch podejść:

- Strumienie przychodów i kosztów bieżących są szacowane jako różnica pomiędzy strumieniami dla scenariusza „podmiot z projektem” oraz

strumieniami „podmiot bez projektu” - brane są pod uwagę wszystkie strumienie przychodów i kosztów bieżących Beneficjenta / Operatora;

- Strumienie szacowane są jako różnica między scenariuszami „działalność gospodarcza z projektem” i „działalność gospodarcza bez projektu” - w tym wariancie oceniany jest jedynie ten obszar działalności podmiotu realizującego projekt, który jest związany z projektem (np. wybrane usługi realizowane przez podmiot).

- szczegółowe założenia, na których oparto prognozy przychodów i kosztów bieżących;

Przychody - jeśli jest to możliwe - powinny zostać określone jako iloczyn ilości sprzedanych usług / produktów oraz ich ceny, w podziale na poszczególne kategorie usług / produktów. Przykładowymi przychodami mogą być wpływy od użytkowników platformy e-usług.

Koszty należy przedstawić w układzie rodzajowym, zgodnie z Ustawą o rachunkowości. Przykładowymi kosztami projektu mogą być koszty utrzymania infrastruktury w odpowiednim stanie, koszty zakupu usług serwerowych, dodatkowe koszty łączy internetowych związane z poszerzeniem zakresu informacji przesyłanych przez wnioskodawcę w związku z realizowanym projektem (np. po wdrożeniu platformy udostępniającej publicznie dane).

Niektóre pozycje kosztów mogą ulec redukcji - np. możliwe jest dzięki realizacji projektu zmniejszenie zatrudnienia w danym obszarze. Wówczas proponuje się zapisać efekt zmniejszenia kosztów w postaci wartości ujemnej po stronie kosztów.

Analiza przychodów i kosztów projektu, choć trudna w przypadku jednostek administracji publicznej, będących głównym beneficjentem 7. Osi priorytetowej, powinna zostać przeprowadzona z uwagi na konieczność:

- określenia ewentualnego zapotrzebowania na dodatkowe środki pieniężne podczas eksploatacji projektu;

- zapewnienia, że zachowana jest trwałość finansowa projektu, w tym - że ewentualne koszty bieżące nie przekraczają możliwości finansowych Wnioskodawcy (samorządu, innych jednostek publicznych);

- późniejszego określenia zasadności realizacji inwestycji z ekonomiczno -społecznego punktu widzenia - analiza ekonomiczno - społeczna oparta jest na przeprowadzonych uprzednio analizach finansowych, modyfikując je o wycenione w wartościach pieniężnych czynniki społeczne.

VIII.6. Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy - w okresie realizacji oraz eksploatacji projektu.

Prognoza zapotrzebowania na kapitał obrotowy wynika z założonego cyklu rotacji zapasów, należności i zobowiązań (handlowych) wyliczonego w następujący sposób:

- zapasy - cykl odnoszony do kosztów działalności bez kosztów amortyzacji i wynagrodzeń,

- zobowiązania - cykl odnoszony do sumy kosztów działalności (bez kosztów amortyzacji i wynagrodzeń) powiększonych o nakłady inwestycyjne.

Podstawą określenia cyklów rotacji są dane finansowo-księgowe podmiotu oraz projektowane trendy w tych obszarach.

Należy pamiętać, że w okresie realizacji projektu, w przypadku podmiotów, dla których VAT jest kosztem i nie stanowi wydatku kwalifikowalnego, prawdopodobne jest okresowe zwiększenie zapotrzebowania na środki obrotowe na pokrycie podatku VAT (wysokie nakłady inwestycyjne nie pozwolą na odzyskanie podatku z bieżących wpływów).

W niniejszym punkcie Wnioskodawca prezentuje prognozę rachunku zysków i strat dla projektu.

Prognoza rachunku zysków i strat opierać się będzie na wcześniej określonych wartościach: amortyzacji, przychodów i kosztów bieżących przedsięwzięcia, kosztów pozyskania finansowania pomostowego. Rachunek zysków i strat powinien być przygotowany zgodnie z Ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości.

Wnioskodawca w niniejszym punkcie powinien zaprezentować ponadto podstawowe informacje na temat kształtowania się kluczowych wartości rachunku zysków i strat w okresie prognozy.

Prognoza rachunku przepływów pieniężnych projektu powinna zostać sporządzona zgodnie z Ustawą o rachunkowości. Dopuszczalne jest przedstawienie rachunku przepływów pieniężnych w wersji uproszczonej (tzn. min. grupy główne, a więc oznaczone co najmniej literami rzymskimi), lub przynajmniej z pominięciem pozycji, w których w okresie prognozy nie są generowane żadne wartości.

Beneficjent powinien przestawić podstawowe informacje na temat kształtowania się kluczowych wartości rachunku przepływów pieniężnych w okresie prognozy.

VIII.9. Sytuacja finansowa Beneficjenta w okresie realizacji i eksploatacji projektu

Niniejszy rozdział nie dotyczy jednostek sektora finansów publicznych - nie jest konieczne badanie sytuacji finansowej tego typu jednostek pod kątem trwałości finansowej projektu. W przypadku likwidacji Beneficjenta - jednostki sektora finansów publicznych - jej zobowiązania, w tym zobowiązania finansowe, przejmie inna jednostka tego sektora, zatem trwałość projektu zostanie zachowana.

W przypadku, gdy Beneficjentem jest jednostka nie należąca do sektora finansów publicznych, w niniejszym punkcie należy przedstawić prognozowaną sytuację finansową Beneficjenta w okresie realizacji i funkcjonowania projektu - w celu udowodnienia, że w okresie wymaganej trwałości projektu (5 lat) projekt będzie finansowany przez Beneficjenta.

Zatem - przedsiębiorstwa, organizacje pozarządowe, organy samorządu zawodowego, jednostki badawczo-rozwojowe oraz inne jednostki organizacyjne, które mogą jako uczestnicy konsorcjum być beneficjentami projektu, a nie są jednostkami sektora finansów publicznych, powinny przedstawić prognozy właściwych sobie sprawozdań finansowych w okresie odniesienia, ujmujące efekty realizowanego projektu. Należy przede wszystkim przedstawić prognozy tych sprawozdań finansowych, które pozwalają na ocenę płynności finansowej danego Beneficjenta w okresie referencyjnym (np. rachunek przepływów pieniężnych). Konieczne jest również omówienie najważniejszych założeń do zaprezentowanych prognoz sprawozdań, oraz kluczowych prognozowanych wartości. Celem analizy sytuacji finansowej tej grupy beneficjentów jest udowodnienie, że dany beneficjent jest zdolny do pokrywania kosztów funkcjonowania projektu w okresie odniesienia bez uszczerbku na własnej płynności finansowej.

Analiza wrażliwości ma na celu określenie, w jakim stopniu realizacja planowanego projektu jest podatna na zmiany kluczowych parametrów ilościowych. W analizie wrażliwości należy zbadać przede wszystkim płynność finansową Wnioskodawcy / Operatora projektu przy zmianie kluczowych czynników projektu. Analizowany poziom odchyleń winien znajdować się w przedziale +/- 20%, chyba, że uzasadnione będzie dokonanie analizy w innym przedziale wrażliwości.

Analiza wrażliwości powinna zakładać zaistnienie zmian każdego czynnika zarówno dla wariantu podstawowego, jak i pesymistycznego założeń makroekonomicznych będących podstawą prognoz finansowych. Każdy czynnik ryzyka powinien być rozpatrywany oddzielnie.

Sprawozdanie z przeprowadzonej analizy wrażliwości może mieć postać tabelaryczną:

Konieczne jest również określenie prawdopodobieństwa wystąpienia danego niekorzystnego czynnika ekonomicznego:

Przeprowadzona analiza wymaga podsumowania - Wnioskodawca powinien wymienić kluczowe informacje świadczące o tym, że planowany projekt będzie trwały pod względem finansowym.

Dodatkowo w przypadku projektów realizowanych w konsorcjum jednostki administracji publicznej z przedsiębiorstwami, w stosunku do beneficjentów i operatorów podlegających Kodeksowi spółek handlowych, należy wykazać, że wszelkie kluczowe dla oceny kondycji przedsiębiorstwa wskaźniki finansowe kształtują się w okresie referencyjnym na odpowiednim poziomie. M.in. wskaźnik pokrycia obsługi długu powinien być nie niższy niż 1,2; wskaźnik bieżącej płynności finansowej wynosi co najmniej 1,2; wskaźnik szybki płynności wynosi co najmniej 1, itd.

Analiza społeczno - ekonomiczna powinna dowieść, że wdrażanie projektu poprawia dobrobyt kraju. Analiza kosztów i korzyści społecznych może zostać przeprowadzona za pomocą analizy CBA (Cost - Benefit Analysis). Polega ona na przełożeniu kosztów i korzyści społecznych, które nie mają odzwierciedlenia wprost w przepływach finansowych, na wartości pieniężne, skorygowaniu uzyskanych wyników finansowych o uzyskane wartości, a następnie obliczeniu efektywności ekonomicznej inwestycji - za pomocą wskaźników ENVP (ekonomiczna wartość bieżąca netto) i EIRR (ekonomiczna wewnętrzna stopa zwrotu. Realizowane przedsięwzięcie powinno bezwzględnie charakteryzować się dodatnim wskaźnikiem ENPV.

Wnioskodawca w niniejszym punkcie powinien precyzyjnie określić koszty i korzyści społeczne, środowiskowe i ekonomiczne, które zostaną uzyskane dzięki realizacji projektu, a następnie przeprowadzić ich jakościową i - w miarę możliwości - ilościową ocenę.

Punktem wyjścia do CBA/AKK są przepływy pieniężne wykorzystane w analizie finansowej. Aby obliczyć wartość projektu dla społeczeństwa (ENPV) dokonuje się korekt w stosunku do analizy finansowej o wymienione korzyści i koszty społeczno-ekonomiczne, oraz korekty transferów społecznych i wartości wynikających z niedoskonałości rynku.

IX.2.1. Efekty społeczne

Efekty społeczne są tożsame z korzyściami i kosztami społecznymi. Nie zostały one ujęte w analizie finansowej, dopiero analiza społeczno-ekonomiczna pozwala na ich zidentyfikowanie. Oszacowanie efektów zewnętrznych powinno zostać wykonane w trzech krokach.

Po pierwsze, wszystkie efekty zewnętrzne, zarówno pozytywne jak i negatywne, powinny zostać zidentyfikowane i właściwie opisane. Następnie efekty powinny zostać określone ilościowo. Przykładowo, w przypadku implementacji platformy e-usług w administracji, korzyścią będzie oszczędność czasu odbiorców końcowych, związana z możliwością załatwienia spraw urzędowych przez internet. Wówczas należy określić procent obywateli korzystających z e-usług, możliwą oszczędność czasu oraz oraz wycenę pieniężną jednostki czasu dla przeciętnego użytkownika systemu. W trzecim kroku beneficjent powinien oszacować łączny koszt dla społeczeństwa spowodowany efektami zewnętrznymi. Oznacza to, że beneficjent powinien wyrazić w pieniądzu efekt zewnętrzny.

W niniejszym punkcie Wnioskodawca powinien zidentyfikować wszystkie spodziewane korzyści i koszty społeczne, które mogą mieć odzwierciedlenie w wartościach pieniężnych, a następnie przedstawić oszacowanie korzyści i kosztów w ujęciu pieniężnym.

IX.2.2. Wyeliminowanie transferów.

Transferami są wszelkie podatki, opłaty, koszty finansowe, subsydia. Ich wykluczenie z CBA jest możliwe pod warunkiem, że nie stanowią one kosztu dla społeczeństwa, a są jedynie transferem dochodów (narzędziem redystrybucji dochodów) i nie przyczyniają się do wzrostu ani spadku dobrobytu społecznego.

W projektach realizowanych przez jednostki sektora finansów publicznych nie powinny wystąpić transfery neutralne z punktu widzenia społeczeństwa. Niemniej jednak - w rzadkich przypadkach - Wnioskodawca powinien w tym punkcie określić rodzaj i wartość transferów, które powinny zostać wyeliminowane z analizy ekonomiczno -społecznej. Przykładowo - jeśli projekt jest realizowany przez konsorcjum z podmiotem prywatnym i podmiot ten będzie zmuszony do zapłacenia dodatkowych podatków od nieruchomości (poszerzenie bazy lokalowej na potrzeby infrastruktury informatycznej, położenie infrastruktury przesyłowej na dodatkowej wielkości gruntu), wówczas analizę społeczno - ekonomiczną należy skorygować o poniesione koszty podatków od nieruchomości i gruntowych.

Ceny rozrachunkowe odzwierciedlają koszt alternatywny (dla społeczeństwa) wykorzystania dodatkowej ilości danego zasobu. W przypadku rynku konkurencyjnego, cena równowagi odzwierciedla koszt alternatywny dla społeczeństwa. Wówczas cena rozrachunkowa jest taka sama jak cena rynkowa. Problem powstaje w sytuacji, kiedy mamy do czynienia z rynkiem niekonkurencyjnym, tj. monopol bądź rynek regulowany dla takich ważnych zasobów jak elektryczność czy siła robocza.

W przypadku projektu proponuje się nie dokonywać korekt o alternatywną wycenę czynników produkcji z uwagi na obowiązującą względną równowagę rynkową w tym zakresie.

Ocena efektywności społeczno-ekonomicznej powinna opierać się na analizie przepływów pieniężnych przedsięwzięcia, lub - jeśli Wnioskodawca sporządził analizę efektywności finansowej - na tego typu analizie. Przepływy pieniężne przedsięwzięcia powinny zostać skorygowane o obliczone powyżej wartości korekt społeczno-ekonomicznych. Następnie Wnioskodawca powinien zaprezentować analizę

efektywności społeczno-ekonomicznej - za pomocą wskaźników ENPV (ekonomiczna bieżąca wartość netto) i EIRR (ekonomiczna wewnętrzna stopa zwrotu) - dla całości zaangażowanego kapitału oraz dla kapitału krajowego.

Wartość ENPV powinna dla całości zaangażowanego kapitału osiągnąć wartość dodatnią, a EIRR - wyższą od przyjętej stopy dyskonta.

Analiza ryzyka ma na celu identyfikację kluczowych czynników, jakościowych i ilościowych, mogących mieć wpływ na zakres, harmonogram oraz efektywność finansowo-ekonomiczną przedsięwzięcia. Wykonanie analizy ryzyka pozwala na zbadanie wrażliwości przedsięwzięcia na zmianę kluczowych czynników wewnętrznych i zewnętrznych oraz wszelkich istotnych zagrożeń mogących się pojawić w trakcie realizacji przedsięwzięcia. W analizie ryzyka Wnioskodawca powinien określić jednocześnie sposób przeciwdziałania możliwym niekorzystnym zdarzeniom.

Proponuje się przeprowadzenie analizy ryzyka w formie analizy jakościowej. Wnioskodawca powinien przeprowadzić analizę ryzyka w następujących obszarach:

ZASADY PRZYGOTOWANIA STUDIUM WYKONALNOŚCI DLA PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W RAMACH REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO NA LATA 2014 - 2020

Niniejszy dokument jest przeznaczony dla osób, przygotowujących studia wykonalności dla projektów inwestycyjnych współfinansowanych z EFRR w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020 (RPO WŁ na lata 2014-2020).

Głównym celem niniejszego dokumentu jest przedstawienie zasad przygotowywania studium wykonalności w ramach RPO WŁ na lata 2014-2020 oraz osiągnięcie efektu porównywalności projektów. Zasady mają ułatwić proces przygotowywania studiów wykonalności przez wnioskodawców, ocenę formalną oraz ocenę merytoryczną projektów przeprowadzaną przez Komisję Oceny Projektów.

Dokument stanowi uzupełnienie Wytycznych Ministra Infrastruktury i Rozwoju w zakresie zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód i projektów hybrydowych na lata 2014-2020 (zwanych dalej Wytycznymi MIR).

Wnioskodawcy powinni łącznie stosować niniejsze zasady, Wytyczne MIR oraz Przewodnik AKK⁴.

Analiza efektywności kosztowej (AEK) (ang. Cost Effectiveness Analysis - CEA): jest to metoda analizy efektywności projektów, którą stosuje się gdy zmierzenie korzyści w kategoriach pieniężnych nie jest

w praktyce możliwe. Stanowi ona szczególny rodzaj analizy kosztów i korzyści i polega na wyliczeniu jednostkowego kosztu osiągnięcia korzyści generowanych przez projekt. Warunkiem przeprowadzenia takiej analizy jest możliwość skwantyfikowania korzyści, a następnie odniesienia ich do pieniężnych kosztów projektu; nie jest natomiast konieczne przypisanie korzyściom konkretnej wartości pieniężnej lub ekonomicznej. Przykładem analizy efektywności kosztowej jest analiza dynamicznego kosztu jednostkowego (ang. Dynamic Generation Cost - DGC).

Analiza ekonomiczna: analiza mająca na celu ustalenie wskaźników efektywności ekonomicznej projektu. Posługuje się wartościami ekonomicznymi, które odzwierciedlają wartości, jakie społeczeństwo byłoby gotowe zapłacić za określone dobro lub usługę. Wycenia ona wszystkie czynniki zgodnie z ich wartością użytkową lub kosztem alternatywnym dla społeczeństwa. Analiza ekonomiczna jest szczególnym rodzajem analizy kosztów i korzyści - przeprowadzana jest w drodze skorygowania wyników analizy finansowej

0 efekty fiskalne, efekty zewnętrzne oraz ceny rozrachunkowe. Podobnie jak w analizie finansowej, w analizie ekonomicznej stosuje się metodę zdyskontowanych przepływów pieniężnych (ang. Discounted Cash Flows - DCF).

1 jej operator), należy dokonać analizy skonsolidowanej całościowo pokazującej projekt. W analizie finansowej, w celu ustalenia wskaźników efektywności finansowej oraz wyliczenia luki w finansowaniu, stosuje się metodę zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF).

Analiza kosztów i korzyści (Analiza K/K, AKK) (ang. Cost-Benefit Analysis - CBA): analiza mająca na celu ustalenie, czy lub w jakiej mierze dany projekt zasługuje na realizację z publicznego lub społecznego punktu widzenia. Analiza kosztów i korzyści różni się od zwykłej oceny finansowej tym, że uwzględnia również możliwe do skwantyfikowania zyski (korzyści - ang. benefits) i straty (koszty -ang. costs), niezależnie od tego, czy ponosi je podmiot realizujący inwestycję, czy też społeczeństwo. Analiza K/K przybiera często postać analizy ekonomicznej, w której koryguje się wyniki analizy finansowej o efekty fiskalne, efekty zewnętrzne oraz ceny rozrachunkowe. Wyniki AKK można wyrazić na wiele sposobów,

w tym w postaci ekonomicznej wewnętrznej stopy zwrotu, ekonomicznej bieżącej wartości netto oraz współczynnika korzyści/koszty. Szczegółowe informacje na temat metodyki przeprowadzania analizy kosztów i korzyści można znaleźć w Przewodniku AKK (patrz: definicja Przewodnika AKK).

Analiza ryzyka: analiza, której celem jest ustalenie prawdopodobieństwa wygenerowania przez projekt określonych wyników, jak również ustalenie najbardziej prawdopodobnego przedziału odchyleń tych wyników od wartości reprezentującej najbardziej dokładny ich szacunek.

Analiza skonsolidowana: szczególne podejście w ramach analizy finansowej, stosowane w przypadku projektów realizowanych w systemie kilku podmiotów, w których:

a) obok beneficjenta występuje operator (system beneficjent - operator), przy czym operator to podmiot odpowiedzialny za eksploatację majątku powstałego lub zmodernizowanego w wyniku zrealizowanych przez beneficjenta umów związanych z przeprowadzanym projektem inwestycyjnym. Operator może stać się właścicielem majątku wytworzonego w ramach powyższych umów, z poszanowaniem zasady trwałości projektu,

W przypadku analizowania projektu, w którego realizację zaangażowany jest więcej niż jeden podmiot, rekomendowane jest przeprowadzenie analizy dla projektu oddzielnie z punktu widzenia każdego z tych podmiotów (np. gdy projekt budowy drogi jest realizowany przez kilka gmin), a następnie sporządzenie analizy skonsolidowanej (tzn. ujęcie przepływów wcześniej wyliczonych dla podmiotów zaangażowanych w realizację projektu i wyeliminowanie wzajemnych rozliczeń między nimi związanych z realizacją projektu). Dla potrzeb dalszych analiz (analizy ekonomicznej oraz analizy ryzyka i wrażliwości) należy wykorzystywać wyniki analizy skonsolidowanej.

Analiza trwałości finansowej: analiza mająca na celu weryfikację faktu, czy wpływy finansowe (źródła finansowania projektu, łącznie z przychodami oraz innymi wpływami) wystarczą na pokrycie wszystkich kosztów, w tym finansowych, rok po roku, na przestrzeni całego okresu odniesienia. Trwałość finansowa inwestycji zostaje potwierdzona, jeśli skumulowane przepływy pieniężne netto nie są ujemne w żadnym roku analizy. Trwałość finansowa powinna zostać zbadana także w odniesieniu do beneficjenta/operatora z projektem. Należy ją przeprowadzać w wartościach niezdyskontowanych.

Analiza wrażliwości: analiza umożliwiająca systematyczne badanie tego, co dzieje się z wynikami projektu w sytuacji, kiedy zdarzenia odbiegają od ich wartości szacunkowych ustalonych na etapie prognozowania. Polega ona na określeniu wpływu zmiany pojedynczych zmiennych krytycznych o określoną procentowo wartość, na wartość finansowych i ekonomicznych wskaźników efektywności projektu oraz trwałość finansową projektu (i trwałość finansową beneficjenta/operatora z projektem) wraz z obliczeniem wartości progowych zmiennych w celu określenia, jaka zmiana procentowa zmiennych krytycznych zrównałaby NPV (ekonomiczną lub finansową) z zerem. Istotą analizy wrażliwości jest zasada, iż modyfikacji poddawana być powinna tylko jedna zmienna, podczas gdy inne parametry powinny pozostać niezmienione (por. Przewodnik AKK).

Całkowity koszt projektu/inwestycji: wydatki kwalifikowalne i niekwalifikowalne w rozumieniu Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków w zakresie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020, (dalej: Wytyczne w zakresie kwalifikowalności wydatków) ponoszone do momentu ukończenia realizacji projektu. Obejmuje m.in. nakłady inwestycyjne na realizację projektu, koszty ogólne oraz inne koszty nie mające charakteru pieniężnego, o których mowa w ww. wytycznych, których wartość ustalana jest na zasadach określonych w tych wytycznych. Całkowity koszt inwestycji powinien zawierać podatek VAT, niezależnie od tego, czy podlega on zwrotowi.

Całkowity koszt kwalifikowalny projektu/inwestycji (EC): wydatki kwalifikowalne w rozumieniu art. 65 rozporządzenia nr 1303/2013 oraz Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków ponoszone do momentu ukończenia realizacji projektu. Całkowity koszt kwalifikowalny brany jest pod uwagę przy określaniu, czy dany projekt należy do kategorii projektów dużych, o których mowa w art. 100 rozporządzenia nr 1303/2013, przy czym w przypadku projektów generujących dochód, koszt ten pomniejsza się zgodnie z jedną z zasad określonych w art. 61 rozporządzenia nr 1303/2013. Ponadto całkowity koszt kwalifikowalny jest brany pod uwagę, przy określaniu, czy dany projekt podlega reżimowi prawnemu art. 61 tego aktu, tj. czy może być uznany za projekt generujący dochód.

Ceny stałe (realne): ceny według roku bazowego (tj. pierwszego roku przyjętego okresu odniesienia), których stosowanie pozwala wyeliminować wpływ inflacji na dane finansowe i ekonomiczne. Należy odróżniać je od cen bieżących.

Dochód²: w rozumieniu art. 61 ust. 1 rozporządzenia nr 1303/2013 są nim wpływy środków pieniężnych z bezpośrednich wpłat dokonywanych przez użytkowników za towary lub usługi zapewniane przez daną operację, jak np. opłaty ponoszone bezpośrednio przez użytkowników za użytkowanie infrastruktury, sprzedaż lub dzierżawę gruntu lub budynków lub opłaty za usługi, pomniejszone o wszelkie koszty operacyjne i koszty odtworzenia wyposażenia krótkotrwałego poniesione w okresie odniesienia. Zalicza się do niego także oszczędności kosztów działalności (operacyjnych) osiągnięte przez operacje, chyba że są skompensowane równoważnym zmniejszeniem dotacji na działalność. W związku z faktem, że art. 61 ust. 1 rozporządzenia nr 1303/2013 definiuje operacje generujące dochód po ukończeniu (dochód w tym ujęciu będzie występował jedynie w fazie operacyjnej projektu).

- dla projektów, dla których istnieje możliwość określenia, w okresie odniesienia, przychodu z wyprzedzeniem jest to różnica między wartością bieżącą przychodów (patrz: definicja przychodu) oraz wartością bieżącą kosztów operacyjnych (w tym nakładów odtworzeniowych, jeśli dotyczy). Jeżeli różnica ta jest dodatnia, zdyskontowany dochód należy powiększyć o zdyskontowaną wartość rezydualną;

- dla projektów, dla których nie można obiektywnie określić przychodu z wyprzedzeniem jest to różnica pomiędzy rzeczywistymi przychodami wygenerowanymi w okresie trzech lat od zakończenia operacji lub do terminu na złożenie dokumentów dotyczących zamknięcia programu określonego w przepisach dotyczących poszczególnych funduszy, w zależności od tego, który z terminów nastąpi wcześniej, ⁵ a rzeczywistymi kosztami operacyjnymi projektu poniesionymi w powyższym okresie.

Zgodnie z art. 65 ust. 8 rozporządzenia nr 1303/2013 wszelkie płatności otrzymane przez beneficjenta z tytułu kar umownych na skutek naruszenia umowy zawartej między beneficjentem a stronami trzecimi, lub które miały miejsce w wyniku wycofania przez stronę trzecią oferty wybieranej w ramach przepisów o zamówieniach publicznych (wadium) nie są uznawane za dochód i nie są odejmowane od kwalifikowalnych wydatków operacji.

Duże projekty: zgodnie z art. 100 rozporządzenia nr 1303/2013 są to projekty o całkowitym koszcie kwalifikowalnym przekraczającym 50 mln EUR. Wyjątek stanowią projekty wskazane w art. 9 pkt 7) rozporządzenia nr 1303/2013, tj. objęte celem tematycznym nr 7 Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszej infrastruktury sieciowej, w ich przypadku próg kwotowy wynosi 75 mln EUR całkowitych kosztów kwalifikowalnych.

W przypadku projektów generujących dochód, do identyfikacji dużych projektów należy stosować skorygowane całkowite koszty kwalifikowalne projektu/inwestycji (art. 61 ust. 2 rozporządzenia nr 1303/2013).

W celu ustalenia, czy całkowity koszt kwalifikowalny danego projektu przekracza próg określony w art. 100 rozporządzenia nr 1303/2013, a tym samym czy dany projekt jest dużym projektem, należy zastosować kurs wymiany EUR/PLN, stanowiący średnią arytmetyczną kursów średnich miesięcznych Narodowego Banku Polskiego, z ostatnich sześciu miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o dofinansowanie⁶. Ustalony w momencie złożenia wniosku kurs wymiany EUR/PLN jest stosowany również w celu identyfikacji, czy dany projekt nie uzyskałby statusu dużego projektu w przypadku zmiany całkowitego kosztu kwalifikowalnego lub skorygowanego całkowitego kosztu kwalifikowalnego na późniejszym etapie.

W przypadku dużych projektów wdrażanych w kilku etapach w oparciu o art. 103 rozporządzenia nr 1303/2013, progi kwotowe, o których mowa powyżej odnoszą się do sumy całkowitych kosztów kwalifikowalnych faz przypadających zarówno na perspektywę finansową 2007-2013, jak i 2014-2020.

Dyskontowanie: proces dostosowywania przyszłej wartości kosztu lub korzyści do ich obecnej wartości przy użyciu stopy dyskontowej, w celu ujęcia zmiany wartości pieniądza w czasie. Dyskontowanie odbywa się poprzez przemnożenie przyszłej wartości kosztu lub korzyści przez współczynnik dyskontowy, który maleje wraz z upływem czasu. Wzór na współczynnik dyskontowy przedstawiony został w Załączniku 1 Wytycznych MIR.

W związku z faktem, iż na potrzeby dyskontowania pierwszy rok okresu odniesienia traktowany jest jako „rok zerowy” (t=0; współczynnik dyskontowy=1) prognoza przepływów pieniężnych powinna obejmować okres od roku zerowego do roku n, gdzie n oznacza liczbę lat okresu odniesienia przyjętego do analizy pomniejszoną o 1 (patrz: definicja okresu odniesienia oraz Załącznik 1 Wytycznych MIR).

Interesariusz: osoba bądź podmiot zainteresowany realizacją lub wynikami projektu. Interesariusz nie musi odnosić bezpośrednich korzyści z tytułu realizacji (np. wójt gminy, ministerstwo, użytkownicy, mieszkańcy). Projekt może oddziaływać pozytywnie lub negatywnie na interesariuszy.

Nakłady inwestycyjne na realizację projektu (koszty inwestycyjne, inwestycja początkowa): wydatki ponoszone w związku z realizacją projektu do momentu oddania powstałego majątku do użytkowania. Nakłady inwestycyjne na realizację projektu obejmują głównie nakłady na środki trwałe, wartości niematerialne i prawne oraz nakłady na przygotowanie projektu (w tym przygotowanie dokumentacji projektowej, doradztwo)⁷. Zdyskontowane nakłady inwestycyjne na realizację projektu (bez ewentualnych rezerw na nieprzewidziane wydatki, które nie są brane pod uwagę w analizie przepływów finansowych) stanowią zdyskontowany koszt inwestycji (ang. Discounted Investment Cost - DIC).

Nakłady odtworzeniowe: nakłady o charakterze inwestycyjnym ponoszone w fazie operacyjnej projektu, przeznaczone na niezbędne odtworzenie tych elementów projektu, których okres użytkowania jest krótszy niż okres odniesienia analizy. Nakłady te muszą mieć charakter niezbędny dla zapewnienia operacyjności projektu w przyjętym okresie odniesienia. Przy obliczaniu luki w finansowaniu nakłady odtworzeniowe projektu ujmowane są razem z kosztami operacyjnymi, gdyż ponoszone są w fazie operacyjnej projektu. W związku z tym, brane są one pod uwagę przy wyliczaniu dochodów projektu (DNR), a nie zdyskontowanych kosztów inwestycyjnych (DIC). Wnioskodawca powinien szczegółowo uzasadnić

we wniosku o dofinansowanie konieczność poniesienia tych nakładów dla zapewnienia operacyjności projektu.

Obszar oddziaływania: obszar, w którym powstają produkty i rezultaty projektu oraz potencjalne (zakładane) oddziaływanie projektu, w szczególności obszar, który zamieszkują potencjalni użytkownicy/odbiorcy usług oferowanych przez beneficjenta/operatora w odniesieniu do realizowanego projektu. Jest to obszar, w którym zmienia się jakakolwiek charakteryzująca go wielkość lub cecha w związku z realizacją projektu.

Oddziaływanie: rozumiane jako długoterminowe korzyści, które zostaną osiągnięte w danym sektorze/regionie. Oddziaływanie pojawia się po jakimś czasie od zakończenia realizacji projektu i dotyczy wszystkich zmian u różnych interesariuszy projektu spowodowanych realizacją projektu.

Okres odniesienia (horyzont czasowy inwestycji): okres, za który należy sporządzić prognozę przepływów pieniężnych generowanych przez analizowany projekt, uwzględniający zarówno okres realizacji projektu, jak i okres po jego ukończeniu, tj. fazę inwestycyjną i operacyjną. W przypadku projektów generujących dochód, jako punkt odniesienia przyjmuje się zalecane przez Komisję Europejską referencyjne okresy odniesienia (patrz: Rozdział 7.4 pkt 1 lit. f Wytycznych MIR). Wymiar okresu odniesienia jest taki sam

Rokiem bazowym w analizie finansowej i ekonomicznej powinien być założony w analizie rok rozpoczęcia realizacji projektu (np. rok rozpoczęcia robót budowlanych). Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, w której wniosek o dofinansowanie został sporządzony na etapie, gdy realizacja projektu została już rozpoczęta. Wówczas rokiem bazowym jest rok złożenia wniosku o dofinansowanie.

Projekt: na potrzeby niniejszych wytycznych, przedsięwzięcie inwestycyjne zmierzające do osiągnięcia założonego celu określonego wskaźnikami, posiadające określony początek i koniec realizacji, zgłoszone do objęcia albo objęte współfinansowaniem w ramach środków EFRR.

Projekty generujące dochód: na potrzeby niniejszych wytycznych „dochód” oznacza wpływy środków pieniężnych z bezpośrednich wpłat dokonywanych przez użytkowników za towary lub usługi zapewniane przez daną operację, jak np. opłaty ponoszone bezpośrednio przez użytkowników za użytkowanie infrastruktury, sprzedaż lub dzierżawę gruntu lub budynków lub opłaty za usługi, pomniejszone o wszelkie koszty operacyjne i koszty odtworzenia wyposażenia krótkotrwałego poniesione w okresie odniesienia. Oszczędności kosztów działalności osiągnięte przez operację są traktowane jako dochody, chyba że są skompensowane równoważnym zmniejszeniem dotacji na działalność (art. 61 rozporządzenia nr 1303/2013, patrz również: definicja projektu generującego dochód w Wytycznych MIR).

Przewodnik AKK⁵: Guide to cost-benefit Analysis of Investment Projects (z ang. Przewodnik do analizy kosztów i korzyści projektów inwestycyjnych), wersja angielskojęzyczna, Komisja Europejska, grudzień 2014, zwany dalej Przewodnikiem AKK.

Przychód: wpływy środków pieniężnych z bezpośrednich wpłat dokonywanych przez użytkowników za towary lub usługi zapewniane przez daną operację, jak np. opłaty ponoszone bezpośrednio przez użytkowników za użytkowanie infrastruktury, sprzedaż lub dzierżawę gruntu lub budynków lub opłaty za usługi. Przychodem nie są więc np. dotacje operacyjne i refundacje ulg ustawowych.

Stopa dyskontowa: stopa, przy użyciu której przyszłe wartości sprowadza się do wartości bieżącej, wyrażająca alternatywny koszt kapitału.

Wartość rezydualna: potencjał finansowy lub ekonomiczny projektu w pozostałych latach jego trwania (życia ekonomicznego), obliczony w ostatnim roku okresu odniesienia przyjętego do analizy. Wartość ta będzie zerowa lub bliska zeru jeżeli okres odniesienia będzie zbliżony do okresu życia ekonomicznego danych aktywów trwałych (metody wyliczania wartości rezydualnej zgodnie z Wytycznymi MIR).

Wewnętrzna stopa zwrotu (ang. Internal Rate of Return - IRR): stopa dyskontowa, przy której bieżąca wartość netto strumienia kosztów i korzyści jest równa 0. W ramach analizy finansowej ustalana jest finansowa stopa zwrotu (ang. Financial Rate of Return - FRR).

Natomiast w ramach analizy ekonomicznej otrzymujemy ekonomiczną stopę zwrotu (ang. Economic Rate of Return - ERR). Wewnętrzną stopę zwrotu porównuje się z wysokością wskaźnika wzorcowego (np. wysokością stopy dyskontowej przyjętej do analizy, wyrażającej alternatywny koszt kapitału), aby ocenić efektywność proponowanego projektu. Szerzej kwestię finansowej i ekonomicznej wewnętrznej stopy zwrotu opisano w podrozdziałach 7.9 oraz 8.1 Wytycznych MIR.

Szczegółowy zakres przepływów pieniężnych uwzględnianych w celu wyliczenia poszczególnych wskaźników oraz wzory dla ich wyliczenia przedstawiono w Załączniku 1 Wytycznych MIR.

Wskaźnik „luki w finansowaniu”: w przypadku projektów generujących dochód, dla których istnieje możliwość określenia przychodu z wyprzedzeniem, jest to ta część zdyskontowanych nakładów inwestycyjnych na realizację projektu, która nie jest pokryta sumą zdyskontowanych dochodów z projektu. Wyraża się ją w procentach, w odniesieniu do wartości tych nakładów. Sposób obliczania tego wskaźnika przedstawiono w Rozdziale 7.7 pkt 11 Wytycznych MIR (patrz również: definicja nakładów inwestycyjnych na realizację projektu, definicja projektów generujących dochód oraz definicja dochodu).

Zryczałtowana procentowa stawka dochodów (ang. flat rate net revenue percentage): wskaźnik wyrażający stosunek zdyskontowanych dochodów (DNR) do zdyskontowanych nakładów inwestycyjnych (DIC), w projekcie typowym dla danego sektora, podsektora lub typu, stosowany celem obliczenia poziomu dofinansowania dla projektu lub też osi priorytetowej bądź działania. ⁸

Studium wykonalności musi przedstawiać uzasadnienie realizacji projektu, w tym:

- umożliwia realizację założonych celów (rozwiązanie będzie trafne i skuteczne),

- przyczynia się do rozwiązania problemów zidentyfikowanych w danej jednostce (rozwiązanie będzie użyteczne),

- zagwarantuje trwałość wybranego rozwiązania również po jego zakończeniu (rozwiązanie będzie trwałe),

- czy wnioskodawca posiada zdolność techniczną, finansową i instytucjonalną do realizacji projektu,

- czy wnioskodawca jest w stanie zagwarantować stabilność finansową projektu,

- czy wnioskodawca jest w stanie zapewnić środki na pokrycie kosztów operacyjnych niezbędnych dla eksploatacji projektu zgodnie z celami w w/w okresie.

Studium wykonalności stanowi narzędzie komunikacji (informacji o projekcie) pomiędzy wnioskodawcą a Instytucją Organizującą Konkurs i jest dokumentem wyjściowym, na podstawie którego wypełniany jest wniosek o dofinansowanie.

Według Wytycznych MIR dla projektów generujących dochód (w rozumieniu art. 61 rozporządzenia nr 1303/2013), zgodnie z zapisami pkt 21 SZOOP RPO WŁ na lata 2014-2020, poziom dofinansowania ustala się przy zastosowaniu metody luki w finansowaniu (rozdz. 7.7 Wytycznych MIR) bądź przy zastosowaniu metody zryczałtowanej procentowej stawki dochodu (rozdz. 7.8 Wytycznych MIR).

W przypadku ww. projektów dotacja UE nie może przekraczać kwoty niezbędnej do zapewnienia równowagi finansowej projektu (nie można udzielić wnioskodawcy dofinansowania w wysokości większej niż jest to potrzebne do zrealizowania danego projektu).

W przypadku projektów generujących dochód, na podstawie rozdziału 11 Wytycznych MIR Beneficjent będzie podlegał monitorowaniu dochodu oraz kosztów kwalifikowalnych.

Wszystkie obliczenia wykonywane są dla całego projektu. W przypadku, gdy wniosek o dofinansowanie przygotowywany jest dla etapu, a etap ten nie jest tożsamy z projektem (a jest jedynie elementem projektu wieloletniego), wskaźniki postępu rzeczowego, wydatki kwalifikowalne, należy określić oddzielnie dla wnioskowanego etapu i dla całego projektu.

W rozdziale tym należy przedstawić skrótowy przegląd kluczowych informacji o projekcie, dotyczących określenia:

- trwałości instytucjonalnej i wykonalności (gotowości beneficjenta/operatora do wdrożenia projektu),

Treść podsumowania musi umożliwić osobie oceniającej odniesienie się do każdego z kryteriów oceny projektów. Dlatego należy przedstawić stopień, w jakim projekt spełnia każde z kryteriów merytorycznych oraz wskazać rozdział i stronę studium, gdzie można odnaleźć uzasadnienie i uszczegółowienie tych informacji.

Dla projektów inwestycyjnych, których całkowity koszt kwalifikowalny przekracza 1 mln EUR należy obliczyć wskaźniki finansowej i ekonomicznej bieżącej wartości netto inwestycji oraz finansowej i ekonomicznej wewnętrznej stopy zwrotu z inwestycji.

Punktem wyjścia dla przeprowadzenia analiz dotyczących zasadności realizacji działań inwestycyjnych oraz ich ekonomicznej opłacalności jest zdefiniowanie celów projektu. Cele projektu (pośrednie jak i bezpośrednie) powinny zostać określone w oparciu o analizę potrzeb środowiska społeczno-gospodarczego z uwzględnieniem czynników zewnętrznych adekwatnych do skali oddziaływania projektu.

• w sposób jasny wskazywać korzyści społeczno-gospodarcze po przeprowadzeniu inwestycji,

• jeśli w ramach projektu realizowanych jest kilka celów, powinny być w sposób logiczny powiązane ze sobą,

• powinny zostać skwantyfikowane poprzez określenie wartości bazowych i docelowych wraz ze wskazaniem metody pomiaru ich osiągnięcia,

• powinny być w sposób logiczny powiązane z celami realizacji RPO WŁ na lata 2014-2020, zwłaszcza w odniesieniu do danej osi priorytetowej Programu (opcjonalnie - z celami realizacji innych programów).

Wskazanie lokalizacji projektu (w tym - jeśli stosowne - charakterystyczne cechy lokalizacji, które mają wpływ na osiąganie celów).

Należy szczegółowo doprecyzować zakres rzeczowy projektu oraz przedstawić uzasadnienie zakresu projektu w odniesieniu do celów projektu, w podziale na elementy, które są kosztami kwalifikowalnymi oraz elementy projektu, które nie są kosztami kwalifikowalnymi. Należy zwrócić uwagę aby opis projektu pozostawał zgodny z zakresem pomocy przewidzianym w Działaniu i Osi Priorytetowej RPO WŁ.

Opis projektu przedstawiony w studium wykonalności powinien stanowić rozwinięcie opisu zawartego w formularzu wniosku o dofinansowanie projektu.

Należy określić funkcjonalne i rzeczowe powiązania między projektem a otoczeniem (w tym przede wszystkim: oddziaływanie planowanej inwestycji na środowisko naturalne, społeczność

lokalną/regionalną otoczenie gospodarcze, informacje o potencjalnej grupie docelowej oraz potencjalnych interesariuszach projektu). Analizie należy poddać jedynie obszar, w którym zmienia się jakakolwiek charakteryzująca go wielkość lub cecha w związku z realizacją projektu.

Charakterystyka istniejących zasobów oraz infrastruktury pod kątem funkcjonalności i ewentualnego wykorzystania dla osiągnięcia zakładanych celów (opis punktu wyjścia, a następnie opis proponowanych zmian).

Analiza wykonalności zawiera zidentyfikowanie możliwych do zastosowania rozwiązań inwestycyjnych (technicznie wykonalnych) oraz wykazanie, że wybrano najlepszy możliwy wariant realizacji projektu, spośród wszystkich dostępnych rozwiązań alternatywnych.

Wnioski płynące z tej analizy powinny jasno wskazywać i potwierdzać zasadność wyboru planowanego do wdrożenia rozwiązania.

Analiza popytu ma identyfikować i ilościowo określać społeczne zapotrzebowanie na realizację planowanej inwestycji. W jej ramach należy uwzględnić zarówno bieżący (w oparciu o aktualne dane), jak również prognozowany popyt (w oparciu o prognozy uwzględniające m.in. wskaźniki makroekonomiczne i społeczne). W celu prawidłowego wykonania analizy popytu należy opisać założenia oraz metodykę wykonania prognoz popytu.

Analizę prognozowanego popytu należy przeprowadzić dla scenariusza z inwestycją oraz bez inwestycji. Ponadto, analiza ta powinna odwoływać się do kwestii bieżącego oraz przyszłego zapotrzebowania inwestycji na zasoby, przewidywanego rozwoju infrastruktury, oraz efektu sieciowego (jeżeli występuje lub może wystąpić w wyniku realizacji inwestycji).

Analiza popytu powinna mieć charakter dynamiczny tj. przedstawiać rozwój popytu w określonym horyzoncie czasowym, ze wskazaniem przewidywanej stopy wykorzystania po ukończeniu projektu oraz jej wzrostu w dalszej perspektywie czasowej (należy określić okres analizy).

Analiza opcji ma na celu porównanie i ocenę możliwych do zastosowania rozwiązań zidentyfikowanych na etapie analizy wykonalności oraz ma na celu wykazanie, że wybrany przez wnioskodawcę wariant realizacji projektu reprezentuje najlepsze rozwiązanie spośród opłacalnych wariantów rozwiązań.

• Etap 1. Analiza strategiczna - ten etap koncentruje się na podstawowych rozwiązaniach o charakterze strategicznym (np. odpowiada na pytanie, czy bardziej korzystna będzie modernizacja już funkcjonującej infrastruktury, czy też budowa nowej). Etap ten, co do zasady, przyjmuje formę analizy wielokryterialnej i opiera się na kryteriach jakościowych.

• Etap 2. Analiza rozwiązań technologicznych, na tym etapie należy przeanalizować poszczególne rozwiązania pod kątem technologicznym. Do przeprowadzenia tego etapu zazwyczaj zastosowanie mają metody oparte na kryteriach ilościowych.

Podstawą analizy opcji jest analiza z wykorzystaniem metody DGC, gdzie dla porównania alternatywnych rozwiązań ocenia się wskaźnik poziomu nakładów inwestycyjnych i kosztów eksploatacyjnych w stosunku do efektów uzyskiwanych w wyniku realizacji danego przedsięwzięcia. Wyniki analizy opcji powinny wskazywać na wybór takiego projektu alternatywnego, dla którego wskaźnik dynamicznego kosztu jednostkowego jest najniższy.

Przedstawione informacje i analizy muszą odnosić się do kryteriów merytorycznych oraz umożliwić osobie oceniającej odniesienie się do każdego z kryteriów.

Należy wskazać analizę ilościową, na podstawie której dokonano szacunków wskaźników postępu rzeczowego.

• ocenę finansowej rentowności inwestycji (w przypadku projektów, dla których całkowity koszt kwalifikowalny przekracza 1 mln EUR),

• ustalenie właściwego (maksymalnego) dofinansowania z funduszy UE (w przypadku projektów generujących dochód).

Analizę finansową należy przeprowadzić zgodnie z Wytycznymi MIR. Analiza finansowa powinna zawierać co najmniej następujące elementy:

• ustalenie czy projekt generuje przychody oraz czy istnieje możliwość ich oszacowania z wyprzedzeniem (w przypadku projektów, dla których całkowity koszt kwalifikowalny przekracza 1 mln EUR),

• przedstawienie kalkulacji taryf za dobra i usługi zapewniane przez projekt (w przypadku projektów, dla których całkowity koszt kwalifikowalny przekracza 1 mln EUR),

• obliczenie poziomu dofinansowania w oparciu o metodę luki w finansowaniu lub zryczałtowanych stawek procentowych dochodów dla projektów z wybranych sektorów i podsektorów (w przypadku projektów, dla których całkowity koszt kwalifikowalny przekracza 1 mln EUR),

• ustalenie wartości wskaźników finansowej efektywności (w przypadku projektów, dla których całkowity koszt kwalifikowalny przekracza 1 mln EUR),

Oszczędności kosztów działalności osiągnięte przez operację są traktowane jako dochody, chyba że są skompensowane równoważnym zmniejszeniem dotacji na działalność.

Analiza finansowa odnosi się do badania wszystkich strumieni pieniężnych, wynikających z realizacji projektu. W przypadku, gdy strumienie te dotyczą różnych podmiotów, analizie należy poddać przepływy skonsolidowane wokół infrastruktury (np. jeśli beneficjent ponosi nakłady inwestycyjne, a operator eksploatuje produkty projektu, analiza obejmie zarówno nakłady, jak i przepływy związane z eksploatacją).

Celem analizy jest przedstawienie zasadności projektu pod kątem oszacowania kosztów i korzyści inwestycji z punktu widzenia całej społeczności tzn. ilościowych i jakościowych skutków realizacji projektu. Analiza ekonomiczna jest rozszerzeniem analizy finansowej i powinna również ujmować koszty i korzyści projektu dla inwestora. Analizę kosztów i korzyści należy przeprowadzić zgodnie z Wytycznymi MIR.

W przypadku trudności z szacowaniem kosztów i korzyści w wartościach pieniężnych (pełna analiza ekonomiczna) dla celów przygotowania studiów wykonalności analizę ekonomiczną można przeprowadzić w formie uproszczonej, jako analizę efektywności kosztowej (AEK).

W przypadku projektów, dla których całkowity koszt kwalifikowalny nie przekracza 1 mln EUR analiza kosztów i korzyści odnosi się jedynie do analizy efektywności kosztowej.

Ocena ryzyka prowadzona jest w celu oszacowania trwałości finansowej inwestycji. Ma za zadanie wykazać, czy określone czynniki ryzyka nie spowodują utraty płynności finansowej.

Analiza wrażliwości ma wskazać czy zmiany w wartościach zmiennych krytycznych projektu wpłyną na wyniki analiz przeprowadzonych dla projektu, w szczególności na wskaźniki efektywności finansowej i ekonomicznej projektu oraz trwałość finansową.

Analiza ryzyka oparta głównie na kryteriach jakościowych, składająca się z następujących elementów:

Przykładowe zmienne, które mogą być poddane analizie zawiera rozdział 9 Wytycznych MIR.

Katalog ryzyk dla wybranych sektorów znajduje się w załączniku III do rozporządzenia 2015/207⁹.

Sposób przeprowadzania analizy wrażliwości i ryzyka, przykładowa matryca zapobieganiu negatywnemu wpływowi ryzyk, lista sprawdzająca dla dokonanej analizy została przedstawiona w Podręczniku AKK.

Wytyczne do Studium Wykonalności stanowiącego załącznik do wniosku o dofinansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 dla Poddziałania 1.1.1 i Działania 1.2

Spis treści

Wykaz stosowanych skrótów

Wstęp

Niniejszy dokument zawiera wytyczne dotyczące sposobu przygotowania Studium Wykonalności dla projektów planowanych do realizacji przy wsparciu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 (RPO WP 2014-2020) dla Poddziałania 1.1.1 (typy projektu 5) i 6) opisane w SzOOP RPO WP dla tego poddziałania) i Działania 1.2.

Studium Wykonalności będzie załącznikiem obowiązkowym dla infrastrukturalnych projektów składanych w ramach wyżej wymienionych Działań w przypadku projektów, których przedmiotem wsparcia będzie infrastruktura B+R przedsiębiorstw i jednostek naukowych. Projekty te będą wspierane w formie dotacyjnej.

Studium Wykonalności sporządzane jest w celu dokonania analizy i uzasadnienia realizacji planowanego przedsięwzięcia. Przedmiotowy dokument powinien także wykazać, że uzasadnione jest objęcie tego przedsięwzięcia wsparciem w ramach RPO WP 2014-2020.

Na etapie składania wniosku o dofinansowanie wnioskodawca będzie musiał dostarczyć załącznik składający się z następujących elementów:

• arkusza kalkulacyjnego w formacie XLS lub równoważnym, zawierającego tabele oraz wyliczenia do analizy finansowej i ekonomicznej (tylko wersja elektroniczna).

Analiza finansowa przedstawiona w ramach Studium Wykonalności powinna zawierać rozdział (podrozdział) opisujący przyjęte do wyliczeń założenia, a także rozdział, w którym ujęte zostanie podsumowanie przedstawiające najważniejsze wyniki przeprowadzonej analizy. Dlatego też niezbędnym elementem dostarczanym na etapie składania wniosku będzie arkusz kalkulacyjny, zawierający wszystkie wymagane wyliczenia. Muszą one zawierać jawne (nie ukryte) i działające formuły przedstawiające przeprowadzone analizy i ich wyniki.

Należy mieć na względzie, że w przypadku projektów ubiegających się o dofinansowanie w ramach Działania 1.2 Transfer wiedzy do gospodarki przedmiotowe wytyczne realizują zobowiązanie Instytucji Zarządzającej wobec Komisji Europejskiej zawarte w opisie priorytetu inwestycyjnego 1a RPO WP. Wnioskodawcy powinni złożyć studium wykonalności sporządzone zgodnie z założeniami przedstawionymi w wytycznych i zawierające wszystkie niezbędne elementy.

Przy sporządzaniu przedmiotowego dokumentu należy ponadto mieć na względzie konieczność zachowania zgodności z zapisami rozporządzeń i innych aktów prawnych wskazanych w Zasadach wdrażania RPO WP 2014-2020 oraz regulaminie konkursu, a także z:

• Wytycznymi Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju z dnia 18 marca 2015 r. w zakresie zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód i projektów hybrydowych na lata 2014-2020 (MIiR/H/ 2014-2020/7(01)03/2015);

• Przewodnikiem do analizy kosztów i korzyści projektów inwestycyjnych (Guide to Cost-benefit Analysis of Investment Project - Economic appraisal tool for Cohesion Policy 2014-2020) Komisji Europejskiej z grudnia 2014 r.

Dokumentem pomocnym przy sporządzaniu Studium Wykonalności będzie też Przewodnik JASPERS dot. przygotowania I analiz dla projektów B+R (Papers Project Preparation and CBA of RDI Infrastructure Projects JASPERS Knowledge Economy and Energy Division Staff Working).

Opis wymaganych elementów Studium Wykonalności

Studium wykonalności będące załącznikiem do wniosku o dofinansowanie projektu musi posiadać następujące rozdziały (inne jednostki redakcyjne), w których zawarte będą wszystkie niezbędne informacje odpowiadające następującym zagadnieniom:

W rozdziale tym należy przedstawić informacje o wnioskodawcy i jego ewentualnych partnerach -należy podać podstawowe dane formalno - prawne dotyczące wnioskodawcy, tj.: nazwę, status, formę prawną, formę własności (wraz ze wskazaniem głównych udziałowców lub akcjonariuszy).

W przypadku projektów realizowanych w partnerstwie (zgodnie z rozdziałem 3.5 Zasad wdrażania RPO WP 2014-2020), w analogiczny sposób należy opisać wszystkich partnerów zaangażowanych finansowo i organizacyjnie.

- opisać przedmiot działalności w kontekście planowanego do realizacji projektu,

- przedstawić rynek (tło społeczno-gospodarcze w skali co najmniej regionalnej lub krajowej), na którym prowadzona jest działalność,

- wskazać miejsce i doświadczenie wnioskodawcy na wskazanym rynku oraz doświadczenie w zakresie prowadzenia prac badawczo - rozwojowych (poprzez krótkie opisanie dotychczas zrealizowanych projektów w zakresie B+R, a w przypadku przedsiębiorstw wskazanie wielkości nakładów na działalność B+R, udział nakładów na B+R w całkowitych nakładach inwestycyjnych przedsiębiorstwa, liczbę produktów wdrożonych w wyniku prowadzenia prac B+R oraz liczbę zgłoszonych/uzyskanych patentów).

Ponadto konieczne jest wskazanie głównych konkurentów oraz zidentyfikowanie potencjalnych klientów (w szczególności ich potrzeb i oczekiwań).

W przypadku projektów realizowanych w partnerstwie, w analogiczny sposób należy opisać działalność wszystkich partnerów zaangażowanych finansowo i organizacyjnie.

W rozdziale tym należy przedstawić stan aktualny dotyczący posiadanej bazy do prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej przez wnioskodawcę (i ewentualnych partnerów), w szczególności szczegółowo opisać posiadaną infrastrukturę badawczą w zakresie dostępnych nieruchomości (obiektów i pomieszczeń, w tym laboratoriów) oraz wyposażenia (aparatury i innych urządzeń) wraz ze wskazaniem tytułu prawnego do dysponowania i opisem ich stanu technicznego.

Ponadto należy scharakteryzować inne zasoby będące w posiadaniu wnioskodawcy - wartości niematerialne i prawne (posiadane licencje, patenty) oraz przede wszystkim zasoby ludzkie - kadrę zajmującą się prowadzeniem badań (zespół - skład, kompetencje, doświadczenie). W przypadku

Działania 1.2. należy także scharakteryzować kadrę, która będzie odpowiadać za zarządzanie infrastrukturą powstałą w wyniku realizacji projektu, w tym w szczególności za korzystanie z niej przez przedsiębiorstwa.

W przypadku, gdy wnioskodawca dopiero ma zamiar pozyskać zasoby niezbędne do prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej, należy wskazać, w jaki sposób zostaną one uzyskane.

Wnioskodawcy realizujący projekty dotyczące infrastruktury B+R w perspektywie finansowej 2007-2013 powinni dodatkowo wskazać elementy z nich finansowane, źródło ich finansowania oraz opisać dotychczas podejmowane działania i rezultaty w zakresie komercyjnego wykorzystania powyższej infrastruktury.

- opisać bariery w rozwoju wnioskodawcy wynikające z ewentualnych braków w infrastrukturze opisanej w rozdziale wcześniejszym - zidentyfikować problem, na który odpowiedzią ma być realizacja niniejszego projektu. W przypadku Działania 1.2. należy w szczególności wskazać, jakie ewentualne braki w infrastrukturze uniemożliwiają lub utrudniają wyjście naprzeciw potrzebom przedsiębiorstw;

- dokonać analizy wariantów możliwych sposobów rozwiązania zdiagnozowanego problemu tj.:

o w formie analizy wielokryterialnej opartej na kryteriach jakościowych tj. porównać i ocenić możliwe do zastosowania rozwiązania inwestycyjne; o w oparciu o kryteria ilościowe, zidentyfikować optymalne rozwiązania techniczne lub technologiczne.

W przypadku publicznych podmiotów ubiegających się o dofinansowanie w ramach Działania 1.2. analiza musi wskazywać na komplementarność proponowanego projektu z innymi realizowanymi przez wnioskodawcę (lub ewentualnych partnerów) oraz wykazać obiektywny brak możliwości wykorzystania istniejącej infrastruktury np. w ramach współpracy partnerskiej lub sieciowej. Jeżeli proponowane rozwiązanie ma unikalny charakter, należy to odpowiednio uzasadnić.

- wskazanie jego zakresu rzeczowego (również w postaci wskaźników produktu obowiązkowych dla Działania, jak i własnych);

- przedstawienie jego lokalizacji - rozmieszczenia infrastruktury (również przy pomocy map, szkiców sytuacyjnych, itp.);

- opisanie zastosowanego w projekcie rozwiązania technicznego i technologicznego i:

o opisanie sposobu, w jaki zastosowane spełniają one zalecane w tym zakresie standardy (regionalne, krajowe, międzynarodowe, jeżeli tak to jakie) w zakresie spójności infrastruktury;

o uzasadnienie sposobu, w jaki zastosowane rozwiązania przełożą się na wysoką jakość i trwałość realizowanych badań;

o uzasadnienie wpisywanie się zastosowanych rozwiązań w polityki horyzontalne UE w zakresie promowania zrównoważonego rozwoju, równości szans i niedyskryminacji oraz wskazać, czy spełniają one standard minimum w zakresie równości szans kobiet i mężczyzn;

- przedstawienie uwarunkowań prawnych niezbędnych do uruchomienia projektu (konieczność uzyskania niezbędnych pozwoleń, licencji, itp.).

W przypadku projektów realizowanych w Działaniu 1.2 należy także wykazać spełnienie przesłanki warunkującej kwalifikowanie się danej infrastruktury badawczej do dofinansowania, tj. wykorzystania tej infrastruktury do prowadzenia działalności gospodarczej w co najmniej 40%¹⁰. Jako wskaźnik wykorzystania infrastruktury należy zastosować powierzchnię lub czas wykorzystania (czas pracy), w sposób spójny i analogiczny do założeń przyjętych na potrzeby określania mechanizmu monitorowania i wycofania. Dlatego też w tym zakresie należy wykorzystać wskazówki dot. stosowania mechanizmu monitorowania i wycofania, zawarte w podrozdziale o pomocy inwestycyjnej na infrastrukturę badawczą Wytycznych dotyczących stosowania pomocy publicznej w ramach RPO WP 2014-2020, stanowiących załącznik nr 6 do Zasad wdrażania RPO WP 2014-2020.

W przypadku, gdy w ramach Działania SzOOP dopuszcza zastosowanie instrumentu elastyczności (cross - financingu) należy opisać go w analogiczny sposób.

Rozdział ten jest kluczowy z punktu widzenia uzasadnienia realizacji projektu. Należy w nim szczegółowo przedstawić plan prac badawczo-rozwojowych prowadzonych na zakupionej w ramach projektu infrastrukturze w formie tzw. Agendy Badawczej'. Agenda ta powinna precyzyjnie opisywać sposób wykorzystania zakupionej w ramach projektu infrastruktury B+R poprzez określenie:

- podmiotów, na rzecz których prowadzone będą prace B+R (wraz z określeniem ich charakterystyki, sposobu poszukiwania, opisaniem zakresu i formy współpracy).

Ponadto konieczne jest wskazanie potencjalnego zastosowania zaplanowanych badań wraz z określeniem sposobu ich wdrożenia (potencjalne efekty, które zamierza osiągnąć przedsiębiorca, na rzecz którego prowadzone będą badania). W przypadku Działania 1.2 należy opisać, w jaki sposób zakupiona infrastruktura B+R będzie wykorzystywana przez przedsiębiorstwa, z podaniem branż, potencjalnej skali, występujących trendów, popytu na badania.

Informacje zawarte w niniejszym rozdziale muszą odpowiadać zadeklarowanym przez wnioskodawcę wskaźnikom rezultatu. Stanowić będą również deklarację przyszłego beneficjenta co do zachowania trwałości projektu.

Plan badań B+R powinien być podstawą dla przeprowadzenia analiz finansowych w kolejnych rozdziałach studium wykonalności, w szczególności dla zadeklarowanych wskaźników osiągnięcia przychodów z wykorzystania infrastruktury.

W przypadku gdy część wkładu własnego dla projektu będzie zapewniona przez przedsiębiorców do studium wykonalności należy dołączyć dokument opisujący zasady udostępniania przedmiotu

projektu dla ww. użytkowników, np. w formie regulaminu dostępu do infrastruktury. Dokument powinien uwzględniać m.in. zasady preferencyjnego dostępu dla przedsiębiorców zapewniających wkład własny dla przedsięwzięcia w rozumieniu art. 26 ust. 4 GBER, choć co do zasady dostęp do infrastruktury B+R powinien być udzielany na przejrzystych i niedyskryminujących zasadach.

Rozdział ten powinien opisywać, w jaki sposób infrastruktura zakupiona w ramach projektu oraz zaplanowany i opisany wyżej sposób jej wykorzystania wpłynie na rozwój współpracy podmiotów w ramach obszaru inteligentnej* specjalizacji, w tym celów zdefiniowanych w Porozumieniu (-ach) na rzecz inteligentnych specjalizacji regionu (a w przypadku projektów ubiegających się o wsparcie w ramach Działania 1.2 również na współpracę pomiędzy sektorem jednostek B+R a przedsiębiorcami). Ponadto możliwe jest uzasadnienie wpływu projektu na potencjał naukowy i rozwój gospodarczy oraz konkurencyjność regionu.

W przypadku projektów planowanych do realizacji w ramach Poddziałania 1.1.1 przez duże przedsiębiorstwa, należy wykazać, że projekt zapewni, zgodnie z postanowieniami Umowy Partnerstwa, konkretne efekty dyfuzji działalności B+R do polskiej gospodarki. Rozdział ten powinien wskazywać, jakie będą efekty realizacji projektu przez duże przedsiębiorstwo. Na potrzeby analizy (ilościowej i jakościowej) można przyjąć, że efekt dyfuzji polega m.in. na:

- wzroście kooperacji (mierzonej liczbą transakcji handlowych z kontrahentami, w szczególności MŚP).

W rozdziale tym należy szczegółowo opisać i uzasadnić nakłady na realizację projektu w podziale na kategorie wydatków kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych zgodnie z Wytycznymi dotyczącymi kwalifikowalności wydatków w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa

Pomorskiego na lata 2014-2020¹¹. Opis powinien być spójny z danymi przedstawionymi w rozdziale dotyczącym zakresu rzeczowego projektu.

Konieczne jest przedstawienie nakładów całkowitych w formie harmonogramu rzeczowo -finansowego (tabelarycznie lub w formie wykresu Gantta) w podziale na kategorie wydatków z precyzyjnym określeniem terminu rozpoczęcia i zakończenia projektu.

W ramach niniejszego rozdziału należy opisać zagadnienia związane z występowaniem pomocy publicznej w projekcie. Katalog dopuszczalnych programów pomocowych, w oparciu o które udzielana będzie pomoc publiczna określony jest w opisie danego Działania w SzOOP. Szczegółowe zapisy dotyczące zagadnień, do jakich należy się odnieść w tej części Studium Wykonalności, zostały wskazane w Wytycznych dotyczących stosowania pomocy publicznej w ramach RPO WP 2014-2020, stanowiących załącznik nr 6 do Zasad wdrażania RPO WP 2014-2020.

W przypadku projektów realizowanych w ramach Działania 1.2 należy zwrócić uwagę na to, że w związku z wymogiem, by dofinansowana infrastruktura badawcza była wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej co najmniej na poziomie określonym w SzOOP RPO WP, część dofinansowania będzie stanowiła pomoc publiczną.

W pierwszej kolejności w punkcie tym należy opisać i uzasadnić podział infrastruktury na części wykorzystywane gospodarczo i niegospodarczo zgodnie z ustalonym w SzOOP limitem. Zaproponowana metodologia podziału powinna być uzależniona od specyfiki branży i przedmiotu projektu, opierać się na wydajności infrastruktury i być zgodna z Agendą Badawczą. Wskazane proporcje można odnieść np. do podziału według powierzchni lub według czasu pracy¹².

Następnie wymagana jest analiza występowania pomocy publicznej i zakresu, w jakim wystąpi ona w projekcie (w tym szczególnie istotne będzie uzasadnienie, że dofinansowanie części niegospodarczej nie stanowi pomocy publicznej). Konieczne będzie przypisanie poszczególnych kosztów kwalifikowalnych do zakresu objętego pomocą publiczną oraz (ewentualnie) do zakresu nieobjętego pomocą publiczną. Będzie to miało także konsekwencje dla obliczania poziomu dofinansowania projektu. Obliczając poziom dofinansowania, należy bowiem oddzielnie obliczyć go dla części objętej pomocą publiczną (jako iloczyn maksymalnej dopuszczalnej intensywności pomocy, wynikającej z wybranego programu pomocowego oraz kosztów kwalifikowalnych objętych pomocą publiczną), a oddzielnie dla części nieobjętej pomocą publiczną (jako iloczyn kosztów kwalifikowalnych nieobjętych pomocą publiczną i maksymalnego dopuszczalnego poziomu dofinansowania dla Działania 1.2).

W zakresie objętym pomocą publiczną należy wykazać spełnienie wymagań wynikających z określonego programu pomocowego. W szczególności, w przypadku pomocy inwestycyjnej na infrastrukturę badawczą, przydatne będzie przedstawienie założeń, które wnioskodawca zamierza przyjąć do mechanizmu monitorowania i wycofania.

W kwestiach dotyczących pomocy publicznej, pomocne będzie skorzystanie z Wytycznych dotyczących stosowania pomocy publicznej w ramach RPO WP 2014-2020, stanowiących załącznik nr 6 do Zasad wdrażania RPO WP 2014-2020, zwłaszcza z podrozdziału dotyczącego pomocy inwestycyjnej na infrastrukturę badawczą, w którym w szczególności wyjaśnione zostały zasady funkcjonowania mechanizmu wycofania.

4.3. Źródła finansowania projektu, w tym sposób pozyskania wkładu własnego

Rozdział niniejszy powinien precyzyjnie wskazywać źródła finansowania wydatków w projekcie w podziale na źródła finansowania wydatków kwalifikowalnych i wydatków niekwalifikowalnych.

W przypadku projektów realizowanych w oparciu o pomoc publiczną lub lukę w finansowaniu, powinny zostać uwzględnione wszelkie uwarunkowania wynikające z właściwych regulacji w tych obszarach (w tym ewentualna konieczność stosowania mechanizmu monitorowania i wycofania).

Dodatkowo wnioskodawca powinien przedstawić i uwiarygodnić w odpowiednich dokumentach finansowych sposób zapewnienia niezbędnego wkładu własnego (w tym prywatnego, gdy będzie wymagany postanowieniami regulaminu konkursu). Przedstawione informacje dotyczące deklarowanych źródeł finansowania projektu muszą znaleźć odzwierciedlenie i być spójne z danymi zawartymi w arkuszach kalkulacyjnych stanowiących część analizy finansowej projektu.

W przypadku projektów ubiegających się o dofinansowanie w ramach Działania 1.2 należy wskazać, że projekt był przedmiotem uzgodnienia w ramach Kontraktu Terytorialnego.

Sposób przeprowadzenia analizy finansowej w ramach projektu został opisany w Rozdziale 7. Wytycznych Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju w zakresie zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód i projektów hybrydowych na lata 2014-2020.

Analiza finansowa powinna opierać się na założeniach wskazanych w Podrozdziale 7.4. Wytycznych Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju w zakresie zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód i projektów hybrydowych na lata 2014-2020.

Instytucja Zarządzająca RPO WP 2014-2020 nie przewiduje odstępstw od zapisów przytoczonych wytycznych (dotyczy to np. przyjęcia innej finansowej stopy dyskontowej niż 4% dla analizy prowadzonej w cenach stałych i 6% dla analizy prowadzonej w cenach bieżących).

W przypadku okresów odniesienia stanowiących załącznik I do rozporządzenia nr 480/2014, dla sektorów, dla których okres ten został wskazany jako przedział czasowy, należy przyjąć jego maksymalną długość, chyba, że wnioskodawca szczegółowo wskaże uzasadnienie krótszego okresu odniesienia (choć nadal we wskazanym przedziale czasowym) wynikającego ze specyfiki danej inwestycji.

O ile metoda określania wartości rezydualnej dla specyficznego rodzaju przedsięwzięcia nie została uszczegółowiona w zaleceniach sektorowych wskazanych w Rozdziale 10 Wytycznych Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju w zakresie zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód i projektów hybrydowych na lata 2014-2020, wartość rezydualną w analizie finansowej należy określić w oparciu o bieżącą wartość netto przepływów pieniężnych, wygenerowanych przez projekt w pozostałych latach jego trwania (życia ekonomicznego), następujących po zakończeniu okresu odniesienia, chyba, że wnioskodawca szczegółowo wskaże uzasadnienie innej metody określenia tej wartości, wynikającej ze specyfiki danej inwestycji.

W powyższym rozdziale należy przedstawić założenia i zbiorcze zestawienie najważniejszych wyników otrzymanych z analizy przedstawionej w arkuszu kalkulacyjnym. Należy tu przede wszystkim podać wskaźniki finansowej efektywności projektu wraz z ich interpretacją.

Sama analiza powinna być zamieszczona w arkuszu kalkulacyjnym w formacie XLS lub równoważnym zawierającym jawne (nie ukryte) i działające formuły przedstawiające przeprowadzone analizy i ich wyniki.

W arkuszu należy przedstawić m. in. analizę sytuacji finansowej wnioskodawcy w okresie od trzech lat poprzedzających rok złożenia wniosku o dofinansowanie projektu.

Ponadto arkusz powinien zawierać oszacowanie wartości wskaźnika (w ujęciu kwotowym lub procentowym) udziału przychodów z działalności komercyjnej, polegającej na świadczeniu usług badawczo-rozwojowych¹³ z wykorzystaniem przedmiotowej infrastruktury badawczej na rzecz sektora przedsiębiorstw.

Wskaźnik przychodów od przedsiębiorstw powinien odnosić się co do zasady tylko do infrastruktury objętej projektem. W uzasadnionych przypadkach, gdy wskazuje na to specyfika infrastruktury lub też mająca powstać infrastruktura ma dopełnić istniejące zasoby (np. doposażamy wybudowany wcześniej budynek), możliwe jest rozszerzenie zakresu wskaźnika przychodów na infrastrukturę uzupełniającą/towarzyszącą (uwzględniamy wówczas specyfikę infrastruktury objętej projektem w kontekście istniejących zasobów). Wymaga to jednak dogłębnego i precyzyjnego uzasadnienia w części opisowej studium wykonalności.

Beneficjent jest zobowiązany do realizacji wskaźnika przychodów z działalności komercyjnej do 31 grudnia 2023 r. Za osiągnięcie wskaźnika przychodów uważa się osiągnięcie jego wartości kwotowej albo procentowej, o której jest mowa powyżej, w roku weryfikacji. Rok weryfikacji wskazuje beneficjent w sprawozdaniu z osiągnięcia tego składnika, składanym do Instytucji Zarządzającej w terminie wskazanym w umowie o dofinansowanie (co do zasady po upływie terminu na osiągnięcie wskaźnika przychodów). Rokiem weryfikacji może być rok obrachunkowy przypadający od dnia zakończenia realizacji projektu do 31 grudnia 2023 roku, w którym osiągnięto najwyższą wartość (w ujęciu procentowym albo kwotowym) przychodów z działalności komercyjnej na danej infrastrukturze.

Należy mieć na uwadze, że w sytuacji, w której nastąpi nieosiągnięcie zakładanego poziomu wskaźnika przychodów od przedsiębiorstw, zostanie zmniejszone dofinansowane w kwocie wyliczonej w następujący sposób:

PPDK - planowany do osiągnięcia udział przychodów z działalności komercyjnej w całkowitych przychodach z danej infrastruktury w roku weryfikacji (dla wskaźnika w ujęciu procentowym)/planowana do osiągnięcia kwota przychodu z działalności komercyjnej w roku weryfikacji (dla wskaźnika przychodów w ujęciu kwotowym);

OPDK - osiągnięty udział przychodów z działalności komercyjnej w całkowitych przychodach z danej infrastruktury w roku weryfikacji (dla wskaźnika przychodów w ujęciu procentowym)/osiągnięta kwota przychodu z działalności komercyjnej w roku weryfikacji (dla wskaźnika przychodów w ujęciu kwotowym).

Powyższy rozdział odnosi się tylko do Działania 1.2., nie jest on wymagany dla Poddziałania 1.1.1.

Sposób przeprowadzenia analizy kosztów i korzyści dla projektu został opisany w Rozdziale 8. Wytycznych Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju w zakresie zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód i projektów hybrydowych na lata 2014-2020. Przy wypełnianiu powyższego rozdziału, należy kierować się Podrozdziałem 8.2 - Analiza ekonomiczna projektów nie zaliczanych do dużych projektów powyższych wytycznych.

W rozdziale tym należy przeprowadzić analizę ryzyka. Analiza ta powinna być przeprowadzona co najmniej w sposób opisowy jako analiza jakościowa w szczególności w następujących obszarach:

- ryzyka biznesowego (w szczególności w zakresie braku popytu ze strony przedsiębiorców);

Katalog potencjalnych ryzyk w projektach dotyczących B+R wskazany jest w dokumentach przywoływanych we wstępie do Wytycznych.

Należy zidentyfikować dane ryzyko w każdym z obszarów, nazwać je i wskazać prawdopodobieństwo faktycznego jego wystąpienia poprzez jego faktyczne oszacowanie lub co najmniej przypisanie do niego jednej z trzech kategorii prawdopodobieństwa: niskiego, średniego, wysokiego. Następnie należy opisać okoliczności, jakie przyczyniłyby się do wystąpienia takiej sytuacji i sposób, w jaki wnioskodawca zamierza reagować na wystąpienie zakładanych ryzyk oraz jakie kroki poczynić w celu ich minimalizowania, czyli przedstawić plan zarządzania ryzykiem.

W przypadku występowania wysokiego ryzyka niepowodzenia danego przedsięwzięcia należy szczegółowo opisać zasadność realizacji projektu, mimo jego występowania, a także wskazać, przy wystąpieniu jakiego negatywnego zjawiska zasadne będzie przerwanie projektu.

W rozdziale tym należy w sposób bardziej szczegółowy przedstawić sposób wdrażania projektu (wyłącznie w zakresie istotnym dla prawidłowego wdrożenia projektu), a w szczególności należy opisać:

- strukturę organizacyjną instytucji wdrażającej projekt oraz struktury organizacyjne partnerów (komórek odpowiedzialnych za realizację projektu, w tym, o ile można imiennie wskazać -osoby biorące udział w realizacji projektu),

- rolę, zadania i odpowiedzialność ww. komórek na każdym etapie wdrażania projektu -od m.in. składania wniosku, poprzez zamówienia publiczne, monitoring realizacji, płatności dla wykonawców, nadzór nad inwestycją, eksploatację, itp.)

- podział odpowiedzialności, finansowania i zadań pomiędzy wszystkie instytucje realizujące projekt, w tym m. in. zakres ewentualnej umowy partnerskiej,

- wszystkie osoby, instytucje i organizacje, na które realizacja projektu będzie miała wpływ.

Dla przygotowania Analizy finansowej w oczekiwanym w niniejszych zaleceniach zakresie należy stosować Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 15 stycznia 2009 r. w zakresie wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód -dostępne na stronie www.mrr.gov.pl.

Definicja w Wytyczne w zakresie wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód z dnia 15 stycznia 2009 r.

Sporządzono na podstawie wytycznych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego „Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013”

Guide to Cost-benefit Analysis of Investment Projects, Economic appraisal tool for Cohesion Policy 2014-2020, European Commission, December 2014

Definicja dochodu wynikająca z art. 61 ust. 1 rozporządzenia nr 1303/2013 jest inna niż definicja dochodu wynikająca z przepisów o rachunkowości czy przepisów podatkowych.

Jeżeli na rzecz projektu wnoszony jest wkład niepieniężny (w rozumieniu Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków oraz wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków w ramach poszczególnych programów operacyjnych) powinien on również zostać uwzględniony w nakładach inwestycyjnych oraz przy określaniu wartości rezydualnej.

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/207 z dnia 20 stycznia 2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 w odniesieniu do wzoru sprawozdania z postępów, formatu dokumentu służącego przekazywaniu informacji na temat dużych projektów, wzorów wspólnego planu działania, sprawozdań

z wdrażania w ramach celu „Inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia”, deklaracji zarządczej, strategii audytu, opinii audytowej i rocznego sprawozdania z kontroli oraz metodyki przeprowadzania analizy kosztów i korzyści, a także zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1299/2013 w odniesieniu do wzoru sprawozdań z wdrażania w ramach celu „Europejska współpraca terytorialna”

Ponadto wartość kosztów kwalifikowalnych, objętych pomocą publiczną, musi wynosić co najmniej 40% całości kosztów kwalifikowalnych Projektu.

Przedstawiony podział nie może być oparty na modelu dochodowym/przychodowym, dopuszczalne jest zastosowanie innej metodologii jednakże pod warunkiem jej precyzyjnego objaśnienia i uzasadnienia.

T.j. w ramach działalności wskazanych w Zasadach ramowych dotyczących pomocy państwa na działalność badawczą, rozwojową i innowacyjną (Dz. Urz. UE C 198 z 27.06.2014 r., s. 1).

	Logika interwencji	Obiektywnie weryfikowalne wskaźniki	Źródła weryfikacji wskaźników	Założenia i możliwe zagrożenia
Cel ogólny	Cel którego osiągnięcie ważne jest ze społecznego punktu widzenia. powinien zakładać osiągniecie korzyści przez beneficjenta w dłuższym okresie czasu. Musi być powiązany z ważnymi kierunkami strategicznymi określonymi celami programu operacyjnego lub polityki regionalnej	Wskaźniki, które umożliwią ocenę stopnia realizacji celu ogólnego	Dane źródłowe niezbędne do obliczenia wskaźnika	Założenia oraz zagrożenia realizacji celu ogólnego (*SWOT)
Cel projektu	Cel, który powinien zostać osiągnięty w wyniku wdrożenia projektu	Wskaźniki, które umożliwią ocenę stopnia realizacji celu projektu	Dane źródłowe niezbędne do obliczenia wskaźnika	Założenia oraz zagrożenia realizacji celu projektu
Rezultaty	Efekty projektu, których osiągnięcie jest zgodne z celem projektu	Wskaźniki, które umożliwią ocenę stopnia realizacji celu projektu	Dane źródłowe niezbędne do obliczenia wskaźnika	Założenia oraz zagrożenia osiągnięcia rezultatów
Działania	Główne czynności, które muszą zostać wykonane aby zrealizować projekt (działania w ramach projektu)	Nakłady/środki niezbędne do osiągnięcia rezultatów (środki i zasoby)	Koszty, (główne kategorie) których poniesienie jest niezbędne do osiągnięcia rezultatów (budżet projektu)	Warunki wstępne które muszą być spełnione aby osiągnąć zaplanowane cele

Lp.	Miara produktu	Jednostka miary
P.001	Liczba zakupionych zestawów komputerowych	szt.
P.002	Liczba stanowisk komputerowych podłączonych do internetu	szt.
P.003	Liczba zakupionych serwerów	szt.
P.004	Liczba zakupionych licencji na oprogramowanie	szt.
P.005	Liczba zainstalowanych serwerów baz danych/aplikacji/plików	szt.
P.006	Liczba wdrożonych systemów informatycznych	szt.
P.007	Liczba wdrożonych systemów antywirusowych	szt.
P.008	Liczba wdrożonych systemów archiwizacji i backupu danych	szt.
P.009	Liczba wdrożonych systemów identyfikacji i autentykacji	szt.
P.010	Liczba wdrożonych systemów elektronicznego obiegu dokumentów w jednostkach publicznych	szt.
P.011	Liczba wdrożonych systemów elektronicznej archiwizacji dokumentów w jednostkach publicznych	szt.
P.012	Liczba wdrożonych kompleksowych systemów zarządzania w jednostkach publicznych
P.013	Liczba wdrożonych systemów bezpieczeństwa sieci	Szt.
P.014	Liczba portali o funkcjonalności umożliwiającej kontakt on-line obywatela z urzędem	szt.
P.015	Liczba wdrożonych systemów użytkowników transakcyjnych portali w jednostkach publicznych	szt.
P.016	Liczba nowopowstałych centrów zarządzania siecią	szt.
P.017	Liczba zmodernizowanych centrów zarządzania siecią	szt.
P.018	Liczba jednostek publicznych podłączonych do bezpiecznego dostępu do internetu szerokopasmowego	szt.
P.019	Długość nowopowstałej sieci LAN - ogółem	m
P.020	Długość nowopowstałej sieci LAN - w jednostkach publicznych	m
P.021	Długość zmodernizowanej sieci LAN - ogółem	m
P.022	Długość zmodernizowanej sieci LAN - w jednostkach publicznych	m
P.023	Liczba punktów dostępowych WLAN - ogółem	szt.
P.024	Liczba punktów dostępowych WLAN - w jednostkach publicznych	szt.
P.025	Liczba zbudowanych systemów informatycznych służących realizacji e-usług	szt.
P.026	Liczba portali dziedzinowych i platform e-usług powstałych w wyniku realizacji projektu	szt.

Lp.	Miara rezultatu	Jednostka miary
R.001	Liczba usług publicznych ujętych w klasyfikacji Unii Europejskiej, udostępnionych na platformach elektronicznych administracji publicznej	szt.
R.002	Procent przedsiębiorstw wykorzystujących internet w celu interakcji z instytucjami administracji publicznej spośród ogólnej liczby przedsiębiorstw objętych oddziaływaniem projektu	%
R.003	Liczba użytkowników objętych systemem identyfikacji i autentykacji	Osoby
R.004	Szacunkowa liczba użytkowników posiadających dzięki realizacji projektu dostęp do elektronicznych rejestrów państwowych	Osoby
R.005	Liczba osób posiadających elektroniczny podpis	Osoby
R.006	Liczba instytucji posiadających elektroniczny podpis	Szt.
R.007	Liczba użytkowników dziedzinowych portali i platform e-usług	Osoby
R.009	Ilość zarchiwizowanych i backupowanych danych	GB
R.010	Ilość osób posiadających elektroniczne tożsamości	osoby


Lp.	Zakres kontroli / weryfikacji	Poprawność			Uzasadnienie
		Tak	Nie	Nie dotyczy
Nazwa cechy informacyjnej (referencyjnej): Numer PESEL			Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności)
1	Czy definicja cechy informacyjnej (referencyjnej) zawiera 11 znaków?
2	Czy definicja cechy informacyjnej (referencyjnej) zawiera dziedzinę „Pole znakowe, znaki w przedziale 0-9”?
Nazwa cechy informacyjnej (referencyjnej): Nazwisko-człon
3	Czy definicja cechy informacyjnej (referencyjnej) zawiera 40 znaków?
4	Czy definicja cechy informacyjnej (referencyjnej) zawiera dziedzinę „Pole znakowe (alfanumeryczne)”?
Nazwa cechy informacyjnej (referencyjnej): Imię
5	Czy definicja cechy informacyjnej (referencyjnej) zawiera 30 znaków?
6	Czy definicja cechy informacyjnej (referencyjnej) zawiera dziedzinę „Pole znakowe (alfanumeryczne)”?
Nazwa cechy informacyjnej (referencyjnej): Numer identyfikacyjny REGON (Krajowy rejestr urzędowy podmiotów gospodarki narodowej)
7	Czy definicja cechy informacyjnej

Lp.	Zakres kontroli / weryfikacji
		Poprawność			Uzasadnienie
		Tak	Nie	Nie dotyczy	Uzasadnienie
	(referencyjnej) zawiera 14 znaków?
8	Czy definicja cechy informacyjnej (referencyjnej) zawiera dziedzinę „Pole znakowe, znaki w przedziale 0-9”?
Nazwa cechy informacyjnej (referencyjnej): Symbol jednostki podziału terytorialnego
9	Czy definicja cechy informacyjnej (referencyjnej) zawiera 7 znaków?
10	Czy definicja cechy informacyjnej (referencyjnej) zawiera dziedzinę „Pole znakowe, znaki w przedziale 0-9”?
Nazwa cechy informacyjnej (referencyjnej): Nazwa jednostki podziału terytorialnego* i					odpowiednio: województwa, powiatu, gminy)
11	Czy definicja cechy informacyjnej (referencyjnej) zawiera 36 znaków?
12	Czy definicja cechy informacyjnej (referencyjnej) zawiera dziedzinę „Pole znakowe (alfanumeryczne)”?
Nazwa cechy informacyjnej (referencyjnej): Identyfikator miejscowości
13	Czy definicja cechy informacyjnej (referencyjnej) zawiera 7 znaków?
14	Czy definicja cechy informacyjnej (referencyjnej) zawiera dziedzinę „Pole znakowe, znaki w przedziale 0-9”?

WARIANT PODSTAWOWY	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013
PKB	105,9	105,4	105,5	105,5	106,0	106,2	105,2
Stopa inflacji	102,4	103,0	102,9	102,5	102,2	102,0	102,6
Stopa bezrobocia	11.8	10,5	9,5	8,5	8,0	7,5	7,0
Dynamika realnego wzrostu płac	106,3	104,0	103,4	104,2	105,3	104,0	103,4
Zmiany kursu oraz stop	y procentowej odpowiadające wariantowi podstaw					owemu:
	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013
EUR/PLN	3,6	3,6	3,5	3,5	3,4	3,4	3,4
1-roczna stopa WIBOR	6,0	6,0	5,8	6,0	5,9	5,9	5,7

WARIANT PESYMISTYCZNY	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013
PKB	105,9	105,0	104,0	103,0	103,5	102,5	102,0
Stopa inflacji	102,4	102,8	102,5	102,3	101,9	101,3	101,0
Stopa bezrobocia	11,8	11,0	10,5	10,0	11,0	12,0	12,5
Dynamika realnego wzrostu płac	106,3	103,8	102,4	102,9	103,3	102,2	101,0

	Czy przepływy pieniężne stron projektu są dodatnie w okresie referencyjnym?
Ryzyko / scenariusz makroekonomiczny	Podstawowy	Pesymistyczny

10% spadek popytu na usługi w ciągu 2 lat po zakończeniu realizacji projektu
20% przekroczenie budżetu inwestycji podczas realizacji projektu
10% wzrost najbardziej istotnego kosztu eksploatacyjnego

Ryzyko:	Prawdopodobieństwo: - niskie - średnie - wysokie	Komentarze
10% spadek popytu na usługi w ciągu 2 lat po zakończeniu realizacji projektu
20% przekroczenie budżetu inwestycji podczas realizacji projektu
10% wzrost najbardziej istotnego kosztu eksploatacyjnego

B+R	badania i rozwój
EFRR	Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
GBER	General Block Exemption Regulation, tj. ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych - Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17.06.2014 uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art.107 i 108 Traktatu (Dz. Urz. UE L 187 z 26.06.2014 r., s. 1)
IS	inteligentne specjalizacje
Przewodnik AKK	Przewodnik do analizy kosztów i korzyści projektów inwestycyjnych (Guide to Cost-benefit Analysis of Investment Project - Economic appraisal tool for Cohesion Policy 2014-2020) Komisji Europejskiej z grudnia 2014 r.
RPO WP 2014-2020	Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020
SzOOP RPO WP	Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020
UE	Unia Europejska

Lp.	Zakres kontroli/weryfikacji
		Poprawność			Uzasadnienie
		Tak	Nie	Nie dotyczy	Uzasadnienie
	2) XMLsig (XML-Signature Syntax and Processing) - Podpis elektroniczny dokumentów w formacie XML, W3C; 3) XMLenc (XML Encryption Syntax and Processing) -Szyfrowanie dokumentów elektronicznych w formacie XML, W3C?
24	Czy do przetworzenia informacji na dane w układzie bitowym stosuje się następujące formaty danych: do danych zawierających dokumenty tekstowe lub tekstowo-graficzne stosuje się co najmniej jeden z następujących formatów danych, umożliwiających ich przeglądanie i drukowanie przy użyciu popularnych przeglądarek i edytorów: 1) .txt - Dokumenty w postaci czystego (niesformatowanego) zbioru znaków zapisanych w standardzie Unicode UTF-8 jako pliki typu .txt; 2) . rtf wersja 1.6 (Rich Text Format Specification) - Dokumenty w postaci sformatowanego tekstu jako pliki typu .rtf, Microsoft Corp.; 3) .pdf wersja 1.4 (Portable Document Format) - Dokumenty tekstowo-graficzne jako pliki typu .pdf w wersji 5 przeglądarki Adobe Reader - standard obowiązuje wyłącznie dla odczytu dokumentu, Adobe Systems Inc.; 4) .doc - Dokumenty w postaci sformatowanego tekstu jako pliki typu .doc -standard obowiązuje wyłącznie dla odczytu dokumentu, Microsoft Corp.; 5) Open Document wersja 1.0 (Open Document Format for Office Application) - Otwarty format dokumentów aplikacji

Lp.	Zakres kontroli/weryfikacji
		Poprawność			Uzasadnienie
		Tak	Nie	Nie dotyczy	Uzasadnienie
	biurowych, OASIS?
25	Czy do przetworzenia informacji na dane w układzie bitowym stosuje się następujące formaty danych: do danych zawierających informację graficzną stosuje się co najmniej jeden z następujących formatów danych: 1) jpg ( jpeg) (Digital compression and coding of continuous-tone still images) - Pliki typu .jpg (Joint Photographic Experts Group), ISO, ISO 10918; 2) .gif wersja 98a (Graphics Interchange Format) - Pliki typu .gif, CompuServe Inc.; 3) .tif (.tiff) (Tagged Image File Format) - Pliki typu .tif, Adobe Systems Inc.; 4) .png (Portable Network Graphics) - Plik typu .png, ISO, ISO/IEC 15948:2003; 5) .svg (Scalable Vector Graphics) - Grafika wektorowa, W3C?
26	Czy do przetworzenia informacji na dane w układzie bitowym stosuje się następujące formaty danych: do kompresji (zmniejszenia objętości) dokumentów elektronicznych o dużych rozmiarach stosuje się co najmniej jeden z następujących formatów danych: 1) .zip (ZIP file format) - Format kompresji plików, PKWARE Inc.; 2) .tar (Tape Archiver) - Format archiwizacji plików (używane

Lp.	Zakres kontroli/weryfikacji
		Poprawność			Uzasadnienie
		Tak	Nie	Nie dotyczy	Uzasadnienie
	zwykle wraz z .gz), FSF; 3) .gz (.gzip) (GZIP file format) - Format kompresji plików, IETF, RFC 1952; 4) .rar (RAR file format) - Format kompresji plików, RarSoft?
27	Czy do przetworzenia informacji na dane w układzie bitowym stosuje się następujące formaty danych: do tworzenia i modyfikacji stron WWW stosuje się co najmniej jeden z następujących formatów danych: 1) HTML wersja 4.01 (Hypertext Markup Language) -Standard języka znaczników formatujących strony WWW, W3C; 2) XHTML wersja 1.0 (Extensible Hypertext Markup Language) - Standard języka znaczników formatujących strony WWW, W3C; 3) HTML wersja 3.2 (Hypertext Markup Language) - Standard języka znaczników formatujących strony WWW wykorzystywany w zakresie prezentacji informacji w komputerach kieszonkowych (PDA), W3C; 4) CSS (Cascading Style Sheets) - Kaskadowy Arkusz Stylu, W3C; 5) WAP (Wireless Application Protocol) - Standard dostarczania komunikatów internetowych oraz świadczenia zaawansowanych usług telefonicznych poprzez telefony komórkowe, pagery oraz inne terminale cyfrowe, OMA?

Priorytet 2

"Infrastruktura sfery B+R”

Wprowadzenie

SPIS TRESCI

I. Wprowadzenie

1.1. Tytuł i cel projektu

1.2. Wnioskodawca i podmioty współpracujące

II. Streszczenie Studium

2.1. Streszczenie projektu

2.2. Podsumowanie przeprowadzonych analiz i ich wyniki wraz z rekomendacjami

III. Analiza otoczenia społeczno-gospodarczego

3.1. Lokalizacja projektu - potencjał położenia geograficznego

3.2. Uwarunkowania społeczno-gospodarcze

3.3. Identyfikacja dostępnych zasobów i kluczowych potrzeb Wnioskodawcy

3.4. Polityka naukowa państwa oraz zbieżność z dokumentami strategicznymi

3.5. Powiązania projektu z innymi programami lub inicjatywami UE

IV. Logika interwencji

4.1. Cele projektu - Spójność z celami POIG

4.2. Wskaźniki realizacji celów projektu

V. Analiza popytu

5.1. Identyfikacja odbiorców rezultatów proponowanego projektu

5.2. Określenie popytu na rezultaty przedsięwzięcia inwestycyjnego

VI. Analiza instytucjonalno-prawna

6.1. Status prawny Wnioskodawcy i innych uczestników projektu

6.2. Doświadczenie Wnioskodawcy i uczestników w realizacji najważniejszych projektów

6.3. Wykonalność inwestycji pod względem organizacyjnym

6.4. Wykonalność inwestycji pod względem prawnym

6.5. Gotowość formalno-administracyjna Wnioskodawcy - wymagane zezwolenia

VII. Analiza techniczna

7.1. Opis zasobów Wnioskodawcy

7.2. Opis techniczny inwestycji

7.3. Lokalizacja projektu - uwarunkowania techniczne

VTTT. Plan wdrożenia i finansowania przedsięwzięcia

8.1. Harmonogram realizacji projektu

8.2. Plan finansowania przedsięwzięcia

8.3. Trwałość przedsięwzięcia

8.4. Promocja projektu

IX. Analiza finansowa1

9.1. Sytuacja finansowa Wnioskodawcy

9.2. Przepływy pieniężne

9.3. Określenie luki w finansowaniu

9.4. Wnioski z analizy finansowej

Załączniki:

Zał. 1. Matryca logiczna projektu (LogFrame)

Zał. 2. Wzór harmonogramu rzeczowo-finansowego wg zadań dla projektu ...

Zał. 3. Wzór harmonogramu realizacji projektu ... na lata

Wstęp

Wprowadzenie

Słownik pojęć

Studium wykonalności

III.3. Doświadczenie stron projektu

VI.2.1. Opis możliwych opcji realizacji projektu.

VI.2.2. Analiza opcji

VI.2.3. Podsumowanie analizy opcji

VII.3.1. Wydane decyzje i pozwolenia.

VII.3.2. Wymagane decyzje i pozwolenia i termin ich pozyskania.

VII.3.3. Harmonogram realizacji przedsięwzięcia.

IX.2.1. Efekty społeczne

IX.2.2. Wyeliminowanie transferów.

Spis treści

Wykaz stosowanych skrótów

Wstęp

Opis wymaganych elementów Studium Wykonalności

Zobacz kontakt w sprawie studium wykonalności.

IX. Analiza finansowa¹