Zefe.org

Podkarpacki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie we współpracy z ZEFE.ORG przygotował studium wykonalności i wniosek o dofinansowanie projektu Zabezpieczenie przed powodzią miasta Rzeszowa i gminy Tyczyn poprzez kształtowanie koryta rzeki Strug" ubiegającego się o dotację w ramach programu POIiŚ.

Istotą przedsięwzięcia jest poprawa bezpieczeństwa powodziowego w dolinie rzeki Strug (dopływ Wisłoka), w jej dolnym odcinku, od ujścia - w stronę m. Tyczyn, powiat Rzeszów. Jest to nieobwałowany odcinek rzeki, zaś część zabudowy mieszkalnej znajduje się w strefie wylewów wody z koryta. Zamiarem Inwestora jest zlikwidowanie, a przynajmniej radykalne ograniczenie zagrożenia dla posesji i innej zabudowy zlokalizowanej w dolinie rzeki.

Opis celów projektu

Głównym celem projektu opisanym w studium wykonalności jest poprawa bezpieczeństwa powodziowego w dolinie rzeki Strug (dopływ Wisłoka), w jej dolnym odcinku, od ujścia - w stronę m. Tyczyn, powiat rzeszowski.

W wyniku realizacji projektu zostanie radykalne ograniczone lub zlikwidowane zagrożenie powodziowe dla zabudowy zlokalizowanej w dolinie rzeki Strug. Opisywany w dalszej części projektu odcinek rzeki należy do nieobwałowanych fragmentów rzeki z zabudową mieszkalną znajdującą się w strefie wylewów wody z koryta. Działania podjęte w ramach projektu będą miały na celu ochronę zdrowia i bezpieczeństwa ludzi, w tym ochronę dóbr materialnych na obszarach zabudowanych, co jest zgodne z celami Priorytetu III POIiŚ.

Realizacja projektu będzie polegała na powiększeniu przekroju poprzecznego koryta, zwłaszcza w newralgicznych dla bezpieczeństwa powodziowego miejscach, w których następuje lokalne przewężenie przekrojów czynnych. Będzie to miało bezpośredni wpływa na ochronę powodziową przyległych terenów. Dodatkowo projekt wpłynie na zwiększeniem naturalnej retencji dolin rzecznych oraz pozwoli na zachowanie dobrego stanu ekologicznego dzięki niskiej ingerencji proponowanych prac w ekosystem.

Tak postawiony cel jest w pełni zgodny z celem działania 3.1 Retencjonowanie wody i zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, jakim jest zwiększenie ilości zasobów dyspozycyjnych niezbędnych dla ludności i gospodarki kraju oraz stopnia bezpieczeństwa przeciwpowodziowego i przeciwdziałania skutkom suszy wraz ze zwiększeniem naturalnej retencji dolin rzecznych z zachowaniem dobrego stanu ekologicznego. Wraz z ochroną terenów gminy Tyczyn i części miasta Rzeszowa przed zalewaniem projekt będzie miał wpływ na ochronę zdrowia i życia zamieszkujących ten teren mieszkańców oraz zapewni ochronę środowiska naturalnego. W efekcie proponowanych działań zminimalizowane zostaną skutki przejścia przez rzekę „wielkiej wody”, jakimi są:

• Straty w ludziach,
• Uszczerbek na zdrowiu mieszkańców,
• Zniszczenia i degradacja środowiska naturalnego,
• Straty w mieniu osób prywatnych i podmiotów gospodarczych,
• Straty w mieniu publicznym,
• Koszty odbudowy zniszczonego majątku publicznego.

Przebudowa przekroju rzeki pozwoli również zrealizować założenia rozwoju spójności terytorialnej, ponieważ bezpośrednio wpłynie na poprawą całego systemu przeciwpowodziowego na obszarze dorzecza górnej Wisły, do którego należą województwa: świętokrzyskie, małopolskie, podkarpackie oraz śląskie. Celem osi priorytetowej III POIiŚ jest minimalizacja skutków negatywnych zjawisk naturalnych, przeciwdziałanie poważnym awariom i w tym kontekście, niniejszy projekt stanowi element systemu, istotny z punktu widzenia spójności terytorialnej. Poprzez osiągnięcie celu głównego projektu pośrednio zrealizowane zostaną inne cele III osi priorytetowej POIiŚ. Jako element systemu przeciwpowodziowego projekt zapewni ochronę przed skutkami powodzi obszarów Tyczyna i części Rzeszowa (zgodnie z Generalną strategią ochrony przed powodzią dolin dorzecza Wisły Środkowej po wielkich powodziach: lipcowej 1997 r., kwietniowej 1998 r. i lipcowo - sierpniowej 2001 r.).

Realizacja projektu przyczyni się do osiągania celu głównego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, ponieważ przyczyni się do podniesienia  atrakcyjności inwestycyjnej regionu poprzez rozwój infrastruktury technicznej
przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska i zdrowia oraz zachowaniu spójności terytorialnej.

• Jako element otoczenia społeczno-gospodarczego projekt:
• Zapewni poprawę warunków bytowych i egzystencji mieszkańców obszaru objętego projektem i terenów sąsiadujących,
• Zapewni ochronę przyrody przed degradacją spowodowaną powodzią (ochrona środowiska przyrodniczego dolin rzecznych),
• Poprawi warunków funkcjonowania działalności gospodarczych na obszarze objętym projektem przez zapewnienie ochrony ich mienia,
• Powstrzyma proces marginalizacji znaczenia gospodarczego obszaru na skutek zagrożenia powodziowego,
• Poprawi atrakcyjności inwestycyjną terenu miasta Rzeszów i Tyczyna,
• Pozwoli osiągnąć równowagę w rozwoju pomiędzy środowiskiem przyrodniczym, gospodarczym oraz środowiskiem życia ludności.

Dodatkowo projekt stanie sięelementem wspólnotowego wsparcia dzięki wzmocnieniu spójności ekonomicznej i społecznej regionów na rzecz promowania trwałego i zrównoważonego rozwoju. W tym aspekcie również zostanie podniesiona atrakcyjność inwestycyjna regionu poprzez rozwój systemów ochrony przeciwpowodziowej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia i życia ludzi. Poprzez osiągnięcie celów projektu spełnione zostaną wymogi Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE (RDW) z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej („zmniejszanie skutków powodzi i suszy”) oraz Dyrektywy 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dn. 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim (Dyrektywa Powodziowa).

Dyrektywa Powodziowa jest uzupełnieniem wcześniejszego prawodawstwa wspólnotowego w zakresie gospodarowania wodami, jest ona równorzędna z Ramową Dyrektywą Wodną oraz w pełni spójna z jej zapisami. Nadrzędnym celem Dyrektywy Powodziowej jest ograniczanie ryzyka powodziowego i zmniejszanie następstw powodzi w państwach Unii Europejskiej poprzez właściwe zarządzanie ryzykiem, jakie może stwarzać powódź dla ludzkiego zdrowia, środowiska, działalności gospodarczej i dziedzictwa kulturowego. Dyrektywa nakłada na państwa członkowskie obowiązek sporządzenia takich dokumentów planistycznych jak: wstępna ocena ryzyka powodziowego, mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego oraz plany zarządzania ryzykiem powodziowym.