www.zefe.org

Plan Zarządzania Odpadami jest kluczowym elementem zapewnienia zgodności projektu z zasadą „nie czyń znaczącej szkody” (Do No Significant Harm, DNSH), szczególnie w kontekście gospodarki odpadami. Zasada DNSH wymaga, aby projekty finansowane ze środków Unii Europejskiej (w tym w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności - KPO) nie powodowały znaczącej szkody dla środowiska, w tym poprzez niewłaściwe zarządzanie odpadami.

X

Cel Planu Zarządzania Odpadami:

• Minimalizacja ilości odpadów: Zmniejszenie ilości odpadów generowanych podczas realizacji projektu.

• Odpowiedzialne gospodarowanie odpadami: Zapewnienie, że odpady są odpowiednio segregowane, przechowywane, transportowane i utylizowane.

• Zgodność z przepisami: Spełnienie wymogów prawnych dotyczących gospodarki odpadami, zarówno na poziomie unijnym, jak i krajowym.

• Ochrona środowiska: Zapobieganie negatywnemu wpływowi odpadów na środowisko, w tym na glebę, wodę i powietrze.

Elementy Planu Zarządzania Odpadami:

1. Identyfikacja rodzajów odpadów:

   • Wykaz rodzajów odpadów, które mogą powstać podczas realizacji projektu (np. odpady budowlane, chemiczne, elektroniczne, opakowaniowe).

   • Klasyfikacja odpadów zgodnie z obowiązującymi przepisami (np. katalog odpadów).

2. Ocena ilości odpadów:

   • Szacowanie ilości odpadów, które mogą zostać wygenerowane w poszczególnych etapach projektu.

   • Określenie trendów w generowaniu odpadów (np. czy ilość odpadów będzie rosła, maleła czy utrzyma się na stałym poziomie).

3. Metody zapobiegania powstawaniu odpadów:

   • Wprowadzenie działań mających na celu minimalizację ilości odpadów (np. optymalizacja procesów, wykorzystanie materiałów wielokrotnego użytku).

   • Promowanie zasad gospodarki o obiegu zamkniętym (circular economy).

4. Segregacja i przechowywanie odpadów:

   • Opis systemu segregacji odpadów (np. kontenery na różne rodzaje odpadów).

   • Zapewnienie odpowiednich warunków przechowywania odpadów (np. zabezpieczenie przed wyciekami, odpowiednie oznakowanie).

5. Transport odpadów:

   • Wybór odpowiednich metod transportu odpadów, zgodnie z przepisami.

   • Współpraca z licencjonowanymi firmami zajmującymi się transportem odpadów.

6. Unieszkodliwianie i recykling odpadów:

   • Wybór metod unieszkodliwiania odpadów (np. recykling, kompostowanie, spalanie, składowanie).

   • Współpraca z certyfikowanymi instalacjami do przetwarzania odpadów.

   • Promowanie recyklingu i odzysku materiałów.

7. Monitorowanie i raportowanie:

   • System monitorowania ilości i rodzajów odpadów generowanych podczas realizacji projektu.

   • Regularne raportowanie do instytucji zarządzających programem finansowania.

8. Szkolenia i świadomość:

   • Szkolenia dla pracowników dotyczące zasad gospodarki odpadami.

   • Podnoszenie świadomości w zakresie odpowiedzialnego zarządzania odpadami.

9. Plan awaryjny:

   • Procedury postępowania w przypadku awarii związanych z odpadami (np. wyciek niebezpiecznych substancji).

   • Kontakty do odpowiednich służb (np. straż pożarna, inspekcja ochrony środowiska).

Przykładowe działania zgodne z zasadą DNSH w zakresie gospodarki odpadami:

1. Minimalizacja odpadów budowlanych:

   • Wykorzystanie materiałów budowlanych z recyklingu.

   • Optymalizacja projektów budowlanych, aby zmniejszyć ilość odpadów.

2. Recykling odpadów elektronicznych:

   • Zbieranie zużytego sprzętu elektronicznego i przekazywanie go do certyfikowanych punktów recyklingu.

3. Gospodarka odpadami niebezpiecznymi:

   • Odpowiednie przechowywanie i transport odpadów niebezpiecznych (np. farby, rozpuszczalniki, chemikalia).

   • Współpraca z wyspecjalizowanymi firmami zajmującymi się utylizacją odpadów niebezpiecznych.

4. Odpady opakowaniowe:

   • Redukcja ilości opakowań poprzez wybór produktów wielokrotnego użytku.

   • Segregacja i recykling opakowań.

Dokumentacja wymagana w Planie Zarządzania Odpadami:

• Karty charakterystyki odpadów: Dokumenty opisujące rodzaj, właściwości i zagrożenia związane z odpadami.

• Umowy z firmami zajmującymi się gospodarką odpadami: Potwierdzenie, że odpady są przekazywane do legalnych i certyfikowanych instalacji.

• Raporty z monitorowania: Dokumentacja ilości i rodzajów odpadów generowanych podczas realizacji projektu.

• Potwierdzenia utylizacji: Dokumenty potwierdzające prawidłowe unieszkodliwienie lub recykling odpadów.

Znaczenie Planu Zarządzania Odpadami dla zasady DNSH:

• Ochrona środowiska: Właściwe zarządzanie odpadami zapobiega zanieczyszczeniu gleby, wody i powietrza.

• Zgodność z prawem: Spełnienie wymogów prawnych dotyczących gospodarki odpadami.

• Zrównoważony rozwój: Wspieranie gospodarki o obiegu zamkniętym i minimalizacja wpływu na środowisko.

• Warunek finansowania: Zgodność z zasadą DNSH jest jednym z warunków uzyskania i utrzymania finansowania ze środków UE.

Podsumowanie:

Plan Zarządzania Odpadami to niezbędny element zapewnienia zgodności projektu z zasadą DNSH. Powinien on obejmować identyfikację i minimalizację odpadów, ich segregację, transport, unieszkodliwianie oraz monitorowanie. Dzięki odpowiedniemu zarządzaniu odpadami beneficjenci mogą nie tylko spełnić wymogi prawne, ale także przyczynić się do ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju.