www.zefe.org

Zgodność projektu unijnego z zasadą DNSH, czyli spełnienie przez przedsięwzięcie finansowane ze środków Unii Europejskiej, w tym realizowanych w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności, z zasadą „nie czyń znaczącej szkody” wynika z art. 17 rozporządzenia (UE) nr 2020/852 (tzw. Taksonomii UE).

Zasada „nie czyń znaczącej szkody” (Do No Significant Harm, DNSH) jest kluczowym elementem polityki Unii Europejskiej, szczególnie w kontekście finansowania projektów ze środków unijnych, w tym tych realizowanych w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO). Zasada ta ma na celu zapewnienie, że projekty finansowane ze środków UE nie powodują znaczącej szkody dla środowiska naturalnego, klimatu, zdrowia ludzkiego, a także innych celów zrównoważonego rozwoju.

Podstawowe założenia zasady DNSH:

1. Ochrona środowiska: Projekty nie mogą prowadzić do znaczącego pogorszenia stanu środowiska naturalnego, w tym do degradacji ekosystemów, utraty bioróżnorodności czy zanieczyszczenia wód, powietrza i gleby.

2. Zmiany klimatu: Projekty powinny być zgodne z celami klimatycznymi UE, w tym z dążeniem do neutralności klimatycznej do 2050 roku. Nie mogą one przyczyniać się do zwiększenia emisji gazów cieplarnianych.

3. Zrównoważony rozwój: Projekty muszą wspierać cele zrównoważonego rozwoju, takie jak zrównoważone rolnictwo, ochrona zasobów naturalnych, zrównoważona mobilność czy efektywność energetyczna.

4. Zdrowie ludzkie: Projekty nie mogą negatywnie wpływać na zdrowie ludzkie, np. poprzez zwiększenie zanieczyszczenia powietrza czy wody.

Wymagania dla beneficjentów:

1. Analiza zgodności z DNSH: Beneficjenci są zobowiązani do przeprowadzenia szczegółowej analizy, czy ich projekty są zgodne z zasadą DNSH. Analiza ta powinna obejmować ocenę wpływu projektu na wszystkie sześć celów środowiskowych określonych w rozporządzeniu UE:

   • Łagodzenie zmian klimatu

   • Adaptacja do zmian klimatu

   • Zrównoważone wykorzystanie i ochrona zasobów wodnych i morskich

   • Gospodarka o obiegu zamkniętym

   • Zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola

   • Ochrona bioróżnorodności i ekosystemów

2. Dokumentacja: Beneficjenci muszą przygotować odpowiednią dokumentację, która potwierdza, że projekt spełnia zasadę DNSH. Dokumentacja ta może obejmować m.in. raporty środowiskowe, analizy ryzyka, plany zarządzania środowiskowego.

3. Monitorowanie i raportowanie: W trakcie realizacji projektu beneficjenci są zobowiązani do monitorowania jego wpływu na środowisko i regularnego raportowania do instytucji zarządzających programami finansowanymi ze środków UE.

   • Podręcznik - analiza zgodności projektu unijnego z zasadą DNSH

Praktyczne wskazówki dla beneficjentów:

• Wczesne planowanie: Zasada DNSH powinna być uwzględniona już na etapie planowania projektu. Wczesne zidentyfikowanie potencjalnych zagrożeń dla środowiska pozwala na wprowadzenie niezbędnych modyfikacji.

• Konsultacje z ekspertami: W przypadku wątpliwości co do zgodności projektu z zasadą DNSH, warto skonsultować się z ekspertami ds. środowiska i zrównoważonego rozwoju.

• Wykorzystanie dostępnych narzędzi: UE udostępnia różne narzędzia i wytyczne, które mogą pomóc beneficjentom w ocenie zgodności projektu z zasadą DNSH. Warto z nich korzystać.

Konsekwencje niezgodności z zasadą DNSH:

Niezgodność projektu z zasadą DNSH może prowadzić do odmowy finansowania, wstrzymania wypłat środków, a nawet konieczności zwrotu już otrzymanych funduszy. Dlatego tak ważne jest, aby beneficjenci dokładnie przeanalizowali wpływ swoich projektów na środowisko i inne cele zrównoważonego rozwoju.

Podsumowanie:

Zasada DNSH jest kluczowym elementem polityki UE w zakresie finansowania projektów. Beneficjenci są zobowiązani do zapewnienia, że ich projekty nie powodują znaczącej szkody dla środowiska i innych celów zrównoważonego rozwoju. Przestrzeganie tej zasady wymaga odpowiedniego planowania, analizy i dokumentacji, ale jest niezbędne dla uzyskania i utrzymania finansowania ze środków unijnych.

Więcej szczegółowych informacji można znaleźć w oficjalnych wytycznych i podręcznikach przygotowanych przez instytucje zarządzające programami finansowanymi ze środków UE, a także w dokumentacji związanej z Krajowym Planem Odbudowy i Zwiększania Odporności.

Pliki do pobrania

• Podręcznik - analiza zgodności projektu unijnego z zasadą DNSH
• Szablon raportu DNSH
• Przykładowa ocena DNSH - raport dla projektu FEPW
• Poradnik wykonania raportu DNSH
• Ocena DHSH do FENX

Kolejne kroki do przygotowania raportu DNSH

• Przejrzyj listę zrealizowanych tematów
• Sprawdź referencje ZEFE.ORG
• Zapytaj ZEFE.ORG o opracowanie raportu DNSH